Jongeren in het M-O snakken naar nieuwe politiek - Hoofdinhoud

Eerste termijn AO Raad Buitenlandse Zaken

Voorzitter. Het zal de minister niet zijn ontgaan. De jongeren in straten van grote steden in het Midden-Oosten. Jongeren vormen in deze landen tenminste de helft van de bevolking. De meeste hebben geen ander leven gekend dan onder dezelfde machthebbers.

Hun vrijheden zijn beperkt en het ontbreekt hen aan perspectief. Als je goed naar ze luistert, hoor je een eenduidige stem. Er is geen weg terug. Zij willen inspraak en vrijheid. Zij willen gehoord worden en hun roep gaat niet alleen om het vertrek van dictators maar ook roepen zij traditionele patronen ter verantwoording. De staatscontrole op de toegang tot informatie is definitief doorbroken.

En toch voorzitter, lijkt het erop, dat de minister en zijn collega’s in Brussel niet doorhebben dat deze jongeren snakken naar een nieuwe politiek. Niet alleen van hun machthebbers maar ook van die landen die tot vandaag die machthebbers hebben gesteund.

Voorzitter. Het Europees nabuurschapbeleid zou de waarden als mensenrechten en democratie koppelen aan intensievere politieke en economische betrekkingen. Het is echter kortzichtig te denken dat de minister en zijn collega’s in Brussel nu of over een paar maanden over kunnen tot de orde van de dag. Ik hoop van harte dat de minister zich dat beseft. En zo niet, zijn oor goed te luisteren legt bij deze jongeren.

Voorzitter. Het Europees nabuurschapbeleid dat voortkwam uit de Associatieakkoorden, waarbij mensenrechten een essentieel onderdeel vormden, kan niet op dezelfde weg functioneren.

Op welke wijze denkt de minister dat het Europees nabuurschapbeleid en de oude politiek als het gaat om het Midden-Oosten hervormd zal moeten worden? Gaat de Raad stilstaan bij de wijze waarop de EU de afgelopen tien jaar een buitenlands beleid heeft gevolgd waarbij mensenrechten steeds verder naar de achtergrond werd geschoven.

Gaat de minister zich inspannen zodat de Raad lessen trekt uit de wijze waarop de EU als geheel en lidstaten afzonderlijk weinig daadkracht hebben getoond als het gaat om de vrijheden en waarden waar deze jongeren de straat voor zijn opgegaan?

Gaat de minister en met hem de Raad zich te rade over wat er anders moet in de wijze waarop deze grote groepen jongeren perspectief kan worden geboden, waarbij zij in plaats van ondermijnd, zich gesteund voelen?

Is de minister bereid om de Raad te verzoeken de verslagen van de sub-comités over mensenrechten van de verschillende associatieraden, inclusief die van Egypte, Tunesië en Israël, openbaar te maken?

Voorzitter. De Raad spreekt ook over religieuze minderheden en en marge zal de Associatieraad EU-Israel plaatsvinden. Een van de afspraken in het EU-Israel Actieplan is het bevorderen en beschermen van de rechten van minderheden. De positie van minderheden in Israël is drastisch verslechterd en hun recht op politieke participatie wordt aangetast en zelfs hun burgerschap wordt aangevallen.

Gaat de minister ervoor zorgen dat tijdens de Associatieraad garanties komen voor de bescherming van deze minderheden? Is de minister van mening dat deze minderheden in ieder geval voor de wet gelijk zouden moeten zijn en zo niet, dat er geen sprake kan zijn van enige opwaardering van de relatie.

Tot slot, voorzitter. Wat de zogenoemde Palestine Papers hebben onthuld was bij kenners al langer bekend. Het vredesproces was al voor de publicatie volkomen vastgelopen. Welke kans van slagen geeft de minister het voortborduren op dezelfde weg – met een Palestijns gezag dat weinig legitimiteit geniet, verkiezingen heeft aangekondigd en bij het ontbreken van een inclusief proces waarbij alle partijen in het conflict aan tafel zitten.

Voorzitter. Lady Ashton kondigde tijdens haar reis door de regio nieuwe deadlines aan als het gaat om het vredesproces. We zijn dat in de afgelopen 18 jaar sinds de Oslo akkoorden wel gewend. Deadlines zijn altijd overschreden omdat óók de EU als het er echt toe doet niet thuis geeft. Dat zal nu ook gebeuren.

Gaat de Raad ook hier te rade op welke wijze de EU een echt zinvolle bijdrage kan leveren? Ik ben benieuwd naar de reactie van de minister.