Wikileaks motie - Hoofdinhoud
Op 8 december stuurde minister van Buitenlandse Zaken een brief naar de Tweede Kamer over de uitlevering van Julian Assange, oprichter van Wikileaks. In de brief wordt met geen woord gesproken over de VS, terwijl een mogelijk Amerikaans verzoek tot uitlevering aan een EU-lidstaat echt een reëel scenario is.
De brief van minister Rosenthal was aanleiding voor GroenLinks om gisteren de regering te vragen om bij de EU voorbereidingen te treffen en een standpunt in te nemen mocht er een uitleveringsverzoek komen van de Verenigde Staten. Dat heb ik gedaan tijdens een algemeen overleg over de (EU) Raad Algemene Zaken dat ‘s ochtends plaatsvond.
Tijdens dat overleg met bewindslieden Rosenthal en Knapen bepleitte ik dat de EU de internetvrijheid moet beschermen door de blokkade van hosts van Wikileaks ongedaan te maken door een vorm van ‘digitaal asiel’ aan te bieden aan webhosts. Zonder uitspraak van de rechter is zo’n bokkade anders internetcensuur. Ook sprak ik over het blokkeren van de financiering van Wikileaks. Zolang er geen uitspraak is van een rechter, vind ik dat de EU financiering door derden gewoon mogelijk moet kunnen maken.
Samen met collega Tofik Dibi roepen we de regering ook op te voorkomen dat EU-landen op een of andere manier meewerken aan een mogelijke uitlevering van WikiLeaks-oprichter Julian Assange aan de Verenigde Staten.
Assange is door de Britse politie aangehouden. Er is sprake van dat hij aan de Zweedse autoriteiten wordt uitgeleverd op verdenking van een zedendelict. Tegelijkertijd bestaat er een bijzondere belangstelling voor Assange vanuit de Verenigde Staten door het uitlekken van een enorme hoeveelheid diplomatieke documenten. Wij vrezen dat Assange daar dan geen eerlijke rechtsgang zal krijgen.
Op dit moment zit een Wikileaks-medeverdachte, de 23-jarige soldaat Bradley Manning, al lange tijd vast. Hij mag geen contact met wie dan ook; daarmee worden zijn mensenrechten geschonden. GroenLinks had al vanwege de uitleveringsdreiging aan de VS om een spoeddebat met de ministers van Buitenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie gevraagd.
Gisterenavond hebben we door middel van een motie een klemmend beroep gedaan op minister Rosenthal om als EU goed voorbereid te zijn op een mogelijk Amerikaans uitleveringsverzoek voor Assange.
Ervaringen met de detentie van ‘Cablegate’ medeverdachte Bradley Manning geven volgens ons ernstige vrees voor een eerlijke procesgang.
De mensenrechten van Manning worden structureel geschonden. Daaraan mag de EU onder geen enkel beding meewerken. Een goed diplomaat is voorbereid op alle reële scenario’s. Uitlevering aan de VS is echt een reëel scenario.
De motie ‘verzoekt de regering om ten aanzien van de zaak van de heer Assange in de komende Raad Algemene Zaken bij de andere EU-lidstaten aan te dringen op het onderzoeken van de mogelijkheden van een gezamenlijk standpunt over de wenselijkheid van een uitlevering aan de VS en de daarbij te bedingen garanties voor het naleven van de aan de heer Assange en zijn medeverdachte(n) inherent toekomende mensenrechten’ en gaat over tot de orde van de dag.
Rosenthal was het niet eens en wilde de motie niet uitvoeren. Hij vertrouwt in de rechterlijke instanties van de landen die betrokken zijn bij deze zaak. Wij vinden echter dat de EU voorbereid moet zijn op alle scenario’s en alvast kan onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van een gezamenlijk standpunt.
De motie werd meteen in stemming gebracht en verworpen door CDA, PVV, VVD, SGP en ChristenUnie. De rest van de Tweede Kamer steunde de motie.