Te ruimhartige regeling over zwangerschapsverlof is gemiste kans. - Hoofdinhoud

Vandaag is er gestemd over het zwangerschapsverlof in Europa. In het debat speelden drie thema's die controversieel waren: de duur van het verlof, de mate van betaling en het vaderschapsverlof. Ook regelingen omtrent adoptie en verlof voor ouders van gehandicapte kinderen werden aangepakt. Het met een krappe meerderheid aangenomen rapport stelt de Raad van Ministers voor om het zwangerschapsverlof uit te breiden tot 20 weken (327 stemmen voor 320 stemmen tegen), een complete doorbetaling van het salaris tijdens het zwangerschapsverlof en voorziet in een twee weken doorbetaald vaderschapsverlof. Het oorspronkelijke voorstel van de europese commissie was een uitbreiding van 14 naar 18 weken. In Nederland kennen we een verlof van 16 weken. De ILO beveelt een zwangerschaps- en bevallingsverlof van 18 weken aan. De vraag is of de nationale lidstaten accoord zullen gaan met het uitgebreide voorstel dat nu op tafel ligt.

Ria Oomen - Ruijten, woordvoerder CDA delegatie: "Een uitbreiding naar 18 weken, zoals ook het voorstel was van de commissie sociale zaken in het Europees Parlement is prima. In een tijd van vergrijzing moeten we ervoor zorgen dat vrouwen op de arbeidmarkt blijven en beter in staat gesteld worden om in de eerste tijd na de geboorte goed te kunnen herstellen en voldoende tijd te kunnen doorbrengen met hun baby. Het is goed dat Europa in het kader van haar bevoegdheid om veiligheid en gezondheid op de arbeidsplek te regelen, komt met een nieuwe set van minimum voorwaarden die zorg en arbeid beter regelen. Dat voorstel heeft het helaas niet gehaald, gekozen is voor de zeer ruime benadering van de vrouwencommissie in het Europees Parlement, namelijk 20 weken.

Volgens Oomen heeft de lengte van het verlof enkel een positief effect wanneer er ook salaris wordt doorbetaald. In Nederland betalen we nu 16 weken 100%, in landen als het VK en Ierland is dat niet het geval. De gewenste regeling moet dan ook voorzien in een adequate betaling. Een uitbreiding naar 20 weken kost voor Nederland een half miljard euro, voor het Verenigd Koninkrijk 2,6 miljard pond en voor Duitsland 1,7 miljard euro. In economisch moeilijke tijden en krappe financiële omstandigheden was het verstandiger te beperken tot een uitbetaling van tenminste 75% als minimum voor de laatste 4 weken (van 14 naar 18 weken. Dit om een blokkade in de Europese Raad van Ministers te voorkomen. Dan is er nog steeds de mogelijkheid voor landen te kiezen om tot 100% te gaan. Waar we voor zoveel vrouwen echt een betere regeling en betaling hadden kunnen regelen, is dit door het overdreven resultaat nu verworden tot een utopie omdat de lidstaten dat nooit zullen accepteren.

Ook de uitbreiding van het vaderschapsverlof is aangenomen. Voor Nederland van 2 dagen naar 2 weken volledig betaald hetgeen feitelijk niet in deze wetgeving past omdat deze gaat over veiligheid en gezondheid van zwangere en bevallen werkneemsters op de werkplek gaat. Het was passender geweest om dit te regelen in het kader van een afspraak tussen de Europese sociale partners zoals dat ook enkele jaren geleden over ouderschapsverlof is gebeurd.

Ria Oomen-Ruijten (woordvoerder Sociale zaken en werkgelegenheid): "Het is een van de taken van Europa om te zorgen voor bescherming en gelijkheid van werknemers. Het beschermen van de zwangere werkneemster is van groot belang omdat blijkt dat deze vaak problemen krijgen met hun carrière of bloot worden gesteld aan ontoelaatbare arbeidsomstandigheden. Het is van belang dat we in heel Europa dezelfde waarde hanteren als het gaat om gelijke behandeling van vrouwen. Dit verslag is een stap dichter bij het Europa van sociale waarden. Al sinds het vorige mandaat zoeken we naar een compromis. Onze fracties waren gespleten omdat iedereen langs nationale lijn denkt. Vanwege de vele verschillende sociale systemen moeten we hier zeker rekening mee houden, maar het is onze taak als Europarlementariërs om Europese normen te formuleren. Ik heb daarom ook steeds gepleit voor volledige betaling van het zwangerschapsverlof. Hierdoor vormt het verlof geen gevaar voor de participatie van de vrouw op de arbeidsmarkt. Echter 20 weken volledig betaald zal te veel zijn voor een compromis in de Raad. Ik ben in zoverre tevreden met het behaalde resultaat dat er geen uitzondering voor Lidstaten bestaat."