VN faalde in Congo - Hoofdinhoud

De VN erkent te hebben gefaald in Congo, vooral in de bescherming van burgers in de laatste maanden tegen systematische verkrachtingen door rebellen. Maatregelen zijn genomen om de VN-troepenmacht beter te laten functioneren.

Ook bepleitte een hoge VN-diplomaat in de Veiligheidsraad sancties tegen de leiders van de rebellengroep FDLR. Het is goed dat de VN zijn eigen falen erkent, maar ik betwijfel of de voorgestelde sancties en maatregelen wel genoeg zoden aan de dijk zetten. Zoals ik al eerder aangaf, wil ik dat Nederland zich nadrukkelijk bemoeit met de gang van zaken, vandaar dat ik wederom een serie Kamervragen heb opgesteld.

Vragen van de leden Van Dam en Dikkers (PvdA) aan de minister van Buitenlandse Zaken over het optreden van de VN in Congo (deze vragen vormen een aanvulling op eerdere vragen over dit onderwerp).

• - 

  Heeft u kennis genomen van de toespraak van Atul Khare in de VN Veiligheidsraad over de systematische verkrachtingen in het oosten van Congo en het optreden van de VN-vredesmacht ter plekke?[1]
• - 

  Kan mede op basis van zijn uitspraken geconcludeerd worden dat rebellengroepen massale en georganiseerde verkrachtingen in het gebied nu (weer) systematisch inzetten als oorlogswapen?
• - 

  Wat vindt u van de oproep van Khare om sancties in te stellen tegen rebellenleiders indien een commandolijn kan worden aangetoond? Zijn in dat geval sancties (ervan uitgaande dat daarmee beperkingen aan de financiële en bewegingsvrijheid van betrokkenen worden bedoeld) niet een veel te lichte reactie op de begane misdaden?
• - 

  Zijn volgens uw mening de aanwijzingen die daarvoor bestaan voldoende reden om het Internationaal Strafhof te vragen de zaak te onderzoeken en indien de bedoelde commandolijn kan worden vastgesteld vervolging in te stellen tegen de leiders van de FDLR of de betrokken Mai Mai-milities?
• - 

  Bent u het met ons eens dat reeds nu al voldoende aanleiding is om sancties in te stellen tegen rebellenleiders omdat door rebellen die onder hun verantwoordelijkheid opereren grove mensenrechtenschendingen worden begaan?
• - 

  Gaat de VN de gebeurtenissen verder onderzoeken, waaronder het feit dat de VN-troepen kennelijk tevoren gewaarschuwd waren en het feit dat ze daarop niet of te laat hebben gereageerd? Bent u het met ons eens dat zo'n verder onderzoek wenselijk is om lessen voor de toekomst te kunnen leren?
• - 

  Was het u bekend dat de VN-troepen in het gebied op sommige plaatsen niet de beschikking hebben over communicatiemiddelen wegens gebrekkig bereik van radio of mobiele telefoons? Heeft de Departement of Peacekeeping Operations van de VN over dit gebrek aan communicatiemiddelen eerder aan de bel getrokken, gelet op het feit dat MONUC de afgelopen tien jaar actief is geweest in Congo?
• - 

  Betekent het feit dat het aantal avond- en nachtpatrouilles nu opgevoerd worden, evenals de zogenaamde "random and spot-check patrols", dat deze in het verleden in onvoldoende mate werden uitgevoerd? Waarom was dat zo? Was de leiding van MONUC, of sinds kort MONUSCO, nog niet doordrongen van de risico's die de bevolking loopt in dit gebied?
• - 

  Is het in de praktijk realistisch dat Khare de Congolese politie en het Congolese leger verantwoordelijk houdt voor de veiligheid van de Congolese burgers, terwijl in de afgelopen jaren Congolese militairen voor ongeveer in even sterke mate verantwoordelijk waren voor verkrachtingen als rebellen? Is het in werkelijkheid niet zo dat de Congolese overheid op dit moment die formele verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar eigen burgers niet kan (of wil) nemen wegens de slechte organisatie en discipline van leger en politie?
• - 

  Denkt u dat met de genomen maatregelen MONUSCO beter in staat zal zijn de Congolese burgers te beschermen, zoals het mandaat de troepenmacht als opdracht meegeeft? Zo ja, waarom denkt u dat? Zo nee, wat zou er nog meer moeten gebeuren om MONUSCO daartoe beter in staat te stellen?

Zie http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=35856&Cr=democratic&Cr1=congo