Liotard: ‘Laaggeletterdheid ook Europees aanpakken’

Met dank overgenomen van K.T. (Kartika) Liotard i, gepubliceerd op woensdag 8 september 2010.

Ook de EU moet veel meer rekening houden met mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.´ Dat zegt Kartika Liotard van Verenigd Links naar aanleiding van de Nederlandse Week van de Alfabetisering.

In schriftelijke vragen daagt zij de Europese Commissie uit om meer te doen aan laaggeletterdheid. ‘In ons land alleen al zijn anderhalf miljoen mensen functioneel analfabeet. Dat zijn niet alleen immigranten, maar meestal autochtone inwoners die door ons onderwijssysteem niet zijn bereikt. Ook wordt er veel te weinig rekening gehouden met dyslexie, een taalhandicap die vermoedelijk erfelijk is.

Laaggeletterdheid wordt nog veel te vaak benoemd als onkunde terwijl de onderliggende problemen zoals armoede en toegankelijk onderwijs voor alle inkomensgroepen onderbelicht blijven.´

Energie slimmer inzetten

Liotard wijst op de dagelijkse problemen van laaggeletterdheid: ´Het wil zeggen dat je een waarschuwingsetiket niet begrijpt, dat een Europees energielabel je niets zegt en dat je moeite hebt met de instructies van een pin- of tankautomaat, ook al omdat de knopjes overal weer anders werken. Wie last heeft met lezen moet heel creatief zijn om op andere manieren aan bestaansinformatie te komen. De EU zou haar energie slimmer moeten inzetten om zo ook laaggeletterden te helpen een makkelijker en gezonder leven te leiden. Waarom zouden laaggeletterden en ouderen die niet overweg kunnen met ICT via het loket duurdere treinkaartjes moeten kopen? ’

Eenvoud is geen betuttelen

Liotard: ‘Ik vind dat ook wij als Europees Parlement mensen met een leeshandicap benadelen. Zo torpedeerde een rechtse meerderheid afgelopen zomer een goed plan voor begrijpelijker informatie op etiketten van levensmiddelen. Het parlement liet zich belobbyen door het bedrijfsleven en stemde tegen een eenvoudig kleurensymbool dat je informeert over vet en suiker. Een politieke meerderheid, ook Nederlandse Europarlementariërs, praatte de grote voedingsconcerns na en beweerde dat een begrijpelijk etiket betuttelend zou zijn.’

Aanpassen

‘Als het gaat om de portefeuille van ‘onze’ Neelie Kroes, liggen er grote kansen voor de EU om laaggeletterden behulpzaam te zijn’, zegt Kartika Liotard. ‘Ik heb haar daarover in juni een petitie overhandigd. Maar tot mijn grote teleurstelling reageerde Kroes negatief op de aandacht die daarover ontstond. Ze kwam niet om naar ons te luisteren, maar wilde via een soort digitale roadshow haar eigen plannen ontvouwen. Ze hing meteen aan de telefoon en beweerde dat laaggeletterdheid voor haar ‘Digitale agenda’ wel degelijk een prioriteit zou zijn.´

´Via De Telegraaf reageerde ze verbeten op mijn petitie, met als bewijs dat ze iets doet voor Alzheimerpatiënten. Dat is mooi, maar Kroes ontloopt de kernkritiek. Wie haar ‘Digitale agenda’ leest kan maar tot één conclusie komen: laaggeletterden moeten zich vooral aanpassen aan de oprukkende ICT-wereld en niet andersom. Het woord ‘markt’ komt in haar stuk ruim 60 keer voor, armoede 0 keer en ‘achterstand’ ziet ze vooral in relatie tot technologische achterstand. Ik roep beleidsmakers op om de hand in eigen boezem te steken en niet gedachteloos voorbij te gaan aan de honderd miljoen Europeanen die laaggeletterd zijn. Waarom wordt in de communicatie van de Unie niet veel meer rekening gehouden met mensen die laaggeletterd zijn dan wel dyslexie hebben, dit terwijl dit met de huidige technieken toch zeker tot de mogelijkheden behoort?’