Schoonmakers mogen staken voor sociale AOW! - Hoofdinhoud
Het was me het weekje wel! Vooral de eerste drie dagen...
Op 14 januari hadden we een heel geslaagde actie op Schiphol voor een betere cao in de schoonmaaksector (voor meer info zie www.wijhebbenerschoongenoegvan.nl) Aldaar besloten de leden ook deel te nemen aan een actie in Den Haag op 20 januari tegen de verhoging van de AOW-leeftijd. Om deelname mogelijk te maken (de actie begon 's ochtends om half acht in Den Haag) besloten we het werk 24 uur neer te leggen. Daartoe verstuurde ik op vrijdag 15 januari zogenaamde aanzeggingsbrieven naar de schoonmaakbedrijven op Schiphol. Ook op de stations van o.a. Groningen, Heerlen, Eindhoven, Amsterdam, Den Haag en Leiden besloten de schoonmakers die dag dat ze 20 januari zouden gaan staken.
Maandag 18 januari 16:30 uur: mijn secretariele ondersteuning op de voicemail. Twee schoonmaakbedrijven die actief zijn op Schiphol, EW en Asito, sommeren ons de acties af te blazen en dit hen voor 9:00 uur de volgende dag te laten weten omdat ze anders naar de rechter stappen. Mijn collega laat diezelfde avond al weten dat de treinschoonmakers in Groningen sowieso gaan staken. Ik kan pas de volgende dag een reactie schrijven.
Dinsdag 19 januari vanaf 6:00 uur: brieven versturen aan de betreffende bedrijven dat we de acties niet afblazen. Ons insziens zijn de acties gedekt door het Europees Sociaal Handvest. De brancheorganisatie van de schoonmaakbedrijven lijkt zich dat ook te realiseren, getuige het bericht op hun website dat naar de rechter stappen niet zinvol lijkt. Dat Asito, wiens directeur tevens de eerste cao-onderhandelaar namens de brancheorganisatie is, ons al in de ochtend laat weten van een kort geding af te zien verwondert ons dan ook niet. HIj wenst ons zelfs nog "veel succes" toe over de mail. EW laat via hun advocaat mondeling aan die van ons weten niet naar de rechter te stappen.
Maar dan: 16:30 uur. Terwijl ik een schoonmaker van EW uit de nachtdienst aan het bellen ben dat de acties doorgaan spreekt onze jurist mijn voicemail in: EW gaat toch kort gedingen! Reden daarvoor is de uitspraak van de rechter in Amsterdam dat acties in het streekvervoer in de vorm van gratis vervoer verboden moeten worden. De reden van actievoeren (de verhoging van de AOW-leeftijd) vindt de rechter (nog) niet onder het recht op collectieve acties volgens het Europees Sociaal Handvest vallen. Wanneer het kort geding zal dienen weten we op dat moment nog niet, maar in ieder geval nog deze avond en voor tienen.
18:30 uur: op het kantoor van onze advocaat, Rudi van der Stege. We spreken in afwachting van de tekst van de dagvaarding de zaak door. Om 19:00 uur komt de dagvaarding binnen op de mail. En wat blijkt: Asito Schiphol doet opeens ook mee! Heel merkwaardig: eerst schriftelijk laten weten niet naar de rechter te stappen, confom het advies van je brancheorganisatie en dan out of the blue opeens wel! Wat of wie zit daar achter?
20:15 uur: zitting in de rechtbank. De advocaat van de schoonmaakbedrijven meldt dat Asito ook 'meedoet' inzake de treinschoonmakers in Groningen! Onze Rudi accepteert dat niet. De rechtbank schorst en geeft ons gelijk. Na de schorsing gaat de zaak verder: de schoonmaakbedrijven vinden dat staken tegen de verhoging van de AOW-leeftijd niet mag omdat ze er niks aan kunnen doen, ze vinden de acties disproportioneel en vinden dat na het vaststellen van een eventueel nieuwe AOW-leeftijd je altijd nog aan de cao-tafel kunt verder praten over hoe eventuele consequenties voor bijv. pensioenen moeten worden opgepakt. Het zou juist goed zijn dat alles dan open ligt, aldus de advocaat van de tegenpartij!
22:05 uur: De rechter doet uitspraak en stelt ons in het gelijk! Reden daarvoor is dat ze van mening is dat de acties rechtmatig zijn in de zin dat ze gedekt worden door het Europees Sociaal Handvest. Immers, de verhoging van de AOW-leeftijd heeft wel degelijk effect op arbeidsvoorwaarden en mocht de verhoging van de AOW-leeftijd doorgaan dan stelt dat werknemers op een achterstand aan de cao-tafel. Ze vergelijkt het met het zogenaamde Haven-arrest dat stelde dat staken om ingrijpen in de WAO tegen te houden ook geoorloofd waren. Terecht. Na diverse telefoontjes, mailtjes en wat niet al ga ik rond 1:00 uur naar bed.
5:00 uur: opstaan om op tijd in Den Haag te zijn met een auto vol actiemateriaal. Het wordt een heel geslaagde dag. Zeker 200 schoonmakers doen mee aan de actie en zijn daarmee zeer goed vertegenwoordigd. Later hoor en lees ik dat de schoonmakers ook aan de orde zijn gekomen tijdens de hoorzitting van de Tweede Kamer. Heel goed! Doorwerken tot je 67ste is namelijk absoluut geen optie voor schoonmakers!
De uitspraak in het kort geding is overigens niet alleen goed voor de stakende schoonmakers, maar voor de vakbeweging als geheel. De rechter bevestigt nl. dat collectieve actie tegen overheidsbeleid wel degelijk is toegestaan. Dat leek even niet het geval te zijn door beide uitspraken in het openbaar vervoer (Amsterdam, 6 oktober 2009 en 19 januari 2010), maar door de uitspraak inzake de schoonmakers (Utrecht, 19 januari 2010) maken we een goede kans in hoger beroep ook de vervoerszaken alsnog te winnen. Dat maakt dan voor de acties zelf niet meer uit, maar wel voor de toekomst. Staken is en blijft een recht. Menig werkgever kan dus EW en Asito dankbaar zijn dat ze het kort geding afgelopen dinsdag toch hebben aangespannen :). Jammer is wel dat er minder mediaaandacht is geweest voor ons gewonnen kort geding dan voor de verloren kort gedingen in het vervoer. Maar dat komt dan wellicht nog als beide vonnissen (dat van de schoonmaak is pas volgende week af) beschikbaar zijn. Voer voor juristen, maar zeker niet saai!
Op 1 februari a.s. ben ik twee jaar in dienst als vakbondsbestuurder. Met 3 rechtzaken, 5 stakingsdagen in de schoonmaak, ontelbare andere acties zijn het in ieder geval geen saaie jaren geweest :)! Benieuwd wat de toekomst brengt!