Afsplitsing groep-Gortzak (1958) - Hoofdinhoud

Wegens onenigheid in de Communistische Partij Nederland i (CPN) over de te volgen koers ontstond er op 14 april 1958 een splitsing in de CPN-Tweede Kamerfractie. Henk Gortzak i, Bertus Brandsen i, Gerben Wagenaar i en Rie Lips-Odinot i gingen verder onder de naam groep-Gortzak.

CPN-secretaris Paul de Groot i, de sterke man van de CPN, was een aanhanger van een stalinistische, op de Sovjet-Unie georiënteerde koers. In de Sovjet-Unie kwam in 1956 met het aantreden van nieuwe leiders echter een einde aan het stalinisme. In navolging hiervan ontstond er eind 1957 in de CPN een tegen De Groot gerichte oppositiegroep. Deze groep wilde ernst maken met destalinisatie en democratisering van de CPN. Daarnaast stond deze groep voor autonomie van de Eenheids Vakcentrale (EVC), de communistische vakbond.

Als reactie op de kritiek in de CPN besloot het partijbestuur onder leiding van De Groot om op 4 april onder anderen Gortzak, Wagenaar en Brandsen te royeren als lid van de partij. Daarop besloten de geroyeerde Kamerleden samen met Lips-Odinot een aparte fractie te vormen. De afgesplitste groep was groter dan de driemansfractie onder leiding van De Groot.

Alle leden van de groep-Gortzak waren in 1959 kandidaat voor de lijst-Wagenaar, die zich na de verkiezingen tot Socialistische Werkers Partij (SWP) zou omdopen. De lijst-Wagenaar (en daarmee de SWP) behaalde bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1959 i slechts 0,58% van de stemmen. Dat was onvoldoende voor een Kamerzetel.

Meer over