Brandjes blussen in het MBO

Met dank overgenomen van J.J. (Jasper) van Dijk i, gepubliceerd op woensdag 17 februari 2010, 3:24, column.

“Wij eisen onderwijs”, was het motto van de actie van MBO-leerlingen vorige week. Niet voor het eerst is sprake van onthullende verhalen op de scholen. Leerlingen die een jaar lang geen Nederlands krijgen, leerlingen die maar drie dagen per week naar school hoeven, massale uitval van lessen en chaos rond de examens.

Toen ik het motto “wij eisen onderwijs” hoorde, had ik een déjà vu. Want drie jaar geleden voerden leerlingen ook al actie voor meer lesuren. De Tweede Kamer besloot toen zelfs een parlementair onderzoek in te stellen en de regering beloofde beterschap. Blijkbaar is de regering drie jaar later geen bal opgeschoten.

Ondanks de noodkreet van leerlingen, wil staatssecretaris Van Bijsterveldt niet toegeven dat er structurele problemen zijn in het MBO. Als rechtgeaard CDA-er houdt zij vast aan haar mantra dat de ROC’s zelf verantwoordelijk zijn voor hun werkwijze. Hierdoor heeft Van Bijsterveldt haar verantwoordelijkheid handig gedelegeerd. Bij klachten moet de inspectie weliswaar ingrijpen, maar dat is altijd pas achteraf. En als het fundament niet deugt, schiet je niet veel op met het blussen van brandjes.

Wat gaat er mis in het MBO? Het antwoord bestaat uit een combinatie van factoren. Zeker is dat schaalvergroting, autonomie van bestuurders, schimmige financiering en het competentiegericht onderwijs een rol spelen. Zo lang de regering dat niet wil zien, blijft het bij incidentenpolitiek. Als je de problemen wilt aanpakken, moet je oprecht naar deze zaken kijken. Alleen dan kom je tot echte oplossingen. Ik noem er enkele:

Maak werk van schaalverkleining

Houd structureel toezicht in plaats van alleen brandjes blussen

Niet meer dan een maximumpercentage van het budget gaat naar overhead

Kwaliteit voor de klas: minimaal 70 procent van het personeel is bevoegd docent

Geen verplichte invoering van het competentiegericht onderwijs

Het competentiegericht onderwijs (CGO) is een niet te onderschatten oorzaak van de problemen in het MBO. Eerder onderzoek van de SP wees uit dat hierdoor teveel nadruk ligt op zelfstandig leren, dat er te weinig aandacht is voor vakkennis en dat de bureaucratie rond de competenties grote weerstand oproept. Stop hier dus mee, voordat een nieuw parlementair onderzoek onvermijdelijk wordt.

Kortom, goed toezicht op onderwijs is onmisbaar, maar als het fundament niet deugt, blijft het bij het blussen van brandjes. Dat kun je niet maken tegenover de leerlingen die daar het slachtoffer van zijn.

PS: de landelijke invoering van het competentiegericht onderwijs (CGO) wordt opnieuw een jaar uitgesteld, ditmaal naar 2011. Van uitstel komt afstel, zeker met uw hulp. Teken daarom onze petitie tegen CGO op www.sp.nl/mbo.

Meer over ...