Niet de fout, maar de falende procedures - Hoofdinhoud

Uit wetenschappelijke hoek komt er kritiek op mijn uitspraak dat ik geen fouten meer zou accepteren in wetenschappelijk onderzoek. Dit vraagt om een reactie.

Uiteraard begrijp ik als oud-wetenschapper dat er fouten worden gemaakt tijdens onderzoek. Dat hoort bij de wetenschap. Het levert ook vaak nieuwe kennis op. Voortschrijdend inzicht wordt dat ook wel genoemd. Waar het mij om gaat zijn falende procedures bij een internationaal gerenommeerd instituut. Hoe kan een fout door vier, vijf veiligheidskleppen glippen? Dat is wat ik aan de orde stel.

Afgelopen Prinsjesdag bleek er een storende fout te zitten in mijn begroting. Knullig en verklaarbaar allemaal, maar het stond er verkeerd. We hebben meteen een persbericht de deur uit gedaan en een erratum naar de Kamer gestuurd.

Ik kan u zeggen dat ik er behoorlijk van baalde. Het was namelijk een zeer knullige fout, die tal van VROM'ers en ikzelf hadden kunnen opmerken. Geloof maar dat we daar een hartig woordje over gesproken hebben. De procedures zijn zo aangescherpt dat we dit jaar het maximale doen om zulke blunders uit te sluiten.

Een fout in een stuk van VROM. Degene die zich het meest geneerde was ikzelf. Zo hoort het in iedere professionele organisatie. Des te verbazender vind ik het dat een aantal klimaatwetenschappers nu mij de kritiek aanwrijft, dat ik te hard er inga na de gemaakte procedurefouten bij het klimaatpanel IPCC.

Fouten worden altijd gemaakt. Je geloofwaardigheid hangt af van hoe je er mee omgaat. Of zoals het in het hoofdredactioneel commentaar van Trouw staat vandaag: “Het laatste wat de aarde kan gebruiken is dat mensen die inhoudelijk gelijk hebben niet langer serieus genomen worden omdat ze hun ivoren toren niet wensten te verlaten.”

Nogmaals - en ik herhaal mezelf - de conclusies over de gevolgen van menselijk handelen op het klimaat blijven overeind. De waterspiegels van zeeën en rivieren stijgen, de aarde warmt op - met extreme weersomstandigheden als gevolg. En groene energie is sowieso nodig; we moeten af van fossiele brandstoffen. Daarom blijft het klimaatbeleid ongewijzigd, ondanks de fouten in het rapport. Of een gletsjer nu smelt of over 300 jaar, dat ding smelt en dat komt ergens door en wel hoogstwaarschijnlijk door onze overmatige uitstoot van CO2.