"Een mooie dag voor het Groene Hart" - Hoofdinhoud

In de middag bereikt me het blijde bericht dat de gemeente Utrecht en ontwikkelaar Burgfonds afzien van de bouw van de hoogst omstreden Belle van Zuylen in Leidsche Rijn. Daarmee komt er hopelijk een eind aan een al jaren slepende discussie over die moloch van 262 meter.

Die discussie liep al toen ik als minister aantrad. Ook in 2007 waren de meningen reeds zeer verdeeld. Voor mij was dat aanleiding genoeg om poolshoogte te nemen. Hoewel de visualisaties die ik te zien kreeg zeer gelikt waren, bekroop mij toch het gevoel dat zo’n toren aan de rand van het Groene Hart misplaatst was - letterlijk en figuurlijk. Die toren zou namelijk op vele kilometers afstand te zien zijn. En dat terwijl het Groene Hart vooral geliefd en waardevol is vanwege de weidse en open landschappen. Het is een groene oase in de meest dichtbevolkte regio van ons land. Een plek waar stedelingen kunnen recreeren en even kunnen vluchten uit de drukte van de stad.

Omdat ik twijfelde aan nut en noodzaak, maar vooral aan de inpassing in het landschap, heb ik de Rijksbouwmeester erop afgestuurd. Die deelde mijn intuitieve aarzeling. Zou de toren wel in balans zijn met de omgeving? Was er over de inpassing in het landschap wel goed nagedacht? Het bracht me ertoe te zeggen: verkeerde toren op de verkeerde plek.

Begrijp me niet verkeerd: ik heb niets tegen hoge gebouwen. De skyline van New York bijvoorbeeld, of die van ons eigen Manhattan aan de Maas, spreekt me zeer aan. Maar aan het besluit om ergens de hoogte in te gaan, moet wel een duurzame en gezonde afweging voorafgaan. Hoe kijken we aan tegen hoogbouw in onze regio? Waar is hoogbouw wel of niet gepast? In mijn ogen verdiende de gang van zaken rondom de Belle wat dat betreft geen schoonheidsprijs.

Het besluit om nu te stoppen is genomen op basis van een economische afweging. Maar ik denk dat de maatschappelijke onrust ook een rol heeft gespeeld. Om uit deze economisch barre tijden te geraken, is het beter onze energie te richten op zaken waar we het wel over eens zijn.