Tien puntenplan voor klimaat

Met dank overgenomen van D.M. (Diederik) Samsom i, gepubliceerd op dinsdag 16 juni 2009.

Afgelopen maandag was in de Tweede Kamer het debat over het klimaatbeleid van het kabinet. Voor de korte termijn gaat het goed, maar als we de ambitieuze doelen voor 2020 willen halen dan moet er een flinke schep bovenop.

Dit is mijn tien puntenplan om het klimaatbeleid nog beter te maken.

1. Energiebesparing: een norm voor bestaande bouw.

Nu zijn er allerlei stimuleringsmaatregelen genomen (lage BTW op isolatie, subsidie dubbel glas, subsidie warmtepompen, energiebesparingsfonds, EnergieInvesteringsAftrek voor woningbouwcorporaties. Die hebben als grote voordeel ten opzicht van normering, dat ze per direct effect sorteren. De rapportage van ECN toont echter aan dat deze maatregelen uiteindelijk niet genoeg zijn en er normering nodig is. Vergelijkbaar met nieuwbouw, die aan wettelijke normen moet voldoen, zullen we ook bestaande bouw moeten normeren.

2. Toepassingsplicht voor bedrijven voor alle energiebeparende maatregelen, die zich in 7 jaar terugverdienen.

Ondernemers zijn nu volgens het activiteitenbesluit verplicht alle energiebesparende maatregelen te nemen die zich in 5 jaar terugverdienen (spaarlampen, energiezuinige apparatuur etc.). Veel maatregelen (hyperefficiënte koelapparatuur in supermarkten, dynamische verwarming bij winkels met open voorgevel, energiezuinige pompen) zitten op een terugverdientijd van 5 a 6 jaar en worden dus niet genomen. Bovendien schiet de handhaving zwaar tekort. Gemeenten zouden hierbij moeten worden bijgestaan door de VROM-inspectie

3. Energiebesparing: Wettelijke inspanningsverplichting voor hergebruik van de restwarmte van grote industiele installaties.

Nu geldt er nog geen enkele plicht. Een verplichting om te onderzoeken of de warmte kan worden gebruikt in de buurt en een verplichting om - bij gebleken kansen - ook daardwerkelijk tot gebruik over te gaan, kan veel nutteloze verspilling van restwarmte voorkomen.

4. Grootschalige uitrol van de ‘slimme bovenleiding’ waarvoor Prorail onlangs een prijs ontving.

Als die in heel Nederland wordt toegepast scheelt dat 30% van het energieverlies op de bovenleidingen.

5. Aanvalsplan scholen en ziekenhuizen.

Het crisispakket heeft hier ettelijke honderden miljoenen voor vrijgemaakt maar daarna is het stil geworden. Dat geld moet zo snel mogelijk in energiebesparing worden omgezet.

6. Duurzame energie: Een verplicht oplopend percentage biomassa bijstook van biomassa in kolencentrales (oplopend tot 35-40% in 2020).

Dit dicht in één keer het ‘gat’ tussen de verwachte realisatie van 17% - met de hernieuwde SDE subsidie - en de ambitie van 20% . Uiteraard geldt bij deze verplichting dat er Minimumvoorwaarden worden gesteld aan de duurzaamheid van de bijgestookte biomassa. De verplichting onder

7. Duurzame energie: Een actieplan Elektrisch vervoer, waardoor al tussen 2010 en 2012 een dekkend netwerk van oplaadpunten wordt aangelegd.

In 2012 (vlak na Israel en Denemarken) kan Nederland dan het derde land zijn waar een landelijk dekkend elektrisch autonetwerk van start gaat. Dit vergt een gezamenlijke investering van de (publieke) netbeheerders.

8. Duurzame energie: Een aantal grote windmolenparken opnemen in de crisis- en herstelwet.

Die wet hoeft niet alleen de infrastructuur te versnellen maar ook duurzame energie

CCS (CO2-opslag):

9. Een verplichting tot CCS (of een CO2-uitstootnorm) voor de nieuwe kolencentrales.

De CO2-prijs via emissiehandel zou uiteindelijk vanzelf tot CO2-opslag moeten leiden, maar biedt op dit moment duidelijk niet afdoende prikkels voor de elektriciteitsbedrijven om grootschalig te investeren. Een norm biedt die zekerheid wél. Om de invoering te vergemakkelijken zal de overheid meefinancieren aan de demonstratieprojecten. Daarna moeten de bedrijven het zelf betalen.

10. Klimaat: een internationale superlobby voor Kopenhagen

Het gaat op dit moment te langzaam met de vorderingen om tot een internationaal klimaatverdrag te komen, dat bleek deze week in Bonn. Het zit onder andere nog vast op de financiële structuren (wie betaalt wat en op welke manier), hulp aan ontwikkelingslanden (technologie, aanpassing aan klimaatverandering), diverse Europese landen die op de rem staan, afspraken over bossen, en grote landen als Japan en Amerika wiens doelstellingen nog niet ver genoeg gaan. De PvdA wil een gezamenlijke inzet van alle relevante leden van het Kabinet (Cramer, vd Hoeven, Timmermans, Bos, Koenders, Balkenende) om deze problemen de komende maanden op te lossen. Het klimaatverdrag mág niet mislukken.