Een bijzondere begroting - Hoofdinhoud
Nog nooit zal er zoveel geld worden uitgegeven aan de gezondheidszorg als in 2010, maar het gebeurt tegen de achtergrond dat ook de gezondheidszorg niet zal ontkomen aan een grondige heroverweging. Wat mij betreft wordt de heroverweging niet iets van klassieke bezuinigingsoperaties en boekhoudkundige kunstjes. Ook de kaasschaaf mag in de la blijven liggen.
Er is een grondige analyse nodig van wat noodzakelijke medische zorg is die om collectieve voorzieningen vraagt en wanneer sprake is van sociaal wenselijke zorg, waar ook via informele, vrijwillige zorg of voor eigen kosten in kan worden voorzien. Een andere goede denkrichting is volgens mij het inbouwen van financiële prikkels dat mensen zelf verantwoordelijkheid gaan nemen voor de gevolgen van bewust doorgaan met ongezond leefgedrag, zonder daarmee in een ‘eigen-schuld-dikke-bult’-zorgstelsel terecht te komen.
Ik heb bijzondere aandacht gevraagd voor het probleem dat in veel regio’s een ongewenst strikte uitleg van “gebruikelijke zorg” wordt gegeven. Gezinnen die thuis de zorg op zich nemen voor een gehandicapt kind vallen daardoor tussen de wal en het schip. Ze kunnen geen gebruik meer maken van AWBZ-voorzieningen en ook de gemeenten bieden geen hulp vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Bij een begrotingsbehandeling is het ook altijd mooi om een ‘klein punt’ te noemen, die je bij andere momenten en debatten niet zo makkelijk in kunt brengen. Ik heb teruggekeken op de maand van de borstkanker die achter ons ligt. Goed dat er aandacht wordt gevraagd voor deze ingrijpende ziekte waar zoveel vrouwen door getroffen worden. Maar Pink Ribbon riep wel de klacht op, bijzonder verwoord door een borstkankerpatient: ‘Kanker is teruggebracht tot twee borsten.’ Volgens haar wordt borstkanker extreem oppervlakkig gepresenteerd, alsof het alleen maar om borsten gaat en hoe je ondanks je ziekte toch aantrekkelijk kunt blijven. Dit geïllustreerd door glitter-en-glamour vrouwen in sexy avondjurken bij wie je de borstprotheses vrijwel niet kunt onderscheiden van echte borsten. Uit gesprekken met vrouwen blijkt dat er behoefte is aan kennis en praktische adviezen in plaats van glitter en glamour en ‘denk-positief-verhalen’! Het zou mooi zijn als minister Klink dit eens zou aankaarten bij de Pink Ribbon-‘trekkers’.
De VWS-begroting was ook bijzonder door een telefoontje dat ik tussendoor kreeg van mijn man. Hij meldde dat mijn nichtje van een paar weken oud in het ziekenhuis was opgenomen met Mexicaanse griep. Dat was schrikken! Gelukkig gaat het naar omstandigheden nu goed met haar. Maar Mexicaanse griep heeft voor mij nu wel een gezicht gekregen. Niet die van horrorverhalen over vaccinaties zoals die op internet zijn te vinden. Wel dat een klein kind flink ziek kan worden, wat met een zetpilletje niet valt op te vangen. Wat mij betreft is het een zegen dat in Nederland vaccins beschikbaar zijn voor kwetsbare doelgroepen!
Esmé Wiegman