Bijdrage van Solidara tijdens Algemene Financiele Beschouwing in de Eerste Kamer der Staten Generaal. 'Sociaal saneren keert als een boemerang terug'. - Hoofdinhoud

De storm op de financiële markten is - voorlopig - gaan liggen. Nog voor het infuus van gemeenschapsmiddelen verwijderd is, beloven de gesubsidieerde banken alweer rijkelijke bonussen. Managers belonen zichzelf met lonen die de gewone burger in geen leven kunnen vergaren. Aandeelhouders gaan uit van een zo hoog mogelijk rendement in een zo kort mogelijke tijd. Voor hen lijkt de recessie voorbij. Voor de meesten van ons moet de crisis echter nog komen. Er wacht ons grote werkloosheid. De schulden zijn verhuisd van de banken naar de overheid. Deze schuift ze door naar de arbeiders en hun gezinnen. Voor mijn fractie is de vraag echter; hoe kunnen we dit vermijden?

De overheid heeft miljarden euro's in de banksector gepompt om "te grote effecten van de financiële crisis te beperken". Tegelijk smolten de belastingsinkomsten weg en schoten de sociale uitgaven door het dak (zie bijvoorbeeld de AOW-maatregelen van dit kabinet). Dit kabinet wil de crisis bestrijden met tijdelijke maatregelen, hoofdzakelijk op kosten van onze sociale zekerheid. De toename van een deel van de werkloosheid wordt kunstmatig voorkomen door miljarden aan leningen aan de banken.

Wiens broekriem wordt aangehaald?

De bankencrisis heeft niet alleen de sociale zekerheid, maar heel de economie ontwricht. Om de markteconomie te redden, heeft de overheid een gat van miljarden euro's in de begroting geslagen. Dicht ze dat niet, dan zal de staatsschuld per jaar met 35 miljard toenemen.

Om de gevolgen te beperken moet het kabinet bezuinigen. Zij doet dit per departement door de oprichting van 20 commissies. Het instellen van commissies heeft als gevolg dat eventuele forse ingrepen worden uitgesteld. Mijn fractie beschouwt dit als onverantwoordelijk gedrag.

Tegelijkertijd worden al op verschillende beleidsterreinen bezuinigingsmaatregelen (in de grootte van 1.8 miljard) getroffen, die vooral de gewone burgers treffen. Terwijl de burger fors moet inleveren, blijven de giga-bonusregelingen bij de bedrijven in stand, die met het geld van diezelfde burger worden bekostigd. Dit is voor mijn fractie onacceptabel.

Pensioenen

We leven in een tijd waarbij de gepensioneerden weer in de vuurlinie komen te staan. We zouden langer moeten werken of genoegen moeten nemen met een onvolledig pensioen. Dat de helft van de gepensioneerden maandelijks met minder dan 1000 € moet rond komen en één op vier het gevaar loopt in armoede te belanden, is blijkbaar wel "houdbaar" voor dit kabinet. Mijn fractie vraagt wederom aan dit kabinet om andere oplossingsmaatregelen dan het afbereken van de sociale verworvenheden.

Betaalt iedereen mee?

Voorzitter, het is de vraag of iedereen mee betaald?

Om de plannen verkocht te krijgen zal dit kabinet straks, op basis van de adviezen van de verschillende commissies, de illusie wekken dat "iedereen" mee betaalt. De te treffen maatregelen zullen de tweedeling in de samenleving verder vergroten en de armoede verder doen toenemen.

Mijn fractie is van mening dat het tijd wordt dat de vakbonden hieruit lessen gaan trekken. Sociaal saneren keert als een boemerang terug.

De rol van de vakbonden bestaat er niet uit om een sociaal "aanvaardbaar" besparingsbeleid uit te vlooien. Integendeel: de belangen van de gewone gezinnen en werkenden dienen met evenveel ijver verdedigt te worden als de grote werkgeversorganisaties, die alle steun van dit kabinet genieten.

Voorzitter, ook langs deze weg willen we dit kabinet vragen om in crisistijd niet te bezuinigen op zorg en onderwijs. Steun de kleine zelfstandige ondernemers in plaats van geld te lenen aan grote ondernemers. Schaf de eigen bijdrage in de zorg af. Dat treft vooral mensen met weinig inkomen en voorkomt niet dat tientallen duizenden onverzekerd blijven rondlopen. Schaf de bezuinigingen op de politie af en investeer in het onderwijs in plaats van het leren te bemoeilijken door allerlei maatregelen. Investeer niet in de aanschaf van dure JSF-straaljagers. Dat bespaart miljarden, die nu hard nodig zijn.

Voorzitter, mijn fractie vraagt om daadkracht van dit kabinet in deze crisistijd. Stimuleer de koopkracht van de gewone burger als remedie tegen de crisis.

• - 

  • - 

    laat de oudere werknemers zelf kiezen of zij op hun 65'e met pensioen willen of wensen door te werken. Zij hebben immers daarvoor jarenlang allerlei premies moeten betalen en hebben recht op een fatsoenlijke AOW;
• - 

  • - 

    investeer in crisistijd i.p.v te korten op sociale uitkeringen en pensioenen, de bezuinigingen zullen er alleen toe leiden dat meer jongeren en mensen die anders moeilijk aan het werk komen werkloos zullen worden;
• - 

  • - 

    investeer in scholing om de toekomstige tekorten op de arbeidsmarkt op te vangen;
• - 

  • - 

    voer werktijdverkorting in;
• - 

  • - 

    draag bij aan een betere kinderopvang;
• - 

  • - 

    stimuleer innovatie en investeer in duurzaamheid;
• - 

  • - 

    verlaag de btw op het onderhoud van woningen, verhoog de nationale hypotheekgarantie naar 350.000,- euro, investeer in het openbaar vervoer;
• - 

  • - 

    pak juist de financiële sector en haar onzinnige bonussysteem aan!

  Op korte termijn moeten de banken onnodige barrières voor kredieten opheffen. De overheid kan via deelnemingen in banken ander gedrag afdwingen en garanties afgeven voor kredieten.

  Op de langere termijn moeten de uitwassen die de kredietcrisis hebben veroorzaakt voor eens en voor altijd uit het systeem verdwijnen. Daarom:

  • - 

    beter risicobeheer;
  • - 

    aan banden leggen van topbeloningen en exorbitante bonussen;
  • - 

    zowel de EU als het IMF moeten een adequate vorm van toezicht organiseren, inclusief sancties;
  • - 

    huidige kredietbeoordelaars vervangen door onafhankelijke en niet-commerciële bureaus;
  • - 

    het verwerpelijke gedrag van sommige private equity-fondsen bestrijden door het beperken van de aftrekmogelijkheden voor vreemd vermogen.

Het bedrijfleven zal zijn eigen bijdrage moeten leveren aan deze crisis. Bezuinigingen op de huishoudens zal de koopkracht doen afnemen en niet bijdragen aan het economische herstel.

Voorzitter, met deze voorstellen denkt Solidara dat we de last van de crisis eerlijker verdelen. Ik verzoek het kabinet nader in te gaan op de door ons gestelde vragen en voorgestelde oplossingen.

Bron: Blog Duzgun Yildirim