Europeana.eu - Hoofdinhoud
Eerder deze week werd de site europeana.eu opnieuw gelanceerd. De eerste poging eind november liep binnen luttele minuten vast omdat er zoveel belangstelling was - 10 miljoen hits per uur! - dat de site het niet aankon. Het duurde vervolgens weken voordat de site stevig genoeg was om alle belangstelling ook aan te kunnen. De site brengt een brede selectie uit Europa's mooiste en grootste collecties in de breedste zin van het woord samen:
Europeana.eu is about ideas and inspiration. It links you to 2 million digital items.
Images - paintings, drawings, maps, photos and pictures of museum objects
Texts - books, newspapers, letters, diaries and archival papers
Sounds - music and spoken word from cylinders, tapes, discs and radio broadcasts
Videos - films, newsreels and TV broadcasts
Waarom schrijf ik hierover? Omdat - het zal u niet verbazen - ik enthousiast ben over dit initiatief. Het plaatst de cultuurdragers van dicht bij huis die we goed kennen in een bredere Europese context en daagt tegelijk uit ook door de ogen van anderen naar Europa te kijken. De collecties en archieven die hier samen worden gebracht worden in de lidstaten beheerd. De digitalisering van collecties is nog lang niet afgerond, dus er zal steeds iets nieuws aan worden toegevoegd, zodat je altijd nieuwsgierig kan blijven naar wat de site te bieden heeft. Bijzonder vind ik ook dat het mooiste van de lidstaten op een moderne manier aan elkaar gekoppeld wordt, zonder dat de EU zelf een nieuwe collectie start of een archief gaat bijhouden. Een aansprekende vorm van netwerk Europa.
Dit past in het Europese fenomeen van een zoektocht naar een culturele en maatschappelijke Tom Tom. Meestal wordt dit omschreven als een zoektocht naar identiteit, maar het komt mij voor dat het vooral een behoefte is aan sociale en culturele plaatsbepaling in een wereld die sneller verandert dan ooit eerder in de geschiedenis. Heel vaak horen wij dat mensen vrezen dat zij door Europa hun eigenheid zouden kunnen verliezen, terwijl zo'n site laat zien hoe divers wij nog steeds zijn en hoeveel eigenheid er overal nog is. Sterker nog, het gevoel van nationale eigenheid lijkt vaker aan de oppervlakte te komen, kijk maar eens naar de collectieve euforie die in ons land loskwam toen we de ijzers onder konden binden. Dat was een mooi voorbeeld van typisch Nederlands collectief gedeeld gevoel.
Het complex aan factoren waardoor een coherente samenleving ontstaat, dit perpetuum mobile van waarden, conventies, cultuur en geschiedenis bepaalt niet alleen hoe wij Nederlanders ons tot elkaar verhouden, maar bepaalt ook het beeld dat van ons bestaat in het buitenland. Kunst en cultuur zijn daarbij niet het toefje slagroom op de taart, maar veel meer mens en samenleving in vorm vertaald en zo tot essentie teruggebracht. Het hart van de zaak, dus.
Daarbij gaat het niet alleen om onze cultuur te laten zien aan anderen, het gaat evenzeer om het zien wat anderen te bieden hebben. Het vreemde naar binnen halen is voor een land net zo belangrijk als het eigene naar buiten brengen. Immers, je eigenheid ontdek je pas als deze in aanraking komt met wat anders is. Een cultuur die zich afsluit voor het vreemde, die de honger naar vernieuwing en uitwisseling verliest, kan misschien nog wel wat aardige stukken aanleveren voor een stoffig museum, maar zal zelf spoedig aan bloedarmoede bezwijken. Voor de vitaliteit van de Nederlandse samenleving is het van levensbelang dat wij de neiging bedwingen de luiken te sluiten.
Meer informatie