32127 - Crisis- en herstelwet

Dit wetsvoorstel werd op 15 september 2009 ingediend door de minister van Algemene Zaken, Balkenende¹, de minister van Justitie, Hirsch Ballin², de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Cramer³, en de minister van Verkeer en Waterstaat, Eurlings⁴.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is regels te stellen met betrekking tot het toezicht op de naleving van Europese regelgeving door publieke entiteiten en deze in één wet op te nemen met bestaande bepalingen over het toezicht op de besteding van subsidies die ten laste komen van de begroting van de Europese Unie.

Regels met betrekking tot versnelde ontwikkeling en verwezenlijking van ruimtelijke en infrastructurele projecten (Crisis- en herstelwet)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Zeeuwse CDA-politicus die negen jaar partijleider en acht jaar premier was. Afkomstig uit de wetenschap en partijideoloog, die eigen verantwoordelijkheid van burgers voorstond. Als Tweede Kamerlid financieel woordvoerder. Werd in 2001 onverwacht lijsttrekker van het CDA na de machtstrijd tussen De Hoop Scheffer en Van Rij. Leidde vanaf 2002 als premier kabinetten van wisselende samenstelling in een na de moord op Fortuyn politiek instabiele periode. Probeerde terugkeer van 'normen en waarden' op de politieke agenda te zetten. Nadat zijn tweede kabinet diverse hervormingen had doorgevoerd, was zijn vierde kabinet op dat punt minder daadkrachtig. Een bankencrisis werd wel bezworen. In zijn publieke optredens soms wat onhandig, maar niettemin - of juist daardoor - lange tijd populair en succesvol. De verkiezingen van 2010 verliepen voor zijn partij echter desastreus, waarna hij de politiek verliet. Sinds 2022 minister van staat.
   
• 2. 

  Christendemocratische rechtsgeleerde en politicus die twee perioden minister van Justitie was. Zoon van een Joodse, Duitse vluchteling. Stapte in 1989 over van de Tilburgse universiteit naar het kabinet-Lubbers III en had aanvankelijk het imago van een studeerkamergeleerde en zedenmeester. Trad kort voor de verkiezingen van 1994 af vanwege de IRT-affaire en werd nadien Tweede en Eerste Kamerlid. Werd in 2000 staatsraad, maar keerde in 2006 terug als minister van Justitie en bleef dat opnieuw vier jaar. Was in 2010 tevens minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Bekwaam wetgever die als vurig verdediger van de rechtsstaat gezag had. Workaholic en voor alles jurist.
   
• 3. 

  Praktijk-gerichte wetenschapper die zich in het kabinet-Balkenende IV drie jaar als PvdA-minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer met name sterk maakte voor verduurzaming en voor de nationale en internationale aanpak van de klimaatproblematiek. Onderhandelde in Kopenhagen over een klimaatakkoord. Tot haar taken behoorde verder ruimtelijke ordening, op welk gebied zij met nieuwe omgevingswetgeving kwam. Werd minister na lang actief te zijn geweest in maatschappelijke functies, waaronder tot midden jaren tachtig de milieubeweging, onder meer als voorzitter van de Vereniging Milieudefensie. Daarna gaf zij in adviesorganen en het bedrijfsleven richting aan het integreren van duurzaamheid in de bedrijfsstrategie en productketens. Na haar ministerschap keerde zij terug naar de wetenschap en nu treedt zij op als regisseur van de circulaire economie.
   
• 4. 

  Enthousiaste Limburgse CDA'er, die jong Tweede Kamerlid was, daarna lid van het Europees Parlement en vervolgens minister van Verkeer en Waterstaat in het vierde kabinet-Balkenende. Ging al als achtjarige met zijn vader mee naar raadsvergaderingen en was op zijn twintigste zelf raadslid in Valkenburg. Als Tweede Kamerlid woordvoerder verkeer en buitenlandse zaken en in het Europees Parlement rapporteur over de mogelijke toetreding van Turkije tot de EU. Als minister van Verkeer en Waterstaat voortvarend bij plannen tot vergroting van de wegcapaciteit. Diende een wetsvoorstel in om ter vervanging van belasting van autobezit kilometerbeprijzing in te voeren, maar dat werd niet afgehandeld. Stapte in 2010 vrij onverwacht uit de politiek en werd per 1 april 2011 directeur van de KLM. Van 1 juli 2013 tot 16 oktober 2014 was hij daarvan president-directeur.
   
• 5. 

  Kees Vendrik (1963) was in de periode 1998-2010 was hij Tweede Kamerlid, in 2011-2017 lid van de Algemene Rekenkamer en in de jaren 2019-2022 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid was hij woordvoerder op het gebied van milieu, zorg, hoger onderwijs en energiebeleid en ook geruime tijd financieel-economisch woordvoerder. Voor hij Tweede Kamerlid werd, was de heer Vendrik medewerker van de Kamerfracties van PSP en GroenLinks en chef-programmering bij politiek-cultureel centrum 'De Balie'. Van april 2017 tot juli 2022 was hij hoofdeconoom bij de Triodos Bank. Als Eerste Kamerlid hield hij zich bezig met financieel-economische onderwerpen. Sinds 3 november 2022 is de heer Vendrik voorzitter van het platform voor maatschappelijk dialoog en reflectie klimaatbeleid.
   
• 6. 

  Welgemoed en actief Tweede Kamerlid en bestuurder van het CDA, afkomstig uit een Noord-Limburgse boerenfamilie. Hij was zelf eveneens boer (zelfstandig melkveehouder) en mede-eigenaar van een winkel in antiek en interieurartikelen in Velden. Zijn bestuurlijke loopbaan begon als wethouder van Arcen en Velden. In de Tweede Kamer hield hij zich onder andere bezig met landbouw, milieu en binnenlandse zaken en was hij woordvoerder infrastructuur en verkeer. Voorts was hij voorzitter van de tijdelijke commissie arbeidsmigratie en in 2006-2007 van de vaste commissie voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Na zijn Kamerlidmaatschap was hij waarnemend burgemeester in Stein en lid van Gedeputeerde Staten in Limburg. In 2024 werd hij voorzitter van LTO Nederland.
   
• 7. 

  Gedurende ruim tien jaar een extrovert en debatvaardig Tweede Kamerlid van D66. Had een achtergrond als acteur bij diverse toneelgezelschappen en was voorzitter van de Jonge Democraten. Verder was hij financieel bestuurslid van de Nationale Jeugdraad. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met het onderwijsbeleid, drugsbeleid, natuurbehoud, dierenwelzijn, binnenlands bestuur, cultuur en media. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en lid van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen en van het Kamerpresidium. Was betrokken bij vele parlementaire initiatieven, zoals die om de Tweede Kamer het voortouw te geven in de kabinetsformatie en om tot invoering van een correctief dan wel raadgevend referendum te komen.
   
• 8. 

  Ondernemende en strijdbare VVD-politicus en bestuurder, die zich als Kamerlid sterk maakte voor ondernemers en automoblisten. Streed tegen de kilometerheffing en bepleitte een hogere maximumsnelheid. Als Tweede Kamerlid hield hij zich verder bezig met economische zaken en als voorzitter van de commissie voor de Rijksuitgaven zette hij zich in voor versterking van het budgetrecht. Enige tijd voorzitter van de Kamercommissies van Onderwijs en van Financiën. Was zelf, na docent te zijn geweest, 23 jaar ondernemer en voorts voorzitter van de VVD-fracties in de gemeenteraad van Wassenaar en in Provinciale Staten van Zuid-Holland. Vanaf september 2012 tot april 2020 was de heer Aptroot burgemeester van Zoetermeer. Daarna was hij achtereenvolgens waarnemend burgemeester van Wassenaar, Voorschoten, Hilversum, Hoeksche Waard en Wijdemeren.
   
• 9. 

  Esther Ouwehand (1976) is sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PvdD (Partij voor de Dieren) en sinds 9 oktober 2019 fractievoorzitter en partijleider (trad als zodanig op 24 september 2023 tijdelijk terug). Mevrouw Ouwehand verving eerder van 11 oktober 2018 tot 31 januari 2019 Marianne Thieme als fractievoorzitter en nam ook in januari-mei 2012 het fractievoorzitterschap al even waar. Mevrouw Ouwehand was eerder medewerker op het partijbureau van de Partij van de Dieren. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 was zij opnieuw lijsttrekker van haar partij.
   
• 10. 

  Richard de Mos (1976) was van 7 juni 2018 tot 16 oktober 2019 wethouder van sport en media en tevens locoburgemeester van Den Haag. Hij was lijsttrekker van Groep-De Mos/Hart voor Den Haag. Sinds 7 november 2019 is hij raadslid. Eerder was hij van 1 september 2009 tot 20 september 2012 Tweede Kamerlid voor de PVV. De heer De Mos was leerkracht in het basisonderwijs en medewerker van de PVV-Tweede Kamerfractie. In de Kamer hield hij zich bezig met milieu, klimaatverandering, waterwegen, kinderopvang en kindregelingen en taxibeleid. Hij werd in 2010 gemeenteraadslid van Den Haag en vormde daar een onafhankelijke groep. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 was hij lijsttrekker van Code Oranje.
   
• 11. 

  Politiek leider van de SP en lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2010, 2012 en 2017. Hij begon zijn loopbaan als onderwijzer en was wethouder van Boxmeer en voorzitter van de SP in Noord-Brabant. Werd op 30 november 2006 Tweede Kamerlid en was aanvankelijk woordvoerder verkeer en waterstaat. In 2010 volgde hij Agnes Kant op als fractievoorzitter. Was veel gemoedelijker dan zijn voorgangers Marijnissen en Kant. Kon zijn partij niet naar een herhaling van het succes in 2006 leiden, ook omdat hij in debatten wel eens werd afgetroefd. Niettemin een alom gewaardeerd strijdbaar politicus. In de periode 2018-2020 was hij waarnemend burgemeester van Heerlen en daarna tot juni 2021 in Alkmaar. Sinds 1 december 2021 is de heer Roemer commissaris van de Koning in Limburg.
   
• 12. 

  Politica van de ChristenUnie, die ruim vijf jaar deel uitmaakte van de Tweede Kamer. Zij was daarvoor gemeenteraadslid in Zwolle en freelance bureauredacteur bij diverse tijdschriften. Hield zich als Kamerlid met name bezig met volksgezondheid, ruimtelijke ordening, landbouw, milieu en Europese zaken en maakte deel uit van het Presidium van de Tweede Kamer. Voerde in 2011 strijdbaar het parlementaire verzet aan tegen versobering van het persoonsgebonden budget. Werd na haar Kamerlidmaatschap regiomanager bij de Landelijke Huisartsenvereniging, directeur van de Nederlandse Patiëntenvereniging en regiobestuurer van het Leger des Heils.
   
• 13. 

  Kees van der Staaij (1968) is sinds 1 juni 2024 staatsraad bij de Afdeling advisering van de Raad van State. Hij was van 19 mei 1998 tot 6 december 2023 Tweede Kamerlid voor de SGP. De heer Van der Staaij was in 2010-2023 politiek leider van de SGP. Hij was eerder adjunct-chefjurist bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met algemene politiek onderwerpen, veiligheid en justitie, buitenlandse zaken, Koninklijk Huis en volksgezondheid, welzijn en sport. Hij zat verder een werkgroep voor die de herziening van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer voorbereidde en in 2021 een werkgroep over versterking van de positie van de Tweede Kamer. Bij zijn vertrek was hij de nestor van de Kamer.
   
• 14. 

  Uit de milieubeweging afkomstige politiek leider van de PvdA in de periode 2012-2017. Was campagneleider bij Greenpeace en directeur van een 'groen' energiebedrijf en stapte in 2003 over naar de politiek. Met Dijsselbloem en Depla één van de drie 'rode' ingenieurs in de fractie. Als Kamerlid woordvoerder duurzaamheid en later asielbeleid. Nadat hij begin 2012 via een interne verkiezing Job Cohen was opgevolgd, leidde hij zijn partij naar nieuwe regeringsdeelname in het kabinet-Rutte II. Werkte goed samen met premier Rutte en droeg sterk bij aan veel beleidsresultaten van dat kabinet, maar kon neergang van zijn partij niet keren. Nadat hij eind 2016 de strijd om het lijsttrekkerschap van Lodewijk Asscher had verloren, verliet hij de Nederlandse politiek. Stond bekend als slim, inventief, dossiertijger en vasthoudend debater. In 2019-2024 was hij kabinetschef van de Nederlandse eurocommissaris en nu voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Gasunie.
   
• 15. 

  Joviale Groningse ondernemer, die met krachtig stemgeluid als VVD-Tweede en Eerste Kamerlid vaak de belangen van automobilisten verdedigde. Had echter ook altijd oog voor het belang van goed openbaar vervoer en hij was tevens voorstander van invoering van een kilometerheffing. Directeur van een managementadviesbureau en mede-eigenaar van een aantal bedrijven op het terrein van onroerend goed en bouw. Was daardoor goed ingevoerd op het beleidsterrein van de volkshuisvesting. Ook met dat terrein hield hij zich in beide Kamers bezig. Hij was mede-initiatiefnemer bij wetgeving om het eigenwoningbezit te bevorderen. Was in zijn laatste periode als Tweede Kamerlid fractiesecretaris. Goedlachse levensgenieter.
   
• 16. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 17. 

  In het staats- en bestuursrecht gevormde christendemocraat van protestanten huize, die op alle bestuurlijke niveaus actief was. Na als wetenschapper in Tilburg werkzaam te zijn geweest, werd hij achtereenvolgens gemeenteambtenaar van Helmond, gedeputeerde van Noord-Brabant, Eerste Kamerlid en waarnemend burgemeester van Aalburg. Als joviale senator voor het CDA hield hij zich onder andere bezig met justitie (bestuurlijke procedures, woningleegstand, omgevingsrecht), verkeer (puntenrijbewijs, Westerschelde) en milieu (luchtkwaliteit).
   
• 18. 

  Toegewijd Eerste Kamerlid van de SGP en als zodanig zestien jaar woordvoerder op uiteenlopende beleidsterreinen. Hij voerde bijvoorbeeld het woord over volksgezondheid, verkeer, economische zaken en sociale zaken. Vervulde directiefuncties op het terrein van de volksgezondheid en was burgemeester van Sint Philipsland (1973-1981) en van Genemuiden (1981-1987). Bescheiden en minzame senator, die een principiële inbreng combineerde met een constructieve opstelling.
   
• 19. 

  Strijdbaar en actief senator voor Groenlinks, die tijdens zijn vierjarige Eerste Kamerlidmaatschap liefst achtenveertig moties (mede)indiende. Voordien was hij ruim acht jaar wethouder in Leiden, onder meer van milieu en sociale zaken. In de Eerste Kamer sprak hij geregeld over economische zaken, de Antillen, volkshuisvesting, sociale zaken en binnenlands bestuur. Tevens was hij financieel woordvoerder. Buiten de politiek onder meer actief als voorzitter van de Woonbond en van de Landelijke Cliëntenraad sociale zekerheid.
   
• 20. 

  Voormalige directeur van de Hogeschool in Kampen en tevens wethouder in die gemeente, die vier jaar Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie was. Was eerder als onderwijzer werkzaam op een school in Spakenburg en later lid van de Onderwijsraad en van de raad van bestuur van de Evangelische Theologische Faculteit te Leuven. In de Eerste Kamer hield hij zich onder meer bezig met onderwijs, integratie, financiën en volkshuisvesting en ruimtelijke ordening.
   
• 21. 

  Energiek Eerste Kamerlid voor de PvdA uit Zwolle. Was twaalf jaar woordvoerster op het gebied van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening (grondbeleid, woningbouw, monumentenzorg) en binnenlands bestuur; terreinen die zij ook goed kende als wethouder. Richtte zich daarbij sterk op de uitvoeringspraktijk. Voorzitter van vaste commissies voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening, Milieu, Wonen, Wijken en Integratie. Was voor zij wethouder werd actief bij het studentenwerk en in een organisatie voor volwasseneneducatie. Schroomde niet om afwijkend van de fractiemeerderheid te stemmen.
   
• 22. 

  Wetenschapper en SP-bestuurder, die op betrekkelijk jonge leeftijd Eerste Kamerlid werd. Was universitair docent, programmaleider van kenniscentrum Nicis Institute en vanaf 2009 vijf jaar directeur van het wetenschappelijk bureau van de SP, alsmede redacteur van 'Spanning', het tijdschrift van dat bureau. In 2009 promoveerde hij aan de VU. Van 18 juni 2014 tot 30 mei 2018 was hij wethouder voor sociale zaken van Amsterdam. Als Eerste Kamerlid woordvoerder op het gebied van bestuurlijke aangelegenheden. Zo sprak hij bij de behandeling van grondwetsherzieningen, herindelingen en voorstellen op het gebied van het kiesrecht.
   
• 23. 

  Niko Koffeman (1958) is sinds 12 juni 2007 lid van de fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer. Tot 3 februari was hij dat als fractievoorzitter. Hij is werkzaam op het gebied van reclame en voorlichting en speelde een belangrijke rol als extern adviseur bij campagnes van de SP. Verder was de heer Koffeman voorzitter van de omroepen Nutopia en Llink en medeoprichter van 'De vegetarische slager'. Momenteel is hij betrokken bij Those Vegan Cowboys, dat plantaardige melk produceert.
   
• 24. 

  Als SP'er gekozen Eerste Kamerlid, dat na royement een onafhankelijke fractie vormde. Hij werd in 2007 met voorkeurstemmen gekozen via de lijst van de SP en claimde zijn recht om de zetel te behouden. Daarvoor was hij fractievoorzitter van de SP in Provinciale Staten van Overijssel, een fractie die in belangrijke mate had bijgedragen aan zijn verkiezing tot senator. Werkte als beleidsadviseur bij diverse grote gemeenten en als adviseur van de Politie-academie. Richtte na zijn breuk met de SP de partij Solidara op. Van Turkse afkomst. Had met wat moeizaam uitgesproken speeches een beperkte rol in de Senaat.
   
• 25. 

  Boerendochter, die via functies bij het CNV (onder andere als voorzitter van de CNV-Jongeren) voor het CDA in de Tweede Kamer kwam. Behoorde als woordvoerster sociale zaken, met dossiers als inkomensbeleid, v.u.t. en prepensioen en WAO, tot de prominente fractieleden en werd later ook vicefractievoorzitter. Was verder enige tijd eerste ondervoorzitter van de Kamer. Stemde, zelf lesbiënne zijnde, anders dan haar fractie vóór het mogelijk maken van het homohuwelijk. In het kabinet-Balkenende IV kreeg zij als minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit onder meer te maken met de uitbraak van Q-koorts en verder speelden zaken als de hervorming van het Europees landbouwbeleid en de ontpoldering van de Hedwigepolder. Keerde in 2010 terug in de Kamer als woordvoerster energiebeleid en voorzitter van de commissie voor Europese Zaken. In 2011-2015 was zij permanent vertegenwoordiger bij de wereldvoedselorganisatie (FAO).
   
• 26. 

  Tineke Huizinga (1960) is sinds 11 juni 2019 lid van ChristenUnie-fractie in de Eerste Kamer en sinds 6 april 2021 fractievoorzitter. In de periode 2002-2007 was zij Tweede Kamerlid. Was toen lid van de parlementaire enquêtecommissie Srebrenica. Was daarna staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in het vierde kabinet-Balkenende en na het uittreden van de PvdA-bewindsliden in 2010 acht maanden minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. In 2015-2018 was zij directeur van de Stichting "Wilde Ganzen". Eerder was zij gemeenteraadslid in Heerenveen. Als Eerste Kamerlid houdt mevrouw Huizinga zich bezig met Europese zaken, buitenlands beleid en defensie en immigratie en asiel.
   
• 27. 

  Bouwkundig ingenieur die na een gewaardeerd SP-Tweede Kamerlid te zijn geweest in mei 2014 wethouder van Utrecht werd. Begon zijn loopbaan in de bouwwereld en werd later gemeenteraadslid en fractievoorzitter in Utrecht, algemeen secretaris van de SP en medewerker van de Tweede Kamerfractie. Ook had hij zitting in Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich vooral bezig met milieu, klimaatverandering, energie, wonen, ruimte en waterstaat. Verder was hij enige jaren voorzitter van de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu. Stond bekend als een energiek Kamerlid, dat met onderkoelde humor scherp maar zakelijk uit de hoek kon komen.
   
• 28. 

  Stientje van Veldhoven (1973) was van 26 oktober 2017 tot 19 juli 2021 staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat in het kabinet-Rutte III. Deze functie werd van 1 november 2019 tot 14 april 2020 onderbroken, toen zij minister voor Milieu en Wonen was. Mevrouw Van Veldhoven was van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 Tweede Kamerlid voor D66. In de Tweede Kamer hield zij zich vooral bezig met klimaat, energie, circulaire economie en het gaswinningsdossier. Mevrouw Van Veldhoven was secretaris van de D66-fractie en lid van het Presidium. Eerder was zij onder meer diplomaat bij de Nederlandse Vertegenwoordiging van de EU in Brussel en werkzaam bij de Europese Commissie en clusterleider van het programma Zuidvleugel Randstad op het ministerie van Economische Zaken. Sinds 1 september 2021 is zij vicepresident/directeur van het Europa voor het World Resources Institute.
   
• 29. 

  VVD-politica, die na een succesvol driejarig wethouderschap in Leiden al op jonge leeftijd staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat werd in de kabinetten-Balkenende. Voerde in de Kamers met het gemak het woord zonder al te zeer op haar ambtenaren te hoeven steunen. Maakte verruiming van grote rivieren mogelijk om overstromingen te voorkomen en bracht met minister Zalm een wet om Schiphol te privatiseren tot stand. Werd in 2007 directeur zorginkoop bij Achmea, maar keerde in 2010 in het kabinet-Rutte I terug als minister voor Infrastructuur en Milieu en behield die post in Rutte II. Wist de verhoging van de maximumsnelheid naar 130 km/uur door te voeren en bracht de omvangrijke Omgevingswet tot stand. Hoewel zij als politiek talent te boek stond, voerde zij toch vooral op een zakelijke, wat a-politieke wijze beleid.
   
• 30. 

  VVD-Tweede Kamerlid met grote belangstelling voor vervoer, zowel over de weg, via het water als door de lucht. Was voor hij Kamerlid werd zelfstandig ondernemer (makelaar) en in 2011-2012 fractievoorzitter van de VVD in Provinciale Staten van Gelderland. Zat ook in de gemeenteraadslid van Buren. Hield zich in de negen jaar dat hij Tweede Kamerlid was vooral bezig met (weg)infrastructuur, maritieme zaken, scheepvaart en luchtvaart. Sprak verder geregeld over milieu en klimaat en visserij. Pleitbezorger van goede infrastructuur en bevordering van veilige mobiliteit. Is sinds 2022 wethouder in Tiel.
   
• 31. 

  Zeeuw, die als PvdA-Tweede Kamerlid een medewetgever was op terreinen die niet allemaal de publiciteit haalden. Zo was hij nauw betrokken bij de totstandkoming van de nieuwe omvangrijke Omgevingswet en bij wetgeving op het gebied van wonen (huren, woningmarkt, leegstand). Daarnaast hield hij zich onder meer bezig met havens en scheepvaart en met de zogenoemde krimpregio's. Voor hij in 2012 Kamerlid werd, was hij tien jaar wethouder van onder andere wonen, zorg, welzijn en onderwijs in Middelburg.
   
• 32. 

  Als wetenschapper een wat a-typische SP'er, die zich in beide Kamers op vriendelijke doch krachtige wijze inzette voor duurzaamheid, biologische en diervriendelijke landbouw en tevens voor een ruimhartige tegemoetkoming aan door de gaswinning getroffen Groningers. Hij was vanaf 1998 hoogleraar bodeminventarisatie en landevaluatie in Wageningen en later ook hoogleraar duurzame landbouw in Enschede en lid van de directie van het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. In de Eerste Kamer hield hij zich met name bezig met het landbouwbeleid en in de Tweede Kamer was hij onder meer woordvoerder verkeer, energie en ruimtelijke ordening. Mede-auteur van jeugdboeken, onder andere over ondervoeding in Afrika. In 2019-2021 was de heer Smaling Statenlid in Noord-Holland.
   
• 33. 

  Uit Scheveningen afkomstig PVV-Eerste en Tweede Kamerlid. Werd na een jaar fractievoorzitter in de Eerste Kamer te zijn geweest PVV-woordvoerder integratie en islam in de Tweede Kamer. Voerde ook het woord over klimaat, milieu en financiën. Werd opgeleid als fysiotherapeut en was als zodanig vier jaar werkzaam. Hij werkte later negen jaar in de verslavingszorg en was ondernemer. In november 2010 werd hij beleidsmedewerker van de PVV-Tweede Kamerfractie en in 2010-2014 zat hij in de Haagse gemeenteraad (waarvan drie jaar fractievoorzitter). Momenteel is hij zelfstandig transformatief coach/traumatherapeut. Kon scherp uit de hoek komen en ging soms de verbale confrontatie aan.
   
• 34. 

  VVD-politicus, die vooral lokaal en kortere tijd nationaal niveau actief was. Vooral de verhouding tussen de bestuurslagen had tijdens zijn Tweede Kamerlidmaatschap (2012-2014) zijn belangstelling. Daarnaast hield hij zich toen bezig met openbaar vervoer, de nationale ombudsman, natuur en biodiversiteitsbeleid. Voor hij Kamerlid werd, werkte hij onder meer bij VNO-NCW en was hij adviseur van de Amsterdamse wethouder Pauline Krikke. Werd daarna wethouder van de deelgemeente Amsterdam-Zuidoost en was in 2007-2012 burgemeester van Aalsmeer. In juni 2014 verliet hij de Tweede Kamer om wethouder van onder meer verkeer te worden in Amsterdam. Hij bleef dat tot 2018.
   
• 35. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 36. 

  Barry Madlener (1969) is sinds 2 juli 2024 minister van Infrastructuur en Water in het kabinet-Schoof. Hij was van 20 september 2012 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor de PVV. Hij was van 14 juli 2009 tot 20 september 2012 lid van het Europees Parlement voor de PVV. In de periode 30 november 2006-14 juli 2009 was hij al eerder Tweede Kamerlid. De heer Madlener is makelaar en was in de periode 2002-2007 gemeenteraadslid van Leefbaar Rotterdam. Bij de Europese verkiezingen van 2009 was hij lijsttrekker van de PVV. In de Tweede Kamer was hij sinds het aantreden van het kabinet-Rutte III de woordvoerder landbouw. Hij hield zich lang bezig met verkeer en volkshuisvesting.
   
• 37. 

  Tot architect opgeleide woordvoerder wonen, ruimtelijke ordening, milieu, ruimtevaart en innovatie in de D66-Tweede Kamerfractie. Was voor zij in 2017 Kamerlid werd fractievoorzitter van D66 in de gemeenteraad van Eindhoven en adviseur van Atriensis, een bureau dat woningcorporaties adviseert over energie en duurzaamheid. Zelf lijdend aan een progressieve gehooraandoening zette zij zich - met anderen - met succes in voor wettelijke erkenning van de Nederlandse gebarentaal.
   
• 38. 

  Kajsa Ollongren (1967) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 minister van Defensie in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet was zij namens D66 tevens viceminister-president. Mevrouw Ollongren was van 18 juni 2014 tot 26 oktober 2017 wethouder van Amsterdam en in september 2017 werd zij daar waarnemend burgemeester. In 2011-2014 was zij secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken. Eerder was zij plaatsvervangend secretaris-generaal op dat ministerie en daarvoor onder meer plaatsvervangend directeur-generaal economische politiek en directeur integratie en strategie op het ministerie van Economische Zaken.