31519 - Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders

Dit wetsvoorstel werd op 27 juni 2008 ingediend door de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Aboutaleb¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is in de Wet werk en bijstand, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers en de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen nadere bepalingen op te nemen met betrekking tot de plicht tot arbeidsinschakeling van een alleenstaande ouder met een kind dat de leeftijd van vijf jaar nog niet heeft bereikt.

Wijziging van de Wet werk en bijstand, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers en de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen in verband met het opnemen van nadere bepalingen met betrekking tot de plicht tot arbeidsinschakeling van een alleenstaande ouder met een kind dat de leeftijd van vijf jaar nog niet heeft bereikt (Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Ahmed Aboutaleb (1961) was van 5 januari 2009 tot 1 oktober 2024 burgemeester van Rotterdam. Hij was van 22 februari 2007 tot 12 december 2008 staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (onder andere voor arbeidsmarktbeleid en armoedebestrijding) in het kabinet-Balkenende IV. De heer Aboutaleb was eerder onder meer journalist, hoofd voorlichting van de SER, directeur van de sector Maatschappelijke, Economische en Culturele Ontwikkeling, Bestuursdienst van de gemeente Amsterdam. Van februari 2004 tot februari 2007 was hij voor de PvdA wethouder van Amsterdam.
   
• 2. 

  Onconventionele PvdA-politicus, die Kamerlid en partijvoorzitter was. Voor hij in november 2006 in de Tweede Kamer kwam onder meer wethouder van sociale zaken, maatschappelijke zorg en sport in Utrecht. In de PvdA-fractie hield hij zich bezig vreemdelingen- en asielbeleid, de Wet werk en bijstand en armoedebestrijding. Maakte zich onder meer sterk voor het zogenoemde kinderpardon. Als partijvoorzitter, wat hij sinds 2012 was, voelde hij zich verantwoordelijk voor de zware verkiezingsnederlaag in 2017. Hij trad daarom terug. Viel op door zijn kleurrijke truien en duidelijke taalgebruik. Sinds 2018 is hij directeur van het Jeugdeducatiefonds.
   
• 3. 

  Gedurende ruim tien jaar een extrovert en debatvaardig Tweede Kamerlid van D66. Had een achtergrond als acteur bij diverse toneelgezelschappen en was voorzitter van de Jonge Democraten. Verder was hij financieel bestuurslid van de Nationale Jeugdraad. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met het onderwijsbeleid, drugsbeleid, natuurbehoud, dierenwelzijn, binnenlands bestuur, cultuur en media. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en lid van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen en van het Kamerpresidium. Was betrokken bij vele parlementaire initiatieven, zoals die om de Tweede Kamer het voortouw te geven in de kabinetsformatie en om tot invoering van een correctief dan wel raadgevend referendum te komen.
   
• 4. 

  Vasthoudend Tweede Kamerlid voor de SP, dat zich vastbeet in dossiers als de burgerslachtoffers van het NAVO-bombardement in Hawija (Irak), de affaire met de giftige verfstof Chroom-6, de schuldenproblematiek en mensenrechtenschendingen in Turkije. Dochter uit een Turks-Koerdisch gastarbeidersgezin. Was, voor zij eind 2006 Kamerlid werd, coördinator drugsbeleid in de Bijlmermeer en gemeenteraadslid in Amsterdam. Hield zich aanvankelijk bezig met sociale zaken (onder meer sociale werkvoorziening, koopkracht, bijstand), inburgering en wonen, en later met ontwikkelingssamenwerking, buitenlandse zaken en defensie. Fel en bedreven in het debat, waarin zij zich als studentenleidster al had bekwaamd. Was vaak slachtoffer van (online) bedreigingen.
   
• 5. 

  Groningse vakbondsvrouw die veertien jaar een spreek- en strijdvaardig lid van de GroenLinks-Tweede Kamerfractie was. Kwam uit de kring van de PSP en is overtuigd republikein. In de FNV was zij regiohoofd van de regio Noord (Friesland, Groningen en Drenthe) en daarnaast negen jaar gemeenteraadslid in Groningen. In de Tweede Kamer hield zij zich onder meer bezig met arbeid en zorg, emancipatie, verkeer, binnenlands bestuur en koninkrijksrelaties. Verder was zij vicefractievoorzitter, lid van het Kamerpresidium en voorzitter van vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Was in 2013-2017 regiodirecteur Noord bij de Nederlandse Spoorwegen en is nu burgemeester van Schiermonnikoog.
   
• 6. 

  Op Curaçao geboren afgevaardigde van de ChristenUnie die in de Tweede Kamer zes jaar met veel overgave uiteenlopende dossiers behandelde. Zij was woordvoerster economische zaken, sociale zaken en werkgelegenheid, integratie, volkshuisvesting en Koninkrijksrelaties. Vooral op dat laatstgenoemde terrein speelde zij als delegatielid vaak een actieve rol. Daarnaast was zij lid van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen. Voor zij Kamerlid werd, was mevrouw Ortega directeur van een adviesbureau op het gebied van organisatie en personeelsbeleid en daarvoor als ambtenaar adviseur van de gemeente Rotterdam.
   
• 7. 

  CDA-politica met een veelzijdige bestuurlijke loopbaan. Na bij onderzoeksbureaus en de provincie werkzaam te zijn geweest, werd zij in 2002 Tweede Kamerlid. Hield zich vooral bezig met het milieubeleid en duurzaamheid, bestuurlijke vernieuwing, werk en bijstand, met zaken rond het koninklijk huis en met de werkwijze van de Kamer. In 2007-2010 vicefractievoorzitter en na de verkiezingen van 2010 waarnemend partijvoorzitter. Werd na de Statenverkiezingen van 2011 provinciebestuurder. In december dat jaar volgde zij Donner in het kabinet-Rutte I op als minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Na waarnemend burgemeester van Stichtse Vecht te zijn geweest, werd zij in december 2014 burgemeester van Alphen aan den Rijn. Per 1 februari voorzitter van Aedes. Nuchtere, betrokken bestuurder, die al op haar zeventiende politiek actief werd.
   
• 8. 

  Amsterdamse politieagent, die als PVV-dissident veel van zich deed spreken. Na de verkiezingswinst van de PVV kwam hij in november 2006 in de Tweede Kamer. Als woordvoerder binnenlandse zaken, politie, defensie, maar vooral Koninkrijksrelaties schuwde hij ferme uitspraken niet. Dat zorgde voor spanningen tijdens een delegatiebezoek aan de Antillen. In 2011 PVV-lijsttrekker bij de Statenverkiezingen in Noord-Holland en tot maart 2015 Statenlid. Kwam in 2012 in conflict met Wilders, toen hij kritisch was over organisatie en opereren van de PVV. Hij ging toen in politieke zin zijn eigen weg met nieuwe politieke bewegingen, maar zonder electoraal succes. Keerde daarna terug naar de politie, waarmee hij later echter in conflict kwam en opende later zijn eigen restaurant.
   
• 9. 

  Politiek voorman van de SGP, die als nestor van de Tweede Kamer gezag verwierf. Studeerde weg- en waterbouw en was werkzaam in het onderwijs. Kwam in 1981, na ruim acht jaar Statenlid in Utrecht te zijn geweest, in de Kamer. Vanaf 1986 fractievoorzitter en partijleider. Voerde in de Kamer het woord over uiteenlopende onderwerpen. Minzame, hardwerkende volksvertegenwoordiger die zich dienstbaar opstelde en geen eerzucht kende. Als nestor ontwikkelde hij zich, ondanks het tamelijk politieke isolement van zijn partij, tot het staatsrechtelijk en 'zedelijk' geweten van de Kamer. Waarschuwde geregeld tegen verruwing van de parlementaire mores.
   
• 10. 

  Liberaal politicus, die dertien jaar voor de VVD actief was in de landelijke politiek. Daarvoor secretaris van de Raad voor de Kunst. Was als Tweede Kamerlid woordvoerder justitie, cultuur en sociale zaken. Stond bij de aanpak van criminaliteit bekend als hardliner. In de kabinetten-Balkenende I en II staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, belast met Europese samenwerking en daarna minister voor Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties in Balkenende III. Tijdens zijn staatssecretariaat was Nederland voorzitter van de EU en speelde het referendum over de EU-Grondwet. Als minister was hij verantwoordelijk voor de slotakkoorden met de Antillen over staatkundige vernieuwing. Keerde in 2006 terug als Kamerlid en was daarna van 2011 tot 2019 voorzitter van de Raad van Bestuur van DSM.
   
• 11. 

  Twaalf jaar de woordvoerster volksgezondheid van de VVD in de Eerste Kamer; een terrein dat zij als directeur Zorg van Zorgverzekeraars Nederland en als ziekenhuisdirecteur goed kende. Later was zij onder meer onafhankelijk voorzitter van Ambulancezorg Nederland en onafhankelijk voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Makelaars in Assurantiën en Assurantie-adviseurs. In de Senaat sprak zij bij vele debatten over de zorg, zoals bij de behandeling van de Zorgverzekeringswet, de Wet toelating zorginstellingen en Wet ambulancezorg. Daarnaast hield zij zich bezig met arbeidsparticipatie en sociale zekerheid.
   
• 12. 

  Rotterdamse juriste en wetenschapper, die acht jaar lid van de PvdA-fractie in de Eerste Kamer was. Met name deskundig op het gebied van het sociaal recht en van de sociale rechtshulp. Op laatstgenoemd vakgebied werd zij in 2007 bijzonder hoogleraar. Daarvoor onderzoeker bij het Hugo Sinzheimer Instituut voor arbeid en recht. Als Eerste Kamerlid sprak zij bij vele debatten over justitiële onderwerpen en enkele keren over onderwerpen op het terrein van sociale zaken. Had samen met haar partner een café-restaurant in Woudsend.
   
• 13. 

  Oud-gedeputeerde van Noord-Holland, die vier jaar Eerste Kamerlid voor het CDA was. Hield zich als Eerste Kamerlid vooral bezig met sociale zaken (arbeidsparticipatie, sociale werkvoorziening) en onderwijs. In haar werkzame leven vooral actief en deskundig op het gebied van de arbeidsvoorziening, onder meer als arbeidsbemiddelaar, directeur van een Gewestelijk Arbeidsbureau (zij was de eerste vrouwelijke directeur) en van de Regionale Arbeidsvoorziening in Kennemerland.
   
• 14. 

  Uit de vakbond afkomstig SP-Eerste Kamerlid, dat zich negen jaar bezighield met wetgeving op het gebied van sociale zekerheid, pensioenen en bijstand en daarnaast het woord voerde over buitenlandse en Europese zaken. Hij was enige jaren voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken. Werkte voor hij lid werd van de Senaat bij de fractie van de SP in de Tweede Kamer en was algemeen coördinator van solidariteitsfonds XminY. Combineerde zijn Kamerlidmaatschap met de functie van beleidsmedewerker van FNV Mondiaal. In 2016 werd hij adviseur internationaal en Europees vakbondswerk bij FNV Internationaal en daarna vicevoorzitter van de FNV. In maart 2021 werd hij tot voorzitter gekozen.
   
• 15. 

  Rechter in de Eerste Kamerfractie van de ChristenUnie in de jaren 2007-2011. Was achtereenvolgens docent strafrecht, beleidsmedewerker bij het parket, rechter en vicepresident van een rechtbank. Hield zich in de Senaat bezig met justitie, arbeidsparticipatie, jeugd en gezin en Antilliaanse zaken. Had vooral een juridische inbreng bij de behandeling van wetsvoorstellen. Als bescheiden lid wist zij daarbij soms waardevolle toezeggingen aan bewindslieden te ontlokken. Was lid van de Staatscommissie parlementair stelsel.
   
• 16. 

  Tineke Strik (1961) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor GroenLinks. Zij maakt deel uit van de fractie van de Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Strik was van 12 juni 2007 tot 11 juni 2019 Eerste Kamerlid voor GroenLinks en vanaf 2015 fractievoorzitter. Zij was eerder onder meer werkzaam bij Vluchtelingenwerk en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks en was vier jaar wethouder van Wageningen. Zij promoveerde in 2011 op een proefschrift over het Europees asiel- en migratiebeleid. Sinds mei 2020 is zij in Nijmegen deeltijd-hoogleraar. In de Eerste Kamer hield mevrouw Strik zich onder meer bezig met justitie, asiel- en migratiebeleid, bestuurlijke vernieuwing, buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Zij is in het Europees Parlement lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken.
   
• 17. 

  Piet Hein Donner (1948) was van 1 februari 2012 tot 1 november 2018 vicepresident van de Raad van State. Hij was van 22 juli 2002 tot 21 september 2006 minister van Justitie, van 22 februari 2007 tot 14 oktober 2010 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van 14 oktober 2010 tot 16 december 2011 minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daarvoor was de heer Donner onder meer voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en lid van de Raad van State (1998-2002). In 2001-2002 leidde hij een commissie die adviseerde over de WAO-problematiek en in 2002 en 2003 trad hij op als informateur. In de periode november 2006-februari 2007 was hij Tweede Kamerlid voor het CDA. Sinds december 2018 is hij minister van staat.
   
• 18. 

  CDA-politica en bestuurder, die achtereenvolgens wethouder, burgemeester, partijvoorzitter, staatssecretaris en (kort) Tweede Kamerlid was. Vervolgens werd zij, na drie jaar directeur van het Ronald McDonald Kinderfonds te zijn geweest, in 2016 burgemeester van Delft. Was aanvankelijk werkzaam in de gezondheidszorg en werd na een gedwongen voortijdig vertrek als wethouder van Almere op 33-jarige leeftijd burgemeester van Schipluiden. Staatssecretaris voor voortgezet onderwijs in het kabinet-Balkenende IV. Maakte zich sterk voor kwaliteitsverbetering, onder meer door een rekentoets en een leerlingvolgsysteem en voerde de maatschappelijke stage in. Liep tijdens het kabinet-Rutte I niet weg voor pijnlijke bezuinigingen. Vasthoudende en toegewijde bestuurder, met een groot plichtsbesef, die zich even makkelijk verstaat met bestuurders als met 'gewone' burgers.
   
• 19. 

  Sociaal betrokken, doortastende politica en bestuurder die, na een wethouderschap in Den Haag, staatssecretaris van Sociale Zaken werd. In het kabinet-Balkenende IV was zij dat ruim een jaar. Als staatssecretaris in het kabinet-Rutte II probeerde zij tevergeefs pensioenhervormingen door te voeren, maar slaagde zij wel belangrijke wetgeving te realiseren, zoals de Participatiewet. Daar tussen was zij Tweede Kamerlid voor de PvdA. Hield zich toen bezig met cultuur en medisch-ethische vraagstukken. Heeft een lichamelijke beperking. Begon haar loopbaan als medewerker van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer en was wethouder van welzijn en volksgezondheid en van cultuur en financiën. In 2011-2012 trad mevrouw Klijnsma op als 'kwartiermaker' van de nieuwe vakbeweging. Sinds 1 december 2017 is zij commissaris van de Koning in Drenthe.