Jonge Democraten (JD)

Deze politieke jongerenorganisatie is verbonden aan D66¹ en heeft als doel bij te dragen aan de individuele ontplooiing van alle mensen. De JD is opgericht in 1984 en bestaat uit jongeren tussen de 12 en 30 jaar oud. Met ongeveer 3500 leden is JD één van de grotere politieke jongerenorganisaties in Nederland. De JD heeft tien lokale afdelingen in het land.

Deze politieke vrijzinnige democratische jongerenorganisatie heeft als doel bij te dragen aan de individuele ontplooiing van alle mensen en een maatschappij waarin iedereen vrij is om zich te ontwikkelen. Daarnaast streeft de JD naar een radicale democratisering van de maatschappij. Daarbij moeten de gelijkwaardigheid van alle mensen, individuele vrijheid, onderlinge solidariteit en rechtszekerheid zo goed mogelijk gegarandeerd worden. Op veel onderwerpen is de JD liberaler dan 'moederpartij' D66.

De JD wordt bestuurd door een achtkoppig landelijk bestuur. De bestuurders worden ondersteund door portefeuillehouders, specialisten op specifieke politieke thema's. Op organisatorisch gebied wordt het bestuur ondersteund door teams, met ieder een eigen taak.

De afdelingen vormen de basis van de Jonge Democraten. Tijdens het congres heeft ieder lid stemrecht.

Hoewel de moederpartij D66 al sinds 1966 bestaat, vond de oprichting van de Jonge Democraten pas in maart 1984 plaats. Tot die tijd probeerde de JOVD⁹ jonge D66'ers te verleiden om lid te worden. Nadat duidelijk was geworden dat D66 hier niet van gecharmeerd was, liet de JOVD het plan varen.

In oktober 1980 werd een soort werkgroep voor jongeren, het Jongeren Aktiversings Centrum (JoAc) opgericht. De organisatie was dus een onderdeel van de partij. Dit bleek uit het feit dat het JoAc werd geleid door een bestuurscommissie, benoemd door en functionerend onder de verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur van D66. De leden van deze commissie moesten tevens lid zijn van D66.

Doordat het JoAc het zowel financieel als inhoudelijk aan speelruimte ontbrak, ontstond steeds meer het verlangen naar een eigen, aan D66 gelieerde, jongerenorganisatie. De aanzet daartoe kwam in 1983, toen de D66-jongeren die pleitten voor de hervorming, de Jonge Democraten-in-oprichting oprichtten. Tot de definitieve oprichting van de Jonge Democraten ging men dus in maart 1984 over. De subsidie voor jongerenorganisaties ontving de JD vanaf 1986.

Hoewel de JD officieel gelieerd is aan D66, is de relatie in de beginjaren altijd moeizaam geweest. D66 had als categorieloze partij moeite met de categorisering 'jongerenorganisatie', terwijl de JD de moederpartij niet noemde in haar eerste statuten. Daarnaast hebben de organisaties geen vertegenwoordigers in elkaars besturen zitten.

Meer over

• 1. 

  Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
   
• 2. 

  Gedurende ruim tien jaar een extrovert en debatvaardig Tweede Kamerlid van D66. Had een achtergrond als acteur bij diverse toneelgezelschappen en was voorzitter van de Jonge Democraten. Verder was hij financieel bestuurslid van de Nationale Jeugdraad. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met het onderwijsbeleid, drugsbeleid, natuurbehoud, dierenwelzijn, binnenlands bestuur, cultuur en media. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en lid van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen en van het Kamerpresidium. Was betrokken bij vele parlementaire initiatieven, zoals die om de Tweede Kamer het voortouw te geven in de kabinetsformatie en om tot invoering van een correctief dan wel raadgevend referendum te komen.
   
• 3. 

  Rob Jetten (1987) is sinds 23 november 2023 voorzitter van de D66-fractie in de Tweede Kamer. Hij is sinds 6 december 2023 Tweede Kamerlid. Daarvoor was hij dat van 23 maart 2017 tot 10 januari 2022. Van 9 oktober 2018 tot 8 maart 2021 en van 25 mei tot 28 september 2021 was hij eveneens voorzitter van D66 in de Tweede Kamer. Van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 was de heer Jetten minister voor Klimaat en Energie in het kabinet-Rutte IV en van 12 januari tot 2 juli 2024 tevens vicepremier. Eerder was de heer Jetten gemeenteraadslid (fractievoorzitter) in Nijmegen en voorzitter van de Jonge Democraten. Hij werkte bij ProRail als regiomanager bouwmanagement in Noord-Oost Nederland. Bij de verkiezingen van 2017 en 2023 was hij lijsttrekker.
   
• 4. 

  Zat acht jaar in de Tweede Kamer voor D66, vanaf de leeftijd van 27 jaar. Was daarvoor werkzaam bij een taleninstituut voor het bedrijfsleven en bij ING Aviation Lease en tevens gemeenteraadslid in Aalsmeer. Nadat Roger van Boxtel minister was geworden, werd zij woordvoerster volksgezondheid en welzijn van haar fractie. Daarvoor hield zij zich onder meer bezig met beroepsonderwijs, jeugdbeleid en kinderbescherming en emancipatie. Sinds 2002 vervult zij diverse functies in belangenverenigingen in de zorg waaronder die van directeur van de Parkinson Vereniging.
   
• 5. 

  Steven van Weyenberg (1973) was van 12 januari tot 2 juli 2024 minister van Financiën in het demissionare kabinet-Rutte IV. Hij was eerder kort staatssecretaris voor Cultuur en Media en van 10 augustus 2021 tot 10 januari 2022 staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat in het demissionaire kabinet-Rutte III. De heer Van Weyenberg was van 20 september 2012 tot 3 september 2021 en van 18 januari 2022 tot 5 december 2023 Tweede Kamerlid voor D66. Daarvoor was hij veertien jaar werkzaam bij het ministerie van Economische Zaken en daarna twee jaar bij Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De heer Van Weyenberg was als Kamerlid woordvoerder voor onder meer financiën en financiële markten en tevens vicefractievoorzitter. Sinds mei 2025 is hij wethouder in Amsterdam.
   
• 6. 

  Wouter Koolmees (1977) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III. Van 1 november 2019 tot 14 mei 2020 was hij tevens (tweede) viceminister-president. Van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 was de heer Koolmees Tweede Kamerlid voor D66. Hij was toen financieel woordvoerder en vicefractievoorzitter. Na zijn studie werd de heer Koolmees economisch onderzoeker en daarna ambtenaar op het ministerie van Financiën en laatstelijk hoofd begrotingsbeleid bij het directoraat-generaal van de Rijksbegroting. Sinds 1 november 2022 is het president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.
   
• 7. 

  Jan Paternotte (1984) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van D66 en sinds 11 januari 2022 fractievoorzitter. Hij was gemeenteraadslid en fractievoorzitter van D66 in Amsterdam. Eerder was hij beleidsmedewerker van D66-Europarlementariër Marietje Schaake en voorzitter van de Jonge Democraten (2004-2005). De heer Paternotte was verder voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties. Hij houdt zich als Kamerlid bezig met buitenlandse zaken, buitenlandse handel, Europese zaken en onderwijs, cultuur en wetenschappen.
   
• 8. 

  Rotterdams D66-Tweede Kamerlid die naam maakte als voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Was verder actief als woordvoerder defensie en wapenexport en op het gebied van integratie en discriminatie. Maakte zich in 2021 sterk voor de veilige terugkeer van ambassadepersoneel uit Afghanistan. Enige tijd vicefractievoorzitter en lid van het Presidium. Was eerder zakelijk leider van theater 'de Appel' en hoofd personeelszaken bij het Scapino Ballet in Rotterdam en zat acht jaar in de gemeenteraad van Rotterdam (tevens fractievoorzitter).
   
• 9. 

  Deze in 1949 opgerichte Nederlandse liberale politieke jongerenorganisatie is sinds 2000 formeel gelieerd aan de VVD. De Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie (JOVD) is echter in politiek opzicht volledig onafhankelijk van de VVD en heeft op bepaalde punten dan ook afwijkende standpunten. De organisatie heeft lokale afdelingen die zijn verdeeld over het gehele land. Het Algemeen Secretariaat van de JOVD is gevestigd in Den Haag.
   
• 10. 

  Vrijwel iedere in het Nederlandse parlement vertegenwoordigde politieke partij heeft een politieke jongerenorganisatie. Een politieke jongerenorganisatie is een organisatie voor jongeren die statutair is verbonden aan een politieke partij. Een politieke jongerenorganisatie bestaat normaal gesproken uit een (hoofd)bestuur, afdelingen en een congres. De afdelingen concentreren zich meestal op de studentensteden.