Linkse dictaturen beter dan rechtse dictaturen? - Hoofdinhoud

PvdA  collega Jan Marinus Wiersma i insinueert in zijn weblog i dat D66 en VVD in het kamp van Jean Marie Le Pen terecht zijn gekomen, omdat de Liberalen evenals Le Pen tegen een amendement van de Socialisten hebben gestemd. Nou betekent de afwijzing van een PvdA amendement door Le Pen niet automatisch dat het een goed amendement is. Maar ook in andere opzichten is de insinuatie van Wiersma dat D66 extreem rechtse sympathieën zou hebben van een ongeëvenaarde absurditeit.

Wiersma laat de context gevoeglijk weg, en maakt zo zijn eigen werkelijkheid.

De discussie ging over het collectieve geweten van Europa inzake totalitaire regimes. Het lijstje van totalitaire regimes in het 20e eeuwse Europa is deprimerend: het nazi regime, het Stalinisme, de dictaturen in Griekenland, Spanje en Portugal, en ook de communistische regimes in Oost-Europa.

Wiersma had met een aantal collega’s amendementen ingediend waarbij specifieke verwijzingen naar communistische regimes werden afgezwakt of vervangen door algemene verwijzingen naar “totalitaire regimes”. In één amendement spreekt hij de vermaning uit dat onderzoek naar de misdaden van communistische regimes “niet moeten worden uitgebuit voor politieke doeleinden”.

Bij een ander debat over de verhouding met Rusland diende Wiersma een amendement in om de volgende paragraaf te schrappen: "overwegende dat het nog steeds bestaan van politieke gevangenen en de behandeling van verdedigers van de mensenrechten in strijd is met de belofte van de Russische Federatie om de rechtsorde in Rusland te versterken en een einde te maken aan ‘juridisch nihilisme". Dit was geen "vergissing" van Wiersma, maar een bewust voorstel.

Een aantal socialisten en sociaal-democraten hebben tot op de dag van vandaag moeite met openlijke en directe kritiek op linkse totalitaire regimes. Niet alleen bij resoluties over de regimes van de vroegere kameraden, maar zelfs als het gaat om het huidige Rusland, of Cuba of China is er aarzeling om al te hard te veroordelen. Dit staat in sterk contrast tot hun harde (en terechte) kritiek op “rechste” dictaturen.

Maar er zijn helemaal geen linkse of rechtse totalitaire regimes, geen totalitaire regimes met goede of slechte bedoelingen. Totalitaire regimes zijn altijd fout.

Veel van onze collega-Europarlementariërs hebben nog persoonlijk ervaren hoe het leven ondereen totalitair regime is. Sommigen hebben voor hun opvattingen over democratie en vrijheid in de gevangenis gezeten, of erger. Veel van onze Midden- en Oost-Europese collega’s hebben het gevoel dat er weinig erkenning is van (en weinig kennis over) de wandaden van de communistische regimes. De pogingen van Wiersma c.s. om kritiek op de communistische regimes af te zwakken is voor velen van hen dan ook pijnlijk.

Met mijn vorig jaar overleden collega Bronislav Geremek (http://nl.wikipedia.org/wiki/Bronis%C5%82aw_Geremek mede-architect van Solidarnosc en ex-Minister van BuZa van Polen werd een ikoon van de vrijheid) werkte ik aan een project over het collectieve geheugen van Europa, en een nieuwe “narrative” voor Europa, een nieuw “verhaal”, als basis voor een gezamenlijke toekomst van West- en Oost-Europeanen. Geremek was slachtoffer van zowel linkse en rechtse totalitaire regimes: als joods jongetje verloor hij zijn vader in Auschwitz en moest hij onderduiken voor de Nazis. Als liberaal democraat onder de communistische dictatuur kwam hij in een strafkamp terecht in de jaren ’80. Geremek was als geen ander overtuigd van het belang van Europa voor het bewaren van de democratie en de vrijheid.

Jan Marinus Wiersma is een democraat, en ik twijfel geen moment aan zijn commitment aan de mensenrechten. Maar hij moet afstappen van zijn blinde vlek voor de intrinsieke misdadigheid van alle soorten totalitaire regimes, links of rechts.

Dit is niet de eerste ongefundeerde aanval van de PvdA op D66. Kennelijk wil de PvdA met modder gooien om te verbloemen dat ze volstrekt koersloos is als het om Europa gaat. In plaats van absurde verdachtmakingen zou de PvdA er beter aan doen zelf heldere keuzen te maken in de Europese verkiezingen.

Als de lange lijst misdadige regimes, en hun tientallen miljoenen slachtoffers, iets duidelijk maakt, dan is het dat de Europese Unie een fantastisch project is, en de beste remedie tegen totalitaire regimes. Ook daarom zegt D66 volmondig Ja! tegen Europa.