28870 - Wet werk en bijstand

Dit wetsvoorstel werd op 12 mei 2003 ingediend door de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Rutte¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het ter vereenvoudiging en verduidelijking van de regelgeving en ter versterking van de verantwoordelijkheid der gemeenten voor de ondersteuning bij arbeidsinschakeling en de verlening van bijstand gewenst is te komen tot een Wet werk en bijstand, waarin de Algemene bijstandswet, de Wet financiering Abw, IOAW en IOAZ, de Wet inschakeling werkzoekenden en het Besluit inen doorstroombanen zijn geïntegreerd *.

Vaststelling van een wet inzake ondersteuning bij arbeidsinschakeling en verlening van bijstand door gemeenten (Wet werk en bijstand)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
   
• 2. 

  Uit een rood nest afkomstige PvdA-politica, die zich in de Tweede Kamer met bevlogenheid inzette voor armoedebestrijding. Had een uitstekende dossierkennis. Dochter van PvdA-voorman Joop den Uyl. Opgeleid als binnenhuisarchitecte. Was onder meer wethouder van Heemstede en directeur van de sociale dienst in Leiden. Behalve met het armoedevraagstuk en de bijstand hield zij zich bezig met de uitvoeringsorganisatie van de sociale zekerheid en arbeidsbemiddeling. Overtuigde, vasthoudende sociaaldemocrate met grote culturele belangstelling.
   
• 3. 

  Getalenteerde, nogal serieuze PvdA-politica, die na onderzoeker, beleidsmedewerker en universitair docent te zijn geweest, al snel een prominent Tweede Kamerlid werd. Hield zich bezig met volksgezondheid, sociale zaken en cultuur en was bij de mislukte formatie van 2003 secondant van partijleider Wouter Bos. In het kabinet-Balkenende IV was zij als staatssecretaris verantwoordelijk voor onder meer medische ethiek, de wmo, zorg, ouderenbeleid en sport. Keerde, na ruim anderhalf jaar rector van de Hogeschool van Amsterdam te zijn geweest, in 2012 in Rutte II terug als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Voerde het omstreden sociaal leenstelsel in. Werd in 2018 hoogleraar in Leiden aan de medische en de governance faculteit. Haar vader overleefde als jongen de Japanse kampen en zij schreef daar een boek over. Was al jong maatschappelijk betrokken.
   
• 4. 

  Sociaal geëngageerde advocaat uit Heerlen, die een gerespecteerd Tweede Kamerlid voor de SP was. Begon zijn Haagse loopbaan als fractiemedewerker en lid van de Eerste Kamer (1995-1998). In de Tweede Kamer woordvoerder justitie en sociale zaken. Hij maakte verder deel uit van het presidium van de Tweede Kamer en was voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Kreeg waardering voor de wijze waarop hij leiding gaf aan de onderzoeks- en enquêtecommissies financieel stelsel. Was, net als zijn echtgenote die in Heerlen wethouder was, tevens een prominent lokaal SP-politicus.
   
• 5. 

  Politiek voorman van de SGP, die als nestor van de Tweede Kamer gezag verwierf. Studeerde weg- en waterbouw en was werkzaam in het onderwijs. Kwam in 1981, na ruim acht jaar Statenlid in Utrecht te zijn geweest, in de Kamer. Vanaf 1986 fractievoorzitter en partijleider. Voerde in de Kamer het woord over uiteenlopende onderwerpen. Minzame, hardwerkende volksvertegenwoordiger die zich dienstbaar opstelde en geen eerzucht kende. Als nestor ontwikkelde hij zich, ondanks het tamelijk politieke isolement van zijn partij, tot het staatsrechtelijk en 'zedelijk' geweten van de Kamer. Waarschuwde geregeld tegen verruwing van de parlementaire mores.
   
• 6. 

  Groningse vakbondsvrouw die veertien jaar een spreek- en strijdvaardig lid van de GroenLinks-Tweede Kamerfractie was. Kwam uit de kring van de PSP en is overtuigd republikein. In de FNV was zij regiohoofd van de regio Noord (Friesland, Groningen en Drenthe) en daarnaast negen jaar gemeenteraadslid in Groningen. In de Tweede Kamer hield zij zich onder meer bezig met arbeid en zorg, emancipatie, verkeer, binnenlands bestuur en koninkrijksrelaties. Verder was zij vicefractievoorzitter, lid van het Kamerpresidium en voorzitter van vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Was in 2013-2017 regiodirecteur Noord bij de Nederlandse Spoorwegen en is nu burgemeester van Schiermonnikoog.
   
• 7. 

  Limburgse VVD-politicus, die na financieel woordvoerder van de Tweede Kamerfractie te zijn geweest in 2010 staatssecretaris van Financiën in het kabinet-Rutte I werd. Hij bleef dat in het kabinet-Rutte II, maar moest voortijdig aftreden, omdat zijn positie was ondermijnd door ernstige problemen bij de belastingdienst met de verwerking van toeslagen. Een nauwe band met de omstreden Roermondse VVD'er Jos van Rey had hem eerder al in problemen gebracht. Voor hij in 1998 Kamerlid werd, was hij advocaat en geruime tijd gemeenteraadslid (fractievoorzitter) in Weert. Na zijn aftreden als staatssecretaris waarnemend burgemeester van Heerlen en van Beek. In 2016-2020 was hij bewindvoerder bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Tegenwoordig is de heer Weekers secretaris-generaal van de Benelux Unie.
   
• 8. 

  Prominente D66'er die van alle markten thuis was. Hield zich in de twaalf jaar waarin hij Tweede Kamerlid was bezig met onder meer financiën, sociale zekerheid, de zorg, buitenlands beleid, defensie, media en economische zaken. Leidde bekwaam de commissie die onderzoek deed naar de uitzending van Nederlandse militairen op vredesmissies en was voorzitter van de enquêtecommissie Srebrenica. Was, gevraagd en ongevraagd, altijd bereid de pers te woord staan en zette dan op heldere wijze de standpunten van zijn partij uiteen. Voor hij Kamerlid werd hoofd voorlichting van de Sociaal-Economische Raad. Verloor in 2006 zijn zetel, omdat Fatma Koser Kaya met voorkeurstemmen werd gekozen.
   
• 9. 

  Aimabel in Limburg geboren CDA-Kamerlid en lokaal bestuurder. Begon zijn loopbaan bij de vakbond en was daarna drie jaar wethouder in Nijmegen. Behoorde in 2002 tot een nieuwe, jonge lichting CDA-Kamerleden en voerde met krachtig stemgeluid soms pittige discussies over zaken als het arbeidsmarktbeleid, de bijstand, het reïntegratiebeleid en het grotestedenbeleid. Verruilde echter al na tweeënhalf jaar het Kamerlidmaatschap voor het burgemeesterschap van Venlo. Is sinds mei 2012 burgemeester van Nijmegen en was uit hoofde van die functie in 2016-2023 voorzitter van het Veiligheidsberaad. Levensgenieter.
   
• 10. 

  Jonge, sportieve en goed geklede bedrijfseconoom van Kaapverdiaanse afkomst, die in 2002 door Pim Fortuyn als tweede op de kandidatenlijst werd geplaatst. Was daarvoor werkzaam bij een cosmeticaconcern. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met sociale zaken en asielbeleid. Maakte deel uit van de commissie onderzoek integratiebeleid en bracht samen met een PvdA'er een initiatiefwet tot stand over kleine pensioenfondsen. Pleitbezorger van kernenergie en van beperking van huwelijksmigratie, die het daarbij meer van zijn charme dan van zijn voordracht moest hebben.
   
• 11. 

  Tineke Huizinga (1960) is sinds 11 juni 2019 lid van ChristenUnie-fractie in de Eerste Kamer en sinds 6 april 2021 fractievoorzitter. In de periode 2002-2007 was zij Tweede Kamerlid. Was toen lid van de parlementaire enquêtecommissie Srebrenica. Was daarna staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in het vierde kabinet-Balkenende en na het uittreden van de PvdA-bewindsliden in 2010 acht maanden minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. In 2015-2018 was zij directeur van de Stichting "Wilde Ganzen". Eerder was zij gemeenteraadslid in Heerenveen. Als Eerste Kamerlid houdt mevrouw Huizinga zich bezig met Europese zaken, buitenlands beleid en defensie en immigratie en asiel.
   
• 12. 

  Deskundige op het gebied van sociale zekerheid en als zodanig acht jaar een actief lid van de Eerste Kamer voor de PvdA. Voerde daarnaast geregeld het woord over onderwerpen op het gebied van financiën en economische zaken, zoals bij de behandeling van de verworpen Aanbestedingswet. Voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Tijdens zijn loopbaan directeur van de sociale dienst en van de dienst Stadsbeheer in Den Haag, en vervolgens algemeen directeur van uitvoeringsinstelling USZO en voorzitter van de directie van Loyalis NV. Was voorts gewestelijk voorzitter van de PvdA in Zuid-Holland.
   
• 13. 

  Vooraanstaande, strijdbare christendemocratische politica. Was maatschappelijk werkster en kwam eind 1966 voor de ARP in de Tweede Kamer. Werd woordvoerster maatschappelijk werk en sociale zaken en in 1973 tevens defensie-woordvoerster. Behoorde tot de 'sociale' vleugel van haar fractie. Verdedigde in 1976 (tevergeefs) met Til Gardeniers een abortusvoorstel dat uitging van het beginsel 'nee, tenzij'. Verliet in 1978 de Kamer en stapte over naar het bedrijfsleven. Actief in diverse organisaties op het gebied van welzijn, volksgezondheid en sociale zekerheid. Was tevens fractievoorzitter in de gemeenteraad, wethouder en waarnemend burgemeester. Keerde in 1995 op 69-jarige leeftijd terug in de Haagse politiek als senator. Was in de Eerste Kamer voorzitter van de vaste commissie voor VWS en woordvoerster sociale zaken. Door haar kennis en ervaring was zij in de Senaat een geducht tegenspeelster van de bewindslieden op die terreinen.
   
• 14. 

  Toegewijd Eerste Kamerlid van de SGP en als zodanig zestien jaar woordvoerder op uiteenlopende beleidsterreinen. Hij voerde bijvoorbeeld het woord over volksgezondheid, verkeer, economische zaken en sociale zaken. Vervulde directiefuncties op het terrein van de volksgezondheid en was burgemeester van Sint Philipsland (1973-1981) en van Genemuiden (1981-1987). Bescheiden en minzame senator, die een principiële inbreng combineerde met een constructieve opstelling.
   
• 15. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 16. 

  Fries Eerste Kamerlid voor de Onafhankelijke Senaatsfractie en in perioden (eerst acht jaar en later nog eens vier jaar) een eenling in de Senaat. Hield zich dan ook met uiteenlopende onderwerpen bezig, waarbij Europa, maar ook onderwijs, cultuur en de Antillen zijn speciale belangstelling hadden. Lid en voorzitter zijnde van de Fryske Nasjonale Partij, een partij waarvoor hij in de Staten van Fryslân zat, kwam hij tevens op voor de Friese taal en cultuur. Hij was als leraar economie, conrector en lid van de Centrale Directie van het Dockingacollege in Dokkum lange tijd werkzaam in het onderwijs.
   
• 17. 

  Journaliste, partijvoorzitter, wethouder en Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Begon haar carrière als jongerenwerker, maar stapte spoedig over naar de journalistiek. Was onder meer redacteur van De Groene Amsterdammer. Na vier jaar voorzitter van GroenLinks te zijn geweest lid van de Eerste Kamer en daar woordvoerster onderwijs, wetenschapsbeleid, sociale zaken en volksgezondheid. Was zes jaar directeur van de Stichting Natuur en Milieu en in de periode 2010-2014 wethouder in Utrecht. Momenteel is zij hoofd beleid van vakbond FNV. Partner van Wijnand Duyvendak.
   
• 18. 

  Rijzige adellijke dame, die in 2003 via voorkeurstemmen voor de VVD in de Eerste Kamer kwam. Afkomstig uit een familie die diverse Eerste Kamerleden voortbracht. Was calligrafe, lid Provinciale Staten van Overijssel, docent arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht aan een HEAO en beleidsmedewerker bij zorggerelateerde instellingen. In de Senaat hield zij zich vooral bezig met cultuur en sociale zaken. Zo voerde zij het woord bij de behandeling van de Wet werk en bijstand. Tevens was zij woordvoerster bij de Wet op de jeugdzorg. Bescheiden en constructief optredend Kamerlid.
   
• 19. 

  Feministisch activiste en schrijfster van bekende boeken als 'De schaamte voorbij' en 'Het beroofde land', die in 2003 Eerste Kamerlid werd voor de SP en dat acht jaar bleef. Als activiste zet zij zich onder meer in voor de Palestijnen en voor de rechten van slachtoffers van oorlog en geweld. In de Kamer hield zij zich bezig met onder meer justitie (asielbeleid, antikraakwetgeving, positie huurders, grondrechten), emancipatiebeleid, integratie en onderwijs. Stapte in 2016 over naar de politieke beweging van Sylvana Simons.