Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming (EDPS) - Hoofdinhoud

De Europese Toezichthouder voor Gegevensbescherming ziet erop toe dat alle instellingen en organen van de EU de privacy respecteren bij het verwerken van persoonsgegevens. De Engelse naam is European Data Protection Supervisor (EDPS).

Daarnaast adviseert de EDPS de Europese instellingen over zaken die met privacy te maken hebben. De mogelijke gevolgen van het gebruik van nieuwe technologieën op de omgang met persoonsgegevens krijgt daarbij in het bijzonder aandacht.

Privacy en de EU-instellingen

De bescherming van persoonsgegevens binnen de EU is sinds 1995 wettelijk geregeld. Deze bescherming is sinds 2001 ook specifiek vastgelegd voor de instellingen en organen van de EU. Als de instellingen en organen van de EU persoonsgegevens van een identificeerbaar persoon verwerken, moeten zij diens recht op privacy eerbiedigen. Onder 'verwerking' vallen onder andere het verzamelen, vastleggen en opslaan van informatie en aan anderen ter beschikking stellen van deze informatie, maar ook het blokkeren, wissen of vernietigen van gegevens.

De EDPS zorgt ervoor dat dit gebeurt, en adviseert de instellingen van de EU over de verwerking van persoonsgegevens en hoe nieuwe wetgeving op dat terrein moet worden toegepast.

Voor de Europese instellingen gelden strenge privacyvoorschriften. Behalve in zeer bijzondere omstandigheden mogen de instellingen en organen van de EU geen persoonsgegevens verwerken waaruit ras of etnische afstamming, politieke opvattingen, godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuigingen of vakbondslidmaatschap blijken. Evenmin mogen zij gegevens over gezondheid en seksueel gedrag verwerken, tenzij deze nodig zijn voor medische doeleinden, maar zelfs dan mogen de gegevens alleen worden verwerkt door iemand die in de gezondheidszorg werkzaam is en aan een beroepsgeheim gebonden is.

Naast de controle van de verwerking van persoonsgegevens door de EDPS, heeft iedere Europese instelling een eigen functionaris voor databescherming gekregen. De functionaris zorgt voor de toepassing van de regels binnen zijn of haar instelling en werkt samen met de EDPS.

Advisering en expertise

De EDPS geeft advies wanneer nieuwe voorstellen voor regelgeving (of onderdelen ervan) zaken omtrent privacy raken. Meestal wordt de EDPS al in een vroeg stadium gevraagd om voorstellen door te lichten. De EDPS tracht nieuwe, veelal technologische, ontwikkelingen te duiden, en aan te geven hoe deze ingrijpen in de zorg voor gegevensbescherming. Om dit te kunnen doen onderhoudt de EDPS banden met experts en organisaties in het veld. De EDPS organiseert zelf ook evenementen en bijeenkomsten om informatie uit te wisselen en informatie te delen.

Het Europees Hof van Justitie kan de EDPS vragen om het Hof te adviseren in zaken waar privacy een rol speelt. De EDPS en de nationale autoriteiten op het vlak van gegevensbescherming werken nauw samen - zo worden 'best practices' uitgewisseld en expertise gedeeld.