Verkiezingen en zetelverdeling Europees Parlement 1984 (Nederland)
Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement1 (EP) in 1984 werd de PvdA de grootste Nederlandse partij in het EP met 33,7 procent van de stemmen, goed voor 9 van de 25 Nederlandse zetels in de periode 1984-1989. Ook CDA, VVD, GroenLinks2 en de gezamenlijke lijst van GPV, RPF en SGP bemachtigden één of meer zetels in het EP. De opkomst bij de verkiezingen bedroeg in Nederland 50,9 procent van de kiesgerechtigden.
Inhoudsopgave
Partij |
Stemmen |
Percentage |
Zetels 1984 |
Zetels 1979 |
Winst/verlies |
---|---|---|---|---|---|
1.785.165 |
33,7 |
9 |
9 |
0 |
|
1.590.218 |
30,02 |
8 |
10 |
-2 |
|
1.002.685 |
18,93 |
5 |
4 |
+1 |
|
296.488 |
5,6 |
2 |
0 |
+2 |
|
275.786 |
5,21 |
1 |
0 |
+1 |
|
120.826 |
2,28 |
0 |
2 |
-2 |
Neem contact op met de redactie van PDC voor een volledig overzicht van de deelnemende partijen.
Verkiezingsdatum: |
14 juni 1984 |
---|---|
Aantal opgeroepen kiezers: |
10.485.014 |
Aantal uitgebrachte geldige stemmen: |
5.296.749 |
Aantal ongeldige/blanco stemmen: |
37.833 |
Kiesdrempel: |
211.870 |
Voorkeursdrempel: |
21.187 |
Opkomstpercentage: |
50,9% |
Aantal deelnemende partijen: |
9 |
Aantal partijen dat zetel behaalde: |
5 |
Lijsttrekker |
Partij |
---|---|
PvdA |
|
CDA |
|
VVD |
|
PPR/CPN/PSP/GNP |
|
GPV / RPF / SGP |
Partij |
Verkiezingsprogramma |
---|---|
PvdA |
|
CDA |
|
VVD |
|
PPR / CPN / PSP / Groene Partij |
|
GPV / RPF / SGP |
|
Centrumpartij |
|
D66 |
|
Europese Groenen |
|
God Met Ons |
Meer over
- 1.Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
- 2.GroenLinks is een progressieve partij, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft. De partij werd opgericht op 24 november 1990 als fusie van de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Evangelische Volkspartij (EVP), de Politieke Partij Radikalen (PPR) en de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). GroenLinks trok samen met de PvdA op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
- 3.De Partij van de Arbeid (PvdA) is een progressieve, sociaaldemocratische partij. De partij werd opgericht in 1946 als een voortzetting van de vooroorlogse Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP), de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB) en de Christelijk-Democratische Unie (CDU). De PvdA trok samen met GroenLinks op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
- 4.Het Christen-Democratisch Appèl (CDA) is een christelijk geïnspireerde partij in het centrum van het politieke spectrum. Henri Bontenbal is momenteel politiek leider van het CDA. De partij werd opgericht op 11 oktober 1980 als fusie van Anti-Revolutionaire Partij (ARP), Christelijk-Historische Unie (CHU) en Katholieke Volkspartij (KVP).
- 5.De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een rechtse liberale partij, met op onder meer ethisch gebied progressievere standpunten. Politiek leider is sinds 14 augustus 2023 Dilan Yesilgöz-Zegerius. De partij werd opgericht in 1948 als opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP).
- 6.De Politieke Partij Radikalen (PPR) was een radicaal-christelijke partij. De partij werd op 27 april 1968 opgericht door christenradicalen die zich hadden afgesplitst van vooral de Katholieke Volkspartij (KVP) en in mindere mate de Anti-Revolutionaire Partij (ARP). In 1991 fuseerde de PPR met CPN, EVP en PSP tot GroenLinks.
- 7.De Communistische Partij van Nederland (CPN) was een communistische partij die na de Tweede Wereldoorlog veertig jaar lang (tot 1986) met een Eerste Kamerfractie en Tweede Kamerfractie vertegenwoordigd was in de Staten-Generaal. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in de periode 1946-1986 schommelde het zetelaantal van de CPN tussen de 2 en 10. De partij maakte altijd deel uit van de oppositie. Hoewel de CPN geen eigen jongerenorganisatie kende, was het Algemeen Nederlands Jeugdverbond (ANJV) politiek gezien nauw verbonden aan de CPN.
- 8.De Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP), opgericht in 1957, was een pacifistische partij, die tevens streefde naar hervorming van de maatschappij in socialistische zin. In 1990 fuseerde de partij met PPR, CPN en EVP tot GroenLinks.
- 9.Het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) was een in 1948 gevormde protestants-christelijke partij, die zich baseerde op bijbelse normen. De partij was sterk verbonden met de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt).
- 10.De RPF was een protestants-christelijke partij die in 1975 ontstond en sinds januari 2000 samenwerkte met het GPV onder de naam ChristenUnie. Op 15 mei 2002 heeft de RPF ook niet meer zelfstandig aan de Tweede Kamerverkiezingen deelgenomen.
- 11.De SGP is een behoudende christelijke (reformatorische) partij aan de rechterkant van het politieke spectrum, die strikt volgens Bijbelse normen politiek wil bedrijven. Politiek leider van de SGP is Chris Stoffer. De partij werd opgericht op 24 april 1918 en is daarmee de oudste nog bestaande partij van Nederland.
- 12.Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
- 13.Vooraanstaande Europeaan van PvdA-huize. Na functies in het onderwijs en bij het opleidingsinstituut van de PvdA en na het voorzitterschap van de jongerenorganisatie te hebben bekleed internationaal secretaris van zijn partij. In de Kamer al snel een toonaangevende buitenland- en defensiewoordvoerder. Pleitbezorger van Europese samenwerking. Tien jaar lid van het Europees Parlement en daarvan enige jaren (1982-1984) voorzitter. Zette zich in voor versterking van de rechten van dat parlement. Als staatssecretaris in het derde kabinet-Lubbers minder gelukkig bij de onderhandelingen over verdere Europese samenwerking. Keerde in 1994 terug in het Europees Parlement.
- 14.Genuanceerd denkende econoom, die na een burgemeesterschap in Oost-Groningen in een rumoerige periode lid was van de Tweede Kamerfracties van ARP en CDA. Daarna vele jaren lid van het Europese Parlement. Behoorde als atoompacifist tijdens het kabinet-Van Agt/Wiegel tot de loyalisten. Woordvoerder financiële en economische zaken. Lijsttrekker van het CDA bij de Europese verkiezingen in 1979 en 1984. Omdat hij zo klein en tenger was vonden de Groningers hem aanvankelijk maar een "lutje kereltje", die goed moest eten om nog wat te groeien.
- 15.Liberaal die warm voorstander was van de Europese gedachte en zich daarvoor vanaf 1946 in verschillende functies inzette. Leidde lange tijd de Europese Beweging in Nederland. Aanvankelijk advocaat en juridisch adviseur, maar vanaf 1962 secretaris-generaal van het Europees Parlement. Zijn politieke ambities deden hem in 1979 besluiten zelf (Europees) parlementariër te worden. In 1984 lijsttrekker van de VVD bij de Europese verkiezingen. Beminnelijke, soepele man, met grote talenkennis, die zich inzette voor het beter functioneren van het Europees Parlement.
- 16.Bioloog die als PSP-Tweede Kamerlid als één van de eersten aandacht vroeg voor het probleem van de milieuverontreiniging. Was enige jaren leraar op de kinderwerkplaats van Kees Boeke en kwam in 1967 in de Tweede Kamer. Verving in 1972 vanwege zijn jeugdiger uitstraling Wiebenga als partijleider en lijsttrekker. Vanwege gezondheidsproblemen nam Fred van der Spek in 1977 zijn plaats over in de toen uit één persoon bestaande fractie. Vervulde nadien nog vele politieke functies, zoals Eerste Kamerlid, partijvoorzitter en lid van het Europees Parlement. Droeg als één van de eersten in de Kamer nooit een stropdas.
- 17.Driemaal lijsttrekker en in 1984 de eerste Europarlementariër van de kleine christelijke partijen, SGP, GPV en RPF. Zelf behoorde deze werktuigkundig ingenieur, die bijna dertig jaar bij Esso werkte, tot de SGP. Door zijn deskundigheid en aimabel karakter wist hij de handicap te overwinnen dat zijn politieke stroming niet behoorde tot de grote pleitbezorgers van Europa. Keerde zich tegen verregaande Europese eenwording en pleitte voor een Europa van samenwerkende nationale staten. Zocht pragmatisch oplossingen voor praktische problemen en was vooral actief op het terrein van de binnenscheepvaart. Het vrije Europese verkeer op de binnenwateren is mede aan zijn ijveren te danken.
- 18.In Nederland vonden vanaf 1979 iedere vijf jaar verkiezingen plaats voor de Nederlandse volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement. De opkomst daalde van 58,1 procent van de kiesgerechtigden in 1979 naar een dieptepunt van onder de 30 procent in 1999. Sinds 2004 ligt het opkomstpercentage tussen de 30 en 46 procent. De verkiezingen waren op 6 juni 2024.