Eurogroep

De Eurogroep bestaat uit de ministers van Financiën van de landen die de euro als nationale munteenheid hebben ingevoerd (de eurozone¹). Dit samenwerkingsverband heeft als doel de coördinatie van economisch beleid binnen de muntunie² te versterken en de financiële stabiliteit van de eurolanden te bevorderen. Het is strikt genomen een informeel orgaan en geen formatie³ van de Raad.

De Eurogroep bereidt ook de bijeenkomsten voor van de Eurotop⁴, die bestaat uit de staatshoofden en de regeringsleiders van de eurolanden, en zorgt voor de uitwerking van de besluiten die daarin worden genomen.

De Eurogroep komt ongeveer één keer per maand bijeen. Voor Nederland maakt Eelco Heinen⁵ (VVD), minister van Financiën, deel uit van de Eurogroep.

De voorzitter van de Eurogroep wordt gekozen door de ministers van Financiën van de eurolanden en benoemd voor een periode van 2,5 jaar. De voorzitter kan herkozen worden. De voorzitter hoeft volgens het protocol niet verplicht een minister van financiën uit de eurogroep te zijn, maar in de praktijk is dat wel een eis. De Ier Paschal Donohoe⁶ is sinds 13 juli 2020 de Eurogroepvoorzitter. Hij is de opvolger van de Portugese minister van financiën, Mário Centeno⁷.

Op 21 januari 2013 werd de Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem⁸ voorzitter van de Eurogroep, als opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker⁹. Op 13 juli 2015 werd Dijsselbloem voor nog eens 2,5 jaar herkozen. Na zijn aftreden als minister van financiën in oktober 2017, mocht hij zijn termijn als Eurogroepvoorzitter toch afmaken.

De Eurogroep komt bijeen rondom de vergadering van de Raad Economische en Financiële Zaken (Ecofin)¹⁰. Meestal is dit op de maandagavond voorafgaand aan de Ecofin. Naast de ministers van Financiën van de landen die de euro ingevoerd hebben¹ is ook de eurocommissaris voor Economische en Monetaire zaken¹¹ aanwezig, de voorzitter van de Eurogroep werkgroep (EWG) en de president van de Europese Centrale Bank¹².

De Eurogroep wordt voorbereid door de Eurogroep werkgroep (Eurogroup working group - EWG). Deze werkgroep is na invoering van de euro opgericht vanuit het Economisch en Financieel Comité (EFC).

• 1. 

  De eurozone bestaat uit de 20 EU-lidstaten die de euro hebben ingevoerd als wettig betaalmiddel. Deze lidstaten voeren gezamenlijk het eurobeleid. De landen waar de euro wel als betaalmiddel geaccepteerd wordt maar die geen lid zijn van de EU behoren niet tot de eurozone.
  
   
• 2. 

  De Economische en Monetaire Unie (EMU) is in 1991 opgericht door de Europese regeringsleiders. Het doel was een gezamenlijk economische politiek op te zetten, de prijsstabiliteit te bevorderen en de werking van de interne markt te verbeteren.
   
• 3. 

  Er bestaat maar één Raad van de Europese Unie. Afhankelijk van de behandelde onderwerpen komt de Raad echter bijeen in verschillende samenstellingen (formaties) waaraan wordt deel­genomen door de ministers van de lidstaten en de eurocommissarissen die bevoegd zijn voor de behandelde onderwerpen.
   
• 4. 

  De Eurotop bestaat uit de staatshoofden en regeringsleiders van de landen die de Euro als nationale munteenheid hebben ingevoerd en de voorzitter van de Europese Commissie. Zij komen minimaal twee keer per jaar bijeen en stellen de strategische richtsnoeren vast voor het economisch beleid, voor een beter concurrentievermogen en voor meer convergentie (naar elkaar toe groeien) in de eurozone.
   
• 5. 

  Eelco Heinen (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Financiën in het kabinet-Schoof. Van 31 maart 2021 tot 2 juli 2024 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij was daarvoor in verschillende functies sinds 2011 werkzaam voor de Tweede Kamerfractie van de VVD, als laatste als politiek secretaris. Eerder was hij beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën. De heer Heinen was woordvoerder rijksbegroting, Europees internationaal en monetair beleid en financiële markten.
   
• 6. 

  Paschal Donohoe (1974) is sinds juli 2020 voorzitter van de Eurogroep. Hij is sinds 2022 minister voor Overheidsuitgaven en Hervorming en was eerder minister van Financiën en voor Vervoer, Toerisme en Sport. Ook was hij onderminister voor Europese Zaken. Donohoe is lid van de liberaal-conservatieve partij Fine Gael. Voordat hij in 2004 parlementslid werd, was hij werkzaam in het bedrijfsleven.
   
• 7. 

  Mário Centeno (1966) was minister van Financiën van Portugal. Hij was van 13 januari 2018 tot 13 juli 2020 tevens voorzitter van de Eurogroep. Na studies economie en wiskunde aan de Technische Universiteit van Lissabon vertrok Centeno naar Harvard, waar hij een doctoraat haalde in de economie. Hij ging daarna aan de slag bij de centrale bank van Portugal. In 2015 werd hij minister van financiën in het kabinet-Costa, in juni 2020 trad hij af.
   
• 8. 

  Vooraanstaande PvdA-politicus, die in 2000 Tweede Kamerlid werd en in 2012 verrassend minister van Financiën. Wageningse ingenieur en voor hij Kamerlid werd plaatsvervangend hoofd van het stafbureau algemene leiding van het ministerie van LNV. In de Kamer spoedig een gewaardeeerd woordvoerder integratiebeleid en in 2007-2008 voorzitter van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen. Later woordvoerder asiel en vicefractievoorzitter. Pragmatisch en degelijk. Noemde zichzelf 'niet het meest opgewonden type'. Slaagde er in het oplopende overheidstekort onder het kabinet-Rutte II om te buigen naar een overschot. Kreeg ook in de EU gezag en zag zich in januari 2013 gekozen worden tot voorzitter van de eurogroep. Speelde daardoor een centrale rol bij het bedwingen van de financiële problemen van Griekenland en bij het voorkomen van een bankencrisis op Cyprus. Sinds 13 september 2022 is hij burgemeester van Eindhoven.
   
• 9. 

  Jean-Claude Juncker (1954) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 voorzitter van de Europese Commissie. Hij werd op 15 juli 2014 gekozen. Juncker was in 1995-2013 minister-president van Luxemburg. Eerder was hij staatssecretaris en minister onder meer van financiën. Hij bekleedde daarnaast functies bij de Wereldbank en het IMF. In 2005-2013 was hij voorzitter van de eurogroep. Juncker is lid van de Christelijke Volkspartij en leidde een coalitie van christendemocraten en sociaaldemocraten. Hij is diverse malen onderscheiden met internationale prijzen, zoals de Walter Hallsteinprijs en de Karelsprijs.
   
• 10. 

  De raadsformatie Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) bestaat uit de ministers (of staatssecretarissen) van economische zaken en/of financiën. Deze raad vergadert formeel één keer per maand, ook informele bijeenkomsten zijn mogelijk. Namens Nederland sluit doorgaans minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) aan.
  
  De Raad Economische en Financiële Zaken is verantwoordelijk voor het EU-beleid op drie grote gebieden: economisch beleid, belasting­vraagstukken en regelgeving inzake financiële diensten. De dag voorafgaand aan de ECOFIN-bijeenkomst komt gewoonlijk de Eurogroep bijeen.
   
• 11. 

  Deze functie werd van 16 juli 2014 t/m oktober 2014 vervuld door de Fin Jyrki Katainen. Hij was de opvolger van Olli Rehn, die lid is geworden van het Europees Parlement. In de Commissie Barroso-II was het toezicht op de euro toegevoegd aan deze portefeuille.
   
• 12. 

  De Europese Centrale Bank (ECB) is verantwoordelijk voor het monetaire beleid van de Unie. De basisdoelstelling van de ECB is het handhaven van de prijsstabiliteit binnen de eurozone en daarmee het bewaken van de koopkracht en het beheersen van de inflatie.