Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) - Hoofdinhoud

Het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) is een directoraat-generaal i dat tot doel heeft fraude, corruptie en andere onrechtmatige activiteiten in de Europese Unie te bestrijden. Hieronder valt ook de bestrijding van wanbeheer binnen EU-instellingen zelf. Met deze doelstelling beschermt OLAF de financiële belangen van de Europese Gemeenschap.

De belangrijkste werkzaamheden van het Europees anti-fraudebureau zijn het verrichten van onderzoek, het bevorderen van de samenwerking tussen autoriteiten in de lidstaten en het verstrekken van hulp aan de EU-lidstaten bij hun activiteiten in het kader van fraudebestrijding. Bovendien draagt OLAF bij tot het opzetten van de fraudebestrijdingsstrategie van de Europese Unie en neemt het initiatieven die nodig zijn om de betrokken wetgeving te verbeteren.

OLAF werd opgericht bij een besluit van de Europese Commissie i van 28 april 1999. Het kwam in de plaats van de Eenheid coördinatie fraudebestrijding (UCLAF) van de Commissie, die in 1988 was opgericht en alleen de Commissie zelf als actieterrein had. In 1998 stelde de toenmalige commissievoorzitter i Jacques Santer i het Europees Parlement i voor deze dienst om te vormen tot een onafhankelijk bureau met meer bevoegdheden.

OLAF mag onderzoek verrichten naar het beheer en de financiering van alle instellingen en organen van de Unie en heeft een absolute operationele onafhankelijkheid. Deze onafhankelijkheid wordt gegarandeerd door:

• - 

  de directeur van OLAF: deze wordt na overleg met het Europees Parlement en de Raad door de Commissie benoemd en kan zich tot het Hof van Justitie richten om zijn onafhankelijkheid te beschermen. De directeur van OLAF kan niet alleen op verzoek van een EU-instelling of een betrokken lidstaat een onderzoek instellen, maar ook op eigen initiatief.
• - 

  het Comité van Toezicht van OLAF: dit comité is belast met de controle van de onderzoekswerkzaamheden van OLAF en is samengesteld uit vijf onafhankelijke personen, die gezamenlijk door het Parlement, de Commissie en de Raad worden benoemd.

De soorten onderzoeken die OLAF verricht om fraude, corruptie en andere illegale activiteiten ten nadele van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen te bestrijden, zijn aangegeven in een inter-institutioneel akkoord van 25 mei 1999. Dit akkoord is gesloten tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie. Het breidt de bevoegdheden van het bureau uit tot ernstige feiten die kunnen worden aangemerkt als een niet-nakoming van de verplichtingen van de ambtenaren en andere personeelsleden van de Gemeenschappen en aanleiding geven tot tuchtrechtelijke of strafrechtelijke maatregelen.

Burgers en EU-ambtenaren kunnen OLAF via e-mail, telefoon en een elektronisch Fraude Notificatie Systeem alarmeren als zij misbruik met EU-geld vermoeden. Het Fraude Notificatie Systeem is toegankelijk via de website van OLAF. Meldingen kunnen ook anoniem worden gedaan.

In maart 2011 kwam de Europese Commissie met een voorstel om OLAF te hervormen. Een belangrijk onderdeel van de nieuwe verordening is een betere bescherming van de rechten van personen tegen wie het bureau een onderzoek instelt. Ook zijn de rollen en verantwoordelijkheden van de Directeur-Generaal en het Comité van Toezicht verduidelijkt. Het termijn van de Directeur-Generaal mag niet meer verlengd worden na zeven jaar en in de verordening is de procedure van zijn vervanging opgenomen. Ten slotte staat in de verordening dat de samenwerking tussen OLAF en de lidstaten, maar ook tussen OLAF, het Comité van Toezicht en de EU-instellingen, versterkt moet worden. Deze verordening is sinds 1 augustus 2013 van kracht.