Dr. J.M. (José) Barroso - Hoofdinhoud

De Portugees José Manuel Durao Barroso (1956) was van 18 november 2004 tot 1 november 2014 voorzitter van de Europese Commissie. Hij leidde twee periodes de Europese Commissie. Daarvoor was Barroso staatssecretaris, minister van Buitenlandse Zaken (1992-1995), en ten slotte premier van Portugal (2000-2004). Hij is doctor in de politieke wetenschappen en werkte als wetenschapper. Barrosso is lid van de centrumrechtse PSD (Partido Social Democrata), een partij die is aangesloten bij de Europese Volkspartij. Sinds 2016 is hij non-executive president van de bank Goldman Sachs.

functie(s) in de periode 2004-2014: lid Europese Commissie, voorzitter Europese Commissie

• - 

  assistent bij de rechtenfaculteit, Universiteit van Lissabon
• - 

  assistent bij het afdeling politieke wetenschappen, Universiteit van Genève
• - 

  gastdocent Universiteit van Georgetown (Verenigde Staten), Center for German and European Studies
• - 

  directeur afdeling Internationale Betrekkingen, Universiteit Lusiada te Porto, van 1980 tot 1985
• - 

  lid Parlement, van 1985 tot 2004
• - 

  directeur afdeling internationale betrekkingen, Lusiada Universiteit, van oktober 1995 tot maart 1999
• - 

  staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, van november 1985 tot 17 augustus 1987 (kabinet-Cavaco Silva I)
• - 

  staatssecretaris van Buitenlandse Zaken en Samenwerking, van 17 augustus 1987 tot 1992 (kabinet-Cavaco Silva II)
• - 

  minister van Buitenlandse Zaken, van 31 oktober 1991 tot 30 oktober 1995 (kabinet-Cavaco Silva III)
• - 

  minister-president van Portugal, van 6 april 2002 tot 6 juli 2004
• - 

  voorzitter Europese Commissie, van 22 november 2004 tot 1 november 2014 (tussen 19 april en 25 mei 2014 waarnemend eurocommissaris inter-institutionele betrekkingen en administratief beheer)
• - 

  non-executive president investeringsbank "Goldman Sachs", vanaf 2016

• - 

  rechten (licentiaat), Universiteit van Lissabon (cum laude)
• - 

  Europese studies aan de Universiteit van Genève (cum laude)
• - 

  politieke wetenschappen (Dr.), Georgetown University te Washington D.C.

• - 

  Presenteerde in januari 2005 de strategische doelstellingen van de EU tot 2010, onder de slogan 'Welvaart, Solidariteit, Veiligheid'
• - 

  Presenteerde in februari 2005 een herziening van het Europese beleid voor duurzame ontwikkeling, dat met name ingaat op het Europese klimaatbeleid
• - 

  Presenteerde in februari 2005 een nieuwe Sociale Agenda 2006-2010, voor banengroei, armoedebestrijding en stimulering van gelijke kansen
• - 

  Voerde vanaf april 2005 moeizame onderhandelingen met de EU-lidstaten over de meerjarenbegroting 2007-2013 van de Europese Unie; pleitte voor een nationale afdracht van 1,14 procent van het BNP - lidstaten toonden grote onderlinge verdeeldheid (thema's waren onder meer de Britse 'rebate', de hoogte van de landbouwsubsidies, en de hoge Nederlandse nettobijdrage), lanceerde in oktober 2005 voorstellen om de vastgelopen onderhandelingen nieuw leven in te blazen
• - 

  Presenteerde in maart 2005 de hernieuwde Lissabon-strategie voor banen, innovatie en economische groei; legde hierbij onder meer de nadruk op het belang van een interne markt voor diensten, het terugdringen van bureaucratische rompslomp voor bedrijven die aan Europese regelgeving moeten voldoen, en meer aandacht voor innovatie
• - 

  Stelde in juni 2005 voor om de ratificatieprocedure voor goedkeuring van de Europese Grondwet te bevriezen (instelling van een "periode van bezinning en debat") na de overwinning van het 'nee' tijdens de referenda in Frankrijk (29 mei) en Nederland (1 juni)
• - 

  Stelde in oktober 2005 voor om een Europees fonds op te richten om werknemers en regio's te steunen die buitenproportioneel lijden onder de intense wereldwijde concurrentie, zoals bijvoorbeeld de textiel-regio's in landen als Italië, Frankrijk en Spanje, lanceerde als vervolg hierop in maart 2006 het 'Europees Globaliserings Fonds' met een jaarlijks budget van 500 miljoen euro
• - 

  Presenteerde in oktober 2005 het rapport "Europese waarden in een geglobaliseerde wereld", dat ingaat op de noodzaak om nationale pensioenstelsels, sociale zekerheidsstelsels en de volksgezondheids te hervormen onder druk van een vergrijzende samenleving en een geglobaliseerde kenniseconomie
• - 

  Presenteerde in november 2005 een overkoepelend maritiem beleid van de Europese Unie
• - 

  Tekende 'Memoranda of Understanding' over nauwere samenwerking op energiegebied en zekerheid van energieleveranties tussen de EU en Oekraïne (december 2005) en Kazachstan (december 2006, ook voor de levering van extra uranium)
• - 

  Presenteerde in februari 2006 plannen voor de opening van een Europees Technologie-Instituut
• - 

  Presenteerde in maart 2006 en januari 2007 plannen voor een Energiebeleid voor Europa om klimaatverandering aan te pakken (emissies te verminderen) en de energieveiligheid en concurrentiekracht (interne EU-markt voor energie) te verbeteren
• - 

  Presenteerde in mei 2006 een Agenda voor de Burger, met als prioriteiten een verder gestroomlijnde interne markt, solidariteit in een tijd van globalisering, en een Europese aanpak van terrorisme en criminaliteit
• - 

  Presenteerde in juni 2006 plannen om de rol van de Europese Unie op het wereldtoneel te vergroten ("Europe in the world: some practical proposals for greater coherence, effectiveness and visibility"); de plannen behelzen een betere coördinatie tussen de diplomatieke diensten van de Europese Commissie en de lidstaten, een betere samenwerking tussen de Europese Commissie en de Raad, en een betere strategische planning
• - 

  Presenteerde in juli 2006 een EU-strategie voor de rechten van het kind, onder meer door invoering van een Europees 116-noodnummer voor kinderen, het verhinderen van de digitale aanschaf van kinderporno via creditcards, en het coördineren van programma's tegen kinderarmoede
• - 

  Presenteerde in november 2006 een strategie voor het EU-uitbreidingsbeleid, met speciale aandacht voor de 'integratie-capaciteit' van de EU
• - 

  Presenteerde in november 2006 een voorstel om de administratieve rompslomp voor bedrijven tegen 2012 te verminderen met 25 procent, onder meer door oprichting van een 'Raad voor Effectbeoordeling' bij nieuwe EU-wetgevingsinitiatieven
• - 

  Presenteerde in februari 2007 een strategie voor een concurrerende en duurzame auto-industrie in Europa
• - 

  Presenteerde in januari 2008 een voorstel voor een pakket maatregelen die de verbintenissen die door de Europese Raad zijn aangegaan ter bestrijding van klimaatverandering, in praktijk moeten brengen. Het pakket moet de EU in staat stellen om conform het akkoord van de EU-leiders van maart 2007, tegen 2020 de uitstoot van broeikasgassen met ten minste 20% te verlagen.
• - 

  Presenteerde in juli 2008 een voorstel om een speciale faciliteit in te stellen om snel te kunnen reageren op de stijgende voedselprijzen. Het fonds, dat één miljard euro bedraagt, wordt beschikbaar gesteld voor ontwikkelingslanden die het, volgens een reeks objectieve criteria, het hardst nodig hebben.

• - 

  leidde als Portugees parlementslid een internationale missie voor de zelfbeschikking van Oost-Timor
• - 

  leidde als Portugees parlementslid een internationale missie voor het vredesproces in Angola, van 1990 tot 1991
• - 

  als Portugees parlementslid hoofd van de internationale delegatie voor toezicht op vrije verkiezingen in Bosnië-Herzegovina, september 1996
• - 

  adviseur van de Verenigde Naties voor het vredesplan in het Grote-Merengebied in Afrika (Tanzania), oktober 1997
• - 

  als Portugees parlementslid lid van verscheidene informele groepen voor advies aan de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties inzake de Democratische Republiek Congo (voormalig Zaïre)

• - 

  Sinds mei 2005 wordt hij permanent bewaakt door lijfwachten
• - 

  Kreeg in juni 2005 te maken met een motie van wantrouwen in het Europees Parlement, naar aanleiding van zijn vakantie op het jacht van de Griekse multimiljardair en scheepsmagnaat Spiro Latsis; de motie werd met een grote meerderheid verworpen

• - 

  Grã-Cruz Ordem Militar de Cristo (Portugal), 1996
• - 

  Grande-colar Ordem de Timor-Leste (Oost-Timor), 2010
• - 

  Gran Cruz Real y Distinguida Orden Española de Carlos III (Spanje), 2011

• - 

  een aantal publicaties op het gebied van politieke wetenschappen, internationale betrekkingen en kwesties in verband met de Europese Unie
• - 

  verscheidene artikelen over politieke wetenschappen en het grondwettelijk recht in verschillende Portugese en internationale verzamelingen, encyclopedieën en academische tijdschriften

• - 

  Hield in augustus 2005 een rede in Gdansk (Polen) voor het 25-jarig bestaan van Solidarnosc
• - 

  Hield op 23 maart 2007 (Rome), 24 maart (Brussel) en 25 maart (Berlijn) toespraken voor de viering van "50 jaar Europese verdragen"