Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN)

De raadsformatie¹ Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) bestaat uit de ministers (of staatssecretarissen) van economische zaken en/of financiën. Deze raad vergadert formeel één keer per maand, ook informele bijeenkomsten zijn mogelijk. Namens Nederland sluit doorgaans minister van Financiën Eelco Heinen² (VVD) aan.

De Raad Economische en Financiële Zaken is verantwoordelijk voor het EU-beleid op drie grote gebieden: economisch beleid, belasting­vraagstukken en regelgeving inzake financiële diensten. De dag voorafgaand aan de ECOFIN-bijeenkomst komt gewoonlijk de Eurogroep³ bijeen.

In de Raad van de Europese Unie nemen bewindspersonen uit alle EU-lidstaten een gezamenlijk besluit over het te volgen beleid binnen de EU. De Raad wordt ondersteund door het Comité van permanente vertegenwoordigers⁴ dat besluiten voorbereidt en de uitvoering van de besluiten van de Raad bewaakt.

Afhankelijk van het onderwerp en het belang dat daaraan wordt gehecht kan Nederland in deze Raad onder meer vertegenwoordigd worden door:

• - 

  Eelco Heinen² (VVD), minister van Financiën
• - 

  Tjebbe van Oostenbruggen⁵ (NSC), Sandra Palmen⁶ (NSC), staatssecretaris van Financiën
• - 

  een hoge ambtenaar

De Raad Economische en Financiële Zaken behandelt onder meer de volgende beleidsvelden:

Daarnaast heeft deze raad ook specifiek aandacht voor:

• - 

  convergentieprogramma's in het kader van het Stabiliteits- en groeipact⁷
• - 

  toetreding van lidstaten tot de eurozoneverdragen aangaande vermogensbelasting

• 1. 

  Er bestaat maar één Raad van de Europese Unie. Afhankelijk van de behandelde onderwerpen komt de Raad echter bijeen in verschillende samenstellingen (formaties) waaraan wordt deel­genomen door de ministers van de lidstaten en de eurocommissarissen die bevoegd zijn voor de behandelde onderwerpen.
   
• 2. 

  Eelco Heinen (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Financiën in het kabinet-Schoof. Van 31 maart 2021 tot 2 juli 2024 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij was daarvoor in verschillende functies sinds 2011 werkzaam voor de Tweede Kamerfractie van de VVD, als laatste als politiek secretaris. Eerder was hij beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën. De heer Heinen was woordvoerder rijksbegroting, Europees internationaal en monetair beleid en financiële markten.
   
• 3. 

  De Eurogroep bestaat uit de ministers van Financiën van de landen die de euro als nationale munteenheid hebben ingevoerd (de eurozone). Dit samenwerkingsverband heeft als doel de coördinatie van economisch beleid binnen de muntunie te versterken en de financiële stabiliteit van de eurolanden te bevorderen. Het is strikt genomen een informeel orgaan en geen formatie van de Raad.
   
• 4. 

  Coreper bestaat uit de permanente vertegenwoordigers (ambassadeurs) die de belangen van hun lidstaten in Brussel bewaken. Deze permanente vertegenwoordigers bereiden de vergaderingen van de verschillende formaties van de Raad van Ministers voor, en stellen de agenda's vast. Uitzondering hierop zijn de landbouwaangelegenheden, die onder het Speciaal Comité voor de Landbouw (SCL) vallen.
   
• 5. 

  Tjebbe van Oostenbruggen (1979) is sinds 15 november 2024 staatssecretaris voor Fiscaliteit, Belastingdienst en Douane in het kabinet-Schoof. Van 6 december 2023 tot 15 november 2024 was hij Tweede Kamerlid voor NSC. De heer Van Oostenburggen was ondernemer in de arbeidsmarkt en bekleedde diverse managementfuncties in het bedrijfsleven. Als Kamerlid hield hij zich bezig met financiën, werkgelegenheid en arbeidsmigratie.
   
• 6. 

  Sandra Palmen (1972) is sinds 12 december 2024 staatssecretaris van Financiën (herstel en toeslagen) in het kabinet-Schoof. Van 6 december 2023 tot 12 december 2024 was zij Tweede Kamerlid voor NSC. Mevrouw Palmen was strategisch adviseur bij de Rijksoverheid en raadsheer-plaatsvervanger bij de Centrale Raad van Beroep. Zij werd bekend als auteur van het advies 'memo-Palmen' in de toeslagenaffaire, waarin zij onrecht al vroeg signaleerde. Zij was als Kamerlid woordvoerder binnenlandse zaken, versterking democratie, participatie en openbaar bestuur, alsmede rechtsbescherming. Mevrouw Palmen was in 2024 voorzitter van de vaste commissie voor Digitale Zaken.
   
• 7. 

  In het Stabiliteits- en Groeipact spreken de landen die lid zijn van de Europese Unie af dat hun begrotingen in evenwicht zijn of een overschot hebben. Dat betekent dat de regeringen niet meer geld uitgeven dan ze ontvangen. Dat doel hoeft nog niet meteen bereikt te worden, maar de EU-landen moeten er wel naartoe werken. De afspraken zijn gemaakt in 1997.