Dr. E.J. (Eduard) Bomhoff

Foto Dr. E.J. (Eduard) Bomhoff
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Econoom die namens de LPF in het eerste kabinet-Balkenende1 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en viceminister-president was. Kwam uit een 'rood' Leids gezin en was een kritisch columnist. Zette zich als hoogleraar in voor instelling van een economisch onderzoeksinstituut (Nyfer) dat de concurrentie moest aangaan met het Centraal Planbureau. Erudiet, maar ook overtuigd van eigen gelijk, wat soms aanleiding was tot irritatie bij anderen. Toen zijn collega-minister Heinsbroek2 met steun van fractievoorzitter Wijnschenk3 zijn positie als LPF-vicepremier leek aan te willen tasten, leidde dit tot spanningen en conflicten in de LPF. Dit had uiteindelijk beider vertrek tot gevolg. CDA en VVD bewerkstelligden daarna de val van het kabinet. Keerde daarna terug naar de wetenschap.

LPF
functie(s) in de periode 2002: minister, viceminister-president

Inhoudsopgave

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen
  4. Nevenfuncties
  5. Opleiding
  6. Activiteiten
  7. Wetenswaardigheden
  8. Publicaties van/over
  9. Familie/gezin
  10. Uitgebreide versie

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Eduard Jan (Eduard)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 30 september 1944

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • - 
    PvdA (Partij van de Arbeid) (was 30 jaar PvdA-lid, tot eind mei 2002)
  • - 
    LPF (Lijst Pim Fortuyn), van mei 2002 tot augustus 2003

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • - 
    leraar in Kenia (vervangende dienstplicht)
  • - 
    werkzaam bij het IMF (Internationaal Monetair Fonds)
  • - 
    hoogleraar monetaire economie, Erasmus Universiteit Rotterdam, van 1981 tot 1994
  • - 
    directeur Rochester Erasmus Executive MBA-opleiding, van 1986 tot 1989 (initieerde deze opleiding)
  • - 
    hoogleraar financiële economie, Universiteit Nijenrode te Breukelen, van 1994 tot 22 juli 2002
  • - 
    directeur Instituut Nyfer (Nyenrode Forum for Economic Research), Universiteit Nijenrode te Breukelen, van 1995 tot 22 juli 2002 (oprichter)
  • - 
    minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en viceminister-president, van 22 juli 2002 tot 16 oktober 2002
  • - 
    hoogleraar micro- en macro-economische ontwikkelingen, University of Bahrein, van september 2003 tot januari 2004
  • - 
    hoofd Business School, Monash University te Kuala Lumpur (Maleisië), van februari 2004 tot 2005
  • - 
    hoogleraar economie van Azië, Universiteit van Nottingham te Kuala Lumpur (Maleisië), van februari 2005 tot 2010
  • - 
    hoogleraar economie (Sunway Campus), Monash University te Kuala Lumpur (Maleisië), van juli 2010 tot januari 2023

4.

Nevenfuncties

huidige
  • - 
    columnist Wynia's Week, vanaf 2019

vorige
  • - 
    lid Nederlandse Studentenraad Studentenraad, vanaf 1966 (lijsttrekker SVB bij de verkiezingen)
  • - 
    voorzitter Nationale Studentenraad, namens studentenvakbond SVB (tijdens studententijd)
  • - 
    adviseur "Kempen & Co."
  • - 
    lid Raad van Commissarissen Pensioenverzekeringsmaatschappij DSM
  • - 
    columnist NRC Handelsblad, van 1989 tot juli 2002 (tweewekelijkse column)
  • - 
    columnist FEM (Economisch-Statistische Berichten)
  • - 
    gasthoogleraar in Singapore, Berlijn, Kiel, Moskou en Leuven
  • - 
    adviseur Bank of Japan
  • - 
    adviseur IMF (Internationaal Monetair Fonds)
  • - 
    voorzitter IVP-Instituut voor Pensioeneducatie, vanaf oktober 2012
  • - 
    columnist Elsevier Weekblad

5.

Opleiding

voortgezet onderwijs
  • - 
    "Stedelijk Gymnasium" te Leiden, van 1957 tot 1963

academische studie
  • - 
    wiskunde, Rijksuniversiteit Leiden, tot 14 januari 1970 (studeerde af op priemgetallen)

promotie
  • - 
    economische wetenschappen, Erasmus Universiteit Rotterdam (cum laude, zijn promotor was Pieter Korteweg), december 1979

6.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • - 
    Centrale doelstelling van zijn beleid was een einde maken aan de diffuse verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de gezondheidszorg. Ziekenfondsen en verzekeraars moesten een zwaardere verantwoordelijkheid krijgen in een nieuw kostenstelsel. De overheid moest vooral toezien op kwaliteit en prestaties. Er zou gestreefd worden naar decentralisatie, deregulering, maatschappelijk ondernemerschap en marktwerking.

als bewindspersoon (wetgeving)
  • - 
    Bracht in 2002 samen met minister Donner een wijziging van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg in het Staatsblad (Stb. 519) inzake de voorlopige maatregel. Ter bescherming van de volksgezondheid kan, voorafgaande aan en tijdens de strafvervolging, aan een verdachte van een overtreding een bevel worden gegeven bepaalde medische handelingen niet meer uit te voeren. Het wetsvoorstel was in 2001 ingediend en in 2002 in de Tweede Kamer verdedigd door de ministers Borst en Korthals. (27.669)

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (5/10)
  • - 
    Weigerde als Nyfer-directeur in 2002 het LPF-verkiezingsprogramma door te rekenen, omdat hij het principieel onjuist vond om een verkiezingsprogramma in zijn totaliteit ter beoordeling aan een macro-economisch instituut voor te leggen
  • - 
    Kwam twee dagen na zijn aantreden in conflict met zijn collega Remkes, omdat hij directeur-generaal Van Lieshout zou hebben willen overplaatsen vanwege eerdere uitlatingen van deze topambtenaar over financiering van de zorg. Van Lieshout meende dat zonder extra geld de wachtlijstenproblematiek niet kon worden opgelost. Vicepremier Remkes (VVD) meldde dat het om ontslag ging. Bomhoff ontkende dit.
  • - 
    Wekte de irritatie van zijn collega Heinsbroek op door in het bewindsliedenoverleg van de LPF andere bewindslieden die naar zijn mening te lang spraken met een bureaubelletje tot afronden te manen
  • - 
    Toen zijn collega Heinsbroek bleek een zekere populariteit te genieten bij een deel van de achterban, ondernam fractievoorzitter Wijnschenk pogingen om hem naar voren te schuiven als nieuwe politieke leider. Omdat de partij daar niet in mee leek te gaan, dreigden zij met oprichting van een nieuwe partij. Dit, alsmede Heinsbroeks publieke optreden en sommige beleidsmatige uitlatingen, verstoorden de samenwerking met vicepremier Bomhoff.
  • - 
    Trad af, nadat de LPF-fractie in de Tweede Kamer het aanblijven van hem en minister Heinsbroek op 16 oktober 2002 niet bleek te steunen. De avond ervoor had minister-president Balkenende, op instigatie van LPF-minister De Boer, hem en Heinsbroek voor de keuze gesteld: aftreden of de val van het kabinet veroorzaken. Als reden werd de moeizame verhouding tussen beide ministers opgegeven. Ondanks het aftreden van Bomhoff en Heinsbroek beëindigden de fractievoorzitters van CDA en VVD (Verhagen en Zalm) diezelfde dag de samenwerking met de LPF en viel het kabinet alsnog. Als reden gaven zij de instabiliteit van die partij op.

uit de privésfeer (5/7)
  • - 
    Was op het Leidse gymnasium een klasgenoot van Maarten van Traa
  • - 
    Werd door MBA-studenten verkozen tot beste docent
  • - 
    Had bij hem thuis, ook tijdens zijn ministerschap, geen televisie
  • - 
    Zijn vader was priester en later hoogleraar literatuurwetenschappen in Leiden
  • - 
    Zijn moeder was medewerkster van prof.dr. W. Banning, medeoprichter van de PvdA

anekdotes en citaten
  • - 
    Noemde het vergulde lepeltje waarmee hij in de ministerraad zijn koffie roerde, één van de weinige 'hoogtepunten' van zijn ministerschap
  • - 
    In een enige tijd na zijn aftreden gegeven interview noemde hij zijn voormalige collega Heinsbroek een lawaaipapagaai

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • - 
    N. van Bemmel en P. Giesen, "Weg met het corporatisme", De Volkskrant, 27 augustus 1994
  • - 
    "Deksels en dwars. E.J. Bomhoff (LPF), Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, vice-premier", Trouw, 17 juli 2002
  • - 
    Egbert Kalse, "Een dwarse denker met een missie", NRC Handelsblad, 22 juli 2002
  • - 
    T.J. Meeus en H. Staal, "Ik ben er bijna, dacht ik", Zaterdag Bijvoegsel NRC Handelsblad, 26/27 oktober 2002
  • - 
    "Blinde Ambitie" (2003)
  • - 
    Liesbeth Wytzes, "Eduard Bomhoff: LPF was 'fout', dus ik kwam nergens meer binnen". Elsevier Weekblad, 3 mei 2017

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.


  • 1. 
    Na acht jaar 'paars' (de kabinetten Kok I en Kok II) trad in 2002 een centrumrechtse coalitie aan van CDA en VVD samen met nieuwkomer LPF (de Lijst Pim Fortuyn). De enorme winst van deze nieuwe partij (26 zetels) bij de Tweede Kamerverkiezingen van 15 mei 2002 maakte een kabinet zonder deze partij bijna onmogelijk. CDA-leider Jan-Peter Balkenende werd de nieuwe premier.
     
  • 2. 
    Flamboyante zakenman, die fortuin maakte in de platenindustrie en die door LPF-voorman Ferry Hoogendijk werd gevraagd voor het ministerschap. Zoon van een manager uit de distilleerderijbranche. Na een diplomatieke opleiding koos hij voor een loopbaan in de platenbusiness, die eindigde als directeur van Arcade. Daarna handelaar in eigendomsrechten. Als minister van Economische Zaken in het kabinet-Balkenende I wilde hij doorbreking van Haagse gewoonten. Dat leverde hem in sommige kringen populariteit op, waarna hij zich opwierp als nieuwe LPF-leider. Dit leidde tot een conflict met LPF-vicepremier Bomhoff en uiteindelijk tot beider gedwongen aftreden. Zag daarna af van een verdere politieke loopbaan.
     
  • 3. 
    Fortuynistisch politicus, die in de periode augustus-oktober 2002 fractieleider van regeringspartij LPF was. Zoon van een Amsterdamse marktkoopman en zelf uitgever van onder andere motorbladen. Kwam als één van de laatsten in de LPF-fractie en werd in augustus 2002 verrassend opvolger van Mat Herben, die in de LPF als te gematigd werd beschouwd. Maakte bij de algemene beschouwingen aanvankelijk een goede indruk, maar blunderde in de tweede termijn. Na een machtstrijd in de LPF waarbij hij minister Heinsbroek als nieuwe leider naar voren schoof, werd hijzelf weer aan de kant geschoven. Zijn politieke rol was daarna uitgespeeld.