Mr. G.A. van Poelje

foto Mr. G.A. van Poelje
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Zelfverzekerde onderwijzerszoon die door een spraakgebrek zelf niet als onderwijzer slaagde. Maakte snel carrière in de gemeenteadministratie door grote ijver, bijzondere talenten en noeste zelfstudie. Ongewoon productief publicist. Grondlegger van de bestuurswetenschappen. Topambtenaar bij gemeente Den Haag en secretaris-generaal van Onderwijs. Eigengereid man die alles beter meende te weten, wat meestal ook het geval was. Na de oorlog dominant lid van de Raad van State i. Voor zijn vele bewonderaars in gemeentelijke en wetenschappelijke kring had zijn optreden in woord en geschrift een charismatische en professorale uitstraling. Na vijf jaar buitengewoon hoogleraar te zijn geweest bleef hij de professorstitel daarna nog 43 jaar, tot zijn dood voeren. Markante persoonlijkheid met een martiale snor die zijn hazenlip bedekte.

functie(s) in de periode 1933-1958: lid Raad van State, secretaris-generaal

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerrit Abraham

geboorteplaats en -datum
Maasdijk (gem. Naaldwijk), 31 januari 1884

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 8 september 1976

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • VDB (Vrijzinnig-Democratische Bond), tot 9 februari 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/9)

  • hoofd afdeling onderwijs (rang: referendaris), secretarie gemeente 's-Gravenhage, van 1 maart 1919 tot 1920
  • chef afdeling onderwijs, secretarie gemeente 's-Gravenhage, van 1920 tot 1 juni 1933
  • buitengewoon hoogleraar bestuurswetenschappen, Nederlandsche Handels-Hoogeschool te Rotterdam, van 1 januari 1928 tot 1 september 1933
  • directeur-generaal voor het Onderwijs, tevens secretaris-generaal ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, van 1 juni 1933 tot 2 september 1940 (tot 1 september 1933 als waarnemer voor Jhr. C. Feith)
  • secretaris-generaal ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, van 6 mei 1945 tot augustus 1945
  • lid Raad van State, van 28 augustus 1945 tot 1 november 1958 (benoemd bij K.B. van 16 augustus 1945)

gevangenschap/internering
  • geïnterneerd strafgevangenis te Scheveningen, van 2 september 1940 tot oktober 1940
  • geïnterneerd concentratiekamp te Buchenwald, vanaf oktober 1940
  • geïnterneerd te Merseburg, tot maart 1941
  • geïnterneerd te Halle

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/18)

  • lid en voorzitter Commissie van Advies Omtrent de Vorming en Vakopleiding van het Burgerlijk Rijkspersoneel, omstreeks 1958
  • lid-voorzitter curatorium Archiefopleiding Overheidspersoneel, omstreeks 1958

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Marchant die in Den Haag als wethouder van Onderwijs zeer op Van Poelje steunde, wilde in 1933 alleen minister van Onderwijs worden als hij "de professor" mocht meenemen. De minister liet veel over aan Van Poelje.
  • Stelde zich als secretaris-generaal in de ogen van de bezetter te anti-Duits op en werd door hen geïnterneerd en (tijdens zijn gevangenschap) afgezet als S.G.

uit de privésfeer
  • Promoveerde bij Prof. H. Krabbe
  • De school aan de Zusterstraat in Den Haag, de Professor Van Poeljeschool, is naar hem genoemd

anekdotes en citaten
  • Omdat hij als linkshandige rechts had leren schrijven, was zijn handschrift slecht leesbaar. Daarom schafte de gemeente Den Haag, op zijn verzoek, een schrijfmachine aan, hoewel burgemeester Van Karnebeek niet geloofde dat iemand typend zijn gedachten op papier kon zetten.

7.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • I. Schöffer, "Poelje, Gerrit Abraham van (1884-1976)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 398
  • D. Hillenius, "prof. dr. G.A. van Poelje (1884-1976)", in: VNG-Magazine, 12 januari 2001
  • Wie is dat? 1956

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
collectie-Van Poelje, GA Naaldwijk

8.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

9.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.