Drs. H. (Hedy) d' Ancona

Belangrijk feministe en vooraanstaand PvdA-politica. Werkte bij de VARA en was universitair onderzoeker. Leidde vanaf 1975 een bureau op het gebied van beleidsonderzoek. Politiek actief als Eerste Kamerlid. Daarnaast vooral bekend als oprichtster van Man-Vrouw-Maatschappij en redactrice van 'Opzij'. In het tweede kabinet-Van Agt¹ staatssecretaris van emancipatie en in het kabinet-Lubbers III² minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur. Kwam met een Deltaplan voor het cultuurbehoud. Was daarna lijsttrekker bij de Europese verkiezingen en zat enige jaren in het Europees Parlement. Uitbundige, actieve vrouw die in staat was mensen te enthousiasmeren.

PvdA
functie(s) in de periode 1974-1999: lid Eerste Kamer, staatssecretaris, minister, lid Europees Parlement

• - 

  producer vrouwenprogramma's VARA-t.v. (Vereniging van Arbeiders Radio-Amateurs), van 1962 tot 1965
• - 

  wetenschappelijk hoofdmedewerkster Instituut Sociale Geografie, Universiteit van Amsterdam, van 1965 tot 1975
• - 

  hoofdredactrice radicaal-feministisch maandblad "Opzij", van september 1972 tot september 1981 (mede-oprichtster met Wim Hora Adema en Ad Werner)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1974 tot 11 september 1981
• - 

  directrice CEBEON (Centrum Beleidsadviserend Onderzoek) te Amsterdam, van 1975 tot 11 september 1981 (samen met Maurice de Hond)
• - 

  staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (onder meer belast met emancipatiebeleid, volwasseneneducatie en arbeidsomstandigheden), van 11 september 1981 tot 29 mei 1982
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 31 augustus 1982 tot 13 september 1983
• - 

  lid Europees Parlement, van 24 juli 1984 tot 7 november 1989
• - 

  minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, van 7 november 1989 tot 16 juli 1994
• - 

  lid Europees Parlement, van 19 juli 1994 tot 20 juli 1999

• - 

  Nam 25 februari 1994 de taken van staatssecretaris Simons (volksgezondheid en gehandicaptenbeleid) over

• - 

  Was als staatssecretaris belast met 1. aangelegenheden betreffende de emancipatie van de vrouw; 2. de arbeidsomstandigheden; 3. de volwasseneneducatie voor zover aan het ministerie opgedragen; 4. de beroepen- en beroepskeuzevoorlichting; 5. de arbeidsvoorziening voor bijzondere groepen.

• - 

  lid commissie-Mansholt (PvdA/D'66/PPR) over 'Grenzen aan de groei', van januari 1972 tot 6 maart 1972
• - 

  lid verkenningscommissie PvdA, D'66, PPR, vanaf januari 1972
• - 

  lid commissie gezamenlijk verkiezingsprogramma PvdA-D'66-PPR (Keerpunt'72), 1972
• - 

  lid beginselprogrammacommissie PvdA, van 1976 tot 1977
• - 

  vicefractievoorzitter PvdA Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 10 juni 1981 tot 11 september 1981
• - 

  lid diverse campagnecommissies PvdA
• - 

  lid onafhankelijke commissie kandidaatstelling PvdA Tweede Kamerverkiezingen 1986, van 1985 tot 1986
• - 

  lid commissie vernieuwing programma PvdA, van april 1987 tot 31 oktober 1987
• - 

  vicefractievoorzitter PES (Partij van Europese Sociaal-Democraten) Europees Parlement
• - 

  lid partijbestuur PvdA, van februari 1995 tot 1999

• - 

  lijsttrekker PvdA Europese verkiezingen 1994

• - 

  voorzitter "Fiep Westendorp Stichting"
• - 

  lid Raad van Advies "Atana"
• - 

  voorzitter "Via Milano"
• - 

  lid bestuur "Uit Vrije Wil", vanaf 2009

• - 

  voorzitter programmacommissie jeugdparticipatie, vanaf maart 2000
• - 

  lid bestuur TM (Theater Maker), vanaf 2000
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht MTNL (Multiculturele Televisie Nederland), vanaf 2000
• - 

  lid (voorzitter) begeleidingscommissie SCP (Sociaal-Cultureel Planbureau)
• - 

  voorzitter Rijksmuseum voor Volkenkunde te Leiden
• - 

  lid College bouw ziekenhuisvoorzieningen
• - 

  voorzitter NICAM (Nederlands Instituut voor Classificatie van Audiovisuele Media), van februari 2001 tot 1 juni 2008
• - 

  lid Raad van Advies "Ander Joods Geluid", van 2002 tot 2017
• - 

  voorzitter Reclame-Arsenaal, kenniscentrum voor de geschiedenis van de reclame in Nederland, vanaf 1 januari 2002
• - 

  lid tijdelijke adviescommissie Herkomst Kunstvoorwerpen WO II, van februari 2003 tot 1 januari 2004
• - 

  lid curatorium "Onze Wereld", tot 2008
• - 

  voorzitter begeleidingscommissie SCP (Sociaal-Cultureel Planbureau)
• - 

  lid bestuur Groninger Museum, van 2007 tot december 2011
• - 

  voorzitter Amsterdams Fonds voor de Kunst, tot januari 2012
• - 

  voorzitter Federatie Creative Industries, tot 1 oktober 2012
• - 

  lid bestuur Stichting "Viola-Viola" (muziekgezelschap ), vanaf 2009
• - 

  lid bestuur toneelgezelschap "Mug met de gouden tand"
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Nationaal Museum for Graphic Art "De Beyerd" te Breda
• - 

  voorzitter Stichting "Landjuweel"
• - 

  voorzitter Hercules Seghers

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  voorzitter vaste commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 24 september 1974 tot 11 september 1981
• - 

  voorzitter vaste commissie voor Maatschappelijk Werk (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 23 juni 1981 tot 11 september 1981

• - 

  h.b.s.-b, "Hogere Burgerschool voor meisjes" te Leiden, tot 1955

• - 

  sociale geografie en sociologie, (Gemeentelijke) Universiteit van Amsterdam, tot 1963 (cum laude)

• - 

  Was woordvoerster volkshuisvesting van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Hield zich verder onder meer bezig met emancipatie en wetenschappelijk onderwijs.
• - 

  Voerde in 1981 namens de PvdA het woord in het debat over het abortusvoorstel van het kabinet-Van Agt I

• - 

  Behoorde in 1979 tot de elf leden van haar fractie die tegen een voorstel in eerste lezing stemden over herziening van de grondwettelijke bepalingen over toelating, uitzetting, uitlevering, het Nederlanderschap en het ingezetenschap
• - 

  Behoorde in 1981 tot de vier leden van haar fractie die tegen de ontwerp-Leegstandwet stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Kwam in 1990 met een 'Deltaplan' voor het cultuurbehoud. Het Deltaplan is gericht op het inhalen van achterstanden bij het behoud en beheer van cultureel erfgoed. Een tweede belangrijke doelstelling is dat instellingen structureel meer aandacht besteden aan het beheer en behoud van hun collecties. Er komen extra financiële middelen om de bewaarcondities van collecties te verbeteren voor rijksmusea, rijksarchieven, monumentenzorg en archeologie. Voor de niet-rijksmusea komt er een behoudfonds ingericht bij de Mondriaan Stichting. (21.300-XIV, nr. 114)
• - 

  Bracht in 1990 samen met de ministers Dales en Ritzen en de staatssecretarissen Ter Veld en Heerma de nota 'Ouderen in tel' uit. Hierin wordt de positie van ouderen in kaart gebracht, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting, inkomen, arbeid en gezondheid. Gekozen wordt voor een geïntegreerd ouderenbeleid, dat wordt opgenomen in een Actieprogramma. In deelnota's wordt aandacht besteed aan de positie van oudere vrouwen, preventiebeleid en het gezondheidsbeleid. Prioriteiten zijn onder meer nauwere afstemming in praktijk en beleid van wonen en verzorging, versterking van de zorg voor chronisch zieken en tegengaan van onvrijwillige uittreding uit arbeid. (21.814)
• - 

  Bracht in 1991 de Nota 'Toegankelijkheid en behoud van het museale erfgoed' uit. Centraal staan handhaven en verbeteren van de kwaliteit van museale funties: collectievorming, collectiebehoud en beheer en presentatie. Behoud en beheer krijgen prioriteit en daarvoor komen extra middelen. Tevens komt er meer geld voor vergroting van de toegankelijkheid van collecties. De rijksoverheid houdt zich alleen bezig met hoofdlijnen; uitvoering en beheer komen bij zelfstandige instellingen. (21.973)
• - 

  Bracht in 1991 de Nota Publieke omroep in Nederland uit. In de nota wordt richting gegeven aan het overheidsbeleid voor de publieke omroep. Het doel van het publieke bestel is het presenteren van een veelzijdig aanbod voor een breed publiek, gebaseerd op een eigen standaard voor de pluriformiteit en de kwaliteit daarvan en mede gericht op de concurrentiepositie. De publieke omroep verdient een blijvende hechte plaats in de samenleving. Uitgangspunt is en blijft het belang van de maatschappelijke en culturele functie van publieke televisie. (22.147)
• - 

  Bracht in 1991 de beleidsvisie "Welzijnsbeleid in de jaren negentig" uit over het toekomstige sociaal en cultureel beleid (22.456)
• - 

  Bracht in 1991 samen met staatssecretaris Simons de beleidsbrief Advies- en uitvoeringsorganen in de volksgezondheid uit. Gestreefd wordt naar een sobere en gestroomlijnde adviesstructuur, met drie grote advies- en uitvoeringsorganen: wetenschappelijk, inhoudelijk en gericht op uitvoering, met name van de verzekeringswetgeving. (22.449)
• - 

  Bracht in 1992 de nota "Investeren in cultuur" over het cultuurbeleid in de periode 1993-1996" uit. Voor gesubsidieerde podiumkunst werd de eis van 15 procent eigen inkomsten ingevoerd. (22.602)
• - 

  Ontwikkelde in 1992 een op doelmatigheid gericht financieringsbeleid voor de omroep. Daarbij moeten omroepen interen op hun eigen vermogen door zelf eerst eventuele tekorten op hun jaarlijkse programmabudget op te vangen. (22.846)
• - 

  Bracht in 1993 samen met staatssecretaris Simons de Nota 'Kwaliteit van Zorg' uit over kwaliteitsverbetering in de intra- en extramurale algemene en geestelijke gezondheidszorg, de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. Er moeten integraal kwaliteitssystemen en kwaliteitstoetsen komen in de zorgsector. De positie van consumenten moet worden verbeterd en er moet meer wetenschappelijk onderwijs komen. Zowel zelfregulatie als wetgeving zijn nodig. (22.113)
• - 

  Stelde in 1993 de Commissie modernisering ouderenzorg (Commissie-Welschen) in, die moest adviseren over de toekomstige verdeling van het budget voor ouderenzorg. Dit naar aanleiding van de noodzaak om de kostenstijging af te remmen. De commissie bracht in mei 1994 het rapport 'Ouderenzorg met toekomst' uit, waarin de wens van ouderen om langer thuis te blijven wonen, centraal stond. Het zou daarbij gaan om zowel zelfstandig wonen, als om wonen in een woonzorgcomplex met aanleunwoningen. Bejaardenoorden moesten verzorgingshuizen worden en verpleeghuizen dienden te voorzien in complexe zorg.

• - 

  Bracht in 1990 de Wet op de Pensioen- en Uitkeringsraad (Stb. 324) tot stand. Hiermee wordt een nieuwe organisatie (zelfstandig bestuursorgaan) voor de uitvoering van de buitengewone pensioenwetten in het leven geroepen. (21.512)
• - 

  Bracht in 1991 een wijziging (Stb. 17) van de Mediawet tot stand tot verruiming van het reclameregime. Door de reclamemogelijkheden van de STER te vergroten, moet de concurrentiekracht van die organisatie worden versterkt. Uitgangspunt blijft wel dat reclame dienstbaar moet zijn aan de programma's en niet andersom. De kijker/luisteraar moet op de publieke omroep gevrijwaard blijven van een overvloed aan reclame. Reclameblokken mogen alleen tussen verschillende programma's worden uitgezonden. De wijziging is mede ingegeven door de wens tot grotere uniformiteit van de omroepwetgeving in de Europese Gemeenschap. Het wetsvoorstel was in 1989 ingediend door minister Brinkman. (21.237)
• - 

  Bracht in 1991 een wijziging (Stb. 270) van de Wet op de bejaardenoorden tot stand. Hierdoor wordt de doelgroep van deze wet uitgebreid tot alle ouderen die positief zijn geïndiceerd met betrekking tot de zorgfuncties waarin het bejaardenoord tot dan voorzag. Door de reikwijdteverbreding kunnen provincies, gemeenten en particulier initiatief flexibeler inspelen op de zorgbehoefte van ouderen, die niet in een bejaardenoord verblijven (bijvoorbeeld via thuiszorg). (21.470)
• - 

  Bracht in 1991 samen met minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Kosto een wet (Stb. 691) tot stand over het toezicht op vreemdelingen gedurende de behandeling of na afwijzing van hun verzoek om toelating. Hiermee moet illegale immigratie worden voorkomen. (21.975)
• - 

  Bracht in 1991 een wijziging (Stb. 769) van de Mediawet tot stand. Hierdoor wordt de invoering van landelijke commerciële omroep (via de kabel) mogelijk. De maatschappelijke en juridische ontwikkelingen maken dat het monopolie van de publieke omroep in Nederland nationaal en internationaal niet langer houdbaar is. De wetswijziging regelt de voorwaarden waaraan commerciële gegadigden moeten voldoen om toestemming te krijgen via de kabel uit te zenden. De wetswijziging volgt daarin een EG-richtlijn over grensoverschrijdende commerciële omroepactiviteiten. Daarmee moeten garanties aan de publieke omroep worden geboden voor eerlijke concurrentieverhoudingen. (21.554)
• - 

  Bracht in 1993 de Wet op het specifiek cultuurbeleid (Stb. 204) tot stand, die de basis legt voor de subsidiëring op cultureel gebied. Jaarlijks moet de minister een cultuurnota uitbrengen waarin het beleid met betrekking tot subsidiëring en de uitkeringen uit fondsen wordt vastgelegd. De Fondsenwet scheppende kunsten wordt ingetrokken. Het wetsvoorstel was in 1988 ingediend door minister Brinkman. (20.987)
• - 

  Bracht in 1993 de Wet verzelfstandiging rijksmuseale diensten (Stb. 398) tot stand, waardoor zestien rijksmusea (zoals het Mauritshuis en het Rijksmuseum) en vijf rijksmuseale diensten (zoals de Rijkdienst voor het kastelenbeheer) worden geprivatiseerd. (22.771)
• - 

  Bracht in 1994 de Wet Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) (Stb. 422) tot stand. Deze wet belast het COA, een zelfstandig bestuursorgaan, onder andere met de materiële en immateriële opvang van asielzoekers, het plaatsen van asielzoekers in een opvangvoorziening en het plaatsen van asielzoekers op gemeentelijke opvangplaatsen, alsmede het betalen van bijdragen aan de desbetreffende gemeente ten behoeve van de kosten van deze opvang. (23.540)
• - 

  Bracht in 1994 een nieuwe Welzijnswet (Stb. 447) tot stand. Uitgangspunt daarvan is de gezamenlijke inspanning van overheden, particulier initiatief en andere betrokkenen voor een adequaat welzijnsbeleid. Zelfregulering door de sectoren staat daarbij voorop. Voor (nieuwe) welzijnssubsidies wordt met de wet een wettelijk kader geschapen. Het bibliotheekwerk wordt overgeheveld naar de Wet op het specifiek cultuurbeleid. (23.315)
• - 

  Bracht in 1994 een wijziging (Stb. 945) van de Mediawet tot stand, waardoor de positie van de publieke omroep wordt versterkt. Marginalisering van de publieke omroep door opkomst van commerciële zenders en verschraling van het aanbod moet worden voorkomen. Sponsoring van programma's van de publieke omroep wordt mogelijk gemaakt. De percentages die publieke omroepen aan kunst en informatie moeten besteden, worden verhoogd. Er komt zo een duaal bestel met enerzijds een publieke omroep met hoge kwaliteit en breed bereik, en anderzijds commerciële zenders, waaraan zo min mogelijk regels worden gesteld. (23.426)

• - 

  Diende in april 1994 een verslag in (initiatiefprocedure) over de uitvoering van het Derde Actieprogramma en de voorbereiding van het Vierde Actieprogramma voor gelijke kansen voor man en vrouw.
• - 

  Diende in juli 1995 een verslag in over de activiteiten van het Centrum voor Informatie, Discussie en Uitwisseling inzake grensoverschrijdende immigratie CIREFI
• - 

  Diende in november 1996 een verslag in over asielprocedures, waarin onder meer bepleit werd de minimumnormen voor de opvang van asielzoekers in Europa te verbeteren
• - 

  Diende in januari 1998 een verslag in over de oprichting van "Eurodac" voor het vergelijken van vingerafdrukken van asielzoekers
• - 

  Diende in november 1997, en januari en oktober 1998 verslagen in over de strijd tegen drugs, waarin opgeroepen werd tot meer Europese samenwerking
• - 

  Ondertekende in december 1998 de motie van wantrouwen tegen de Europese Commissie vanwege fraude door eurocommissaris Edith Cresson

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Stemde in 1993 samen met haar collega Alders in de ministerraad tegen het uitbreiden van het aantal nachtvluchten vanaf Zestienhoven. Legde zich echter neer bij de meerderheid.

• - 

  Haar vader was Joods opgevoegd. Hij werd aan het begin van de oorlog weggevoerd en stierf drie maanden voor de bevrijding tijdens een transport vanuit concentratiekamp ('Nacht-und-Nebel-kamp') Gross Rosen in Silezië
• - 

  Zij werd opgevoed door haar grootouders. Haar moeder hertrouwde in 1948.
• - 

  Bij haar afscheid als lid van de Raad van Toezicht van Rijksmuseum voor Volkenkunde te Leiden richtte zij in dat museum een aan haar gewijde tentoonstelling in, onder de titel 'Het persoonlijke is politiek'.
• - 

  Was enige tijd de partner van Ed van Thijn en woonde geruime tijd samen met de schilder Aat Veldhoen
• - 

  Moeder van tv-presentatrice Hadassah de Boer

• - 

  In 1974, 1980 en 1981 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland
• - 

  Werd in 2024 met voorkeurstemmen tot lid van het Europees Parlement gekozen, maar nam haar benoeming niet aan

• - 

  lid Tweede Kamer, februari 1968 (benoemd in de vacature-Peschar)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Ite Rumke, "Hedy kent Iedereen en Iedereen kent Hedy", NRC Handelsblad, 8 december 1997
• - 

  M. Pruis, "Ik ben een creatieve!!", De Groene Amsterdammer, 31 maart 2001
• - 

  M. Smits, "Echt een politiek dier ben ik niet", Het Financieele Dagblad, 17 november 2003
• - 

  L. Meijer, "Hedy. Feministe, politica, actievoerder" (2012)
• - 

  Vera de Jonckheere, "'Niets doen is geen optie'", Den Haag Centraal, 11 januari 2018

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

• 1. 

  Dit kabinet van CDA, PvdA en D'66 werd gevormd na de verkiezingen 1981. CDA-leider Dries van Agt werd voor de tweede keer premier, net als bij het voorgaande kabinet-Van Agt I. PvdA-leider Joop den Uyl werd vicepremier en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De toevoeging 'Werkgelegenheid' onderstreepte zijn centrale rol bij een actief werkgelegenheidsbeleid.
   
• 2. 

  In het derde kabinet-Lubbers werkte het CDA samen met de PvdA. De VVD, coalitiepartner van het CDA in het voorgaande kabinet-Lubbers II, belandde na de verkiezingen van 1989 in de oppositie. CDA-leider Ruud Lubbers werd voor de derde keer premier.