J.H. (Jan Hendrik) de Waal Malefijt

foto J.H. (Jan Hendrik) de Waal Malefijt
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Met dank overgenomen van Parlement.com.

ARP-politicus met bescheiden opleiding en wat schuchtere verschijning. Was eerst onderwijzer en later gemeenteambtenaar en fabrikant. Na burgemeestersposten in plattelandsgemeenten te hebben vervuld, werd hij in 1897 Tweede Kamerlid. Stond snel bekend als een ijverig, veel sprekend lid. Volgde in 1909 na veel aarzeling Idenburg i op als minister van Koloniën in het kabinet-Heemskerk i. Vervreemdde in die functie van Kuyper i, die hem vaak bekritiseerde, en werd niet als sterk minister beschouwd. Werd na zijn aftreden burgemeester van Katwijk en Eerste Kamerlid.

ARP
functie(s) in de periode 1897-1925: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, minister

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Jan Hendrik (Jan Hendrik)

geboorteplaats en -datum
Overveen (gem. Bloemendaal), 31 januari 1852

overlijdensplaats en -datum
Katwijk, 14 maart 1931

2.

Partij/stroming

stroming(en)
Takkiaan, 1894

partij(en)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (11/15)

  • burgemeester en gemeentesecretaris van Westbroek (Utr.), van 29 april 1890 tot 28 september 1903
  • burgemeester en gemeentesecretaris van Achttienhoven (Utr.), van 29 april 1890 tot 28 september 1903
  • lid Provinciale Staten van Utrecht, van 3 november 1892 tot 16 augustus 1909 (voor het kiesdistrict Breukelen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 21 september 1897 tot 16 augustus 1909 (voor het kiesdistrict Breukelen)
  • lid Gedeputeerde Staten van Utrecht, van 29 september 1903 tot 16 augustus 1909
  • voorzitter A.R.-Kamerclub, Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 maart 1908 tot 13 november 1908
  • minister van Koloniën, van 16 augustus 1909 tot 29 augustus 1913
  • ambteloos, van 29 augustus 1913 tot 16 oktober 1914
  • burgemeester van Katwijk, van 16 oktober 1914 tot 1 februari 1927
  • lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 4 juli 1916 tot augustus 1917 (voor het kiesdistrict Leiderdorp)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 28 augustus 1917 tot 16 september 1925 (1917-1923 voor Zuid-Holland)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/11)

  • secretaris-penningmeester waterschap 't huis Hart
  • hoofdredacteur "Stichtse Courant"

afgeleide functies, presidia etc. (2/8)
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van oktober 1922 tot juni 1923
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 16 september 1924 tot 16 december 1924

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Tweede Kamer regelmatig over koloniale aangelegenheden en voorts over onder meer onderwijs, volksgezondheid, binnenlands bestuur, visserij en justitie
  • Trad in Eerste Kamer vooral op als expert voor binnenlands bestuur

opvallend stemgedrag (0/3)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Diende in 1913 een wetsvoorstel in tot wijziging van de Indische Comptabiliteitswet in verband met instelling van een vertegenwoordigend lichaam (Koloniale Raad), dat inspraak zou krijgen bij de totstandkoming van de begroting. Dit wetsvoorstel werd door zijn opvolger ingetrokken.

als bewindspersoon (wetgeving) (3/4)
  • Bracht in 1910 een wijziging van de Wet op het Nederlanderschap tot stand, waardoor allen die in Nederlands-Indië uit daar gevestigde ouders waren geboren Nederlands onderdaan werden.
  • Bracht in 1912 een wet tot voorbereiding van de Indische bestuurshervorming tot stand, op grond waarvan er een regeringscommissaris voor de reorganisatie van het bestuurswezen (S. de Graaff) werd benoemd
  • Bracht in 1912 een wet tot stand waardoor Nederlands-Indië rechtspersoonlijkheid kreeg. Dit werd vastgelegd in de Indische Comptabiliteitswet en het Regeeringsreglement van Nederlands-Indië.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer
  • Een zoon van hem was wethouder van Utrecht

verkiezingen (3/9)
  • Werd in 1919 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 42 van de 82 stemmen herkozen
  • Werd in 1922 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 43 van de 77 stemmen herkozen. Op Th. Stoop (sdap) werden 19 stemmen uitgebracht en op P. Rink (lib.) tien stemmen.
  • Werd in 1923 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

niet-aanvaarde politieke functies (3/4)
  • burgemeester van Haarlem, 1919 (geweigerd)
  • lid Raad van State, 1919 (gepasseerd)
  • minister van Koloniën, 1919 (gepasseerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • A.Th. van Deursen, "Waal Malefijt, Jan Hendrik de (1852-1931)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 644
  • Augur, "Kuyper's eerste luitenant", in: Van het Haagsche Binnenhof. Parlementaire Schetsen" (1901), 119
  • Onze Afgevaardigden, 1897, 1901, 1905

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.