Mr. F.J.F.M. (Frans-Joseph) van Thiel
Bekende en populaire katholieke Tweede Kamervoorzitter in de jaren zestig. Hij vervulde dat ambt op vaderlijke wijze met veel (Brabantse) humor, tact en soepelheid. Tijdens zijn voorzitterschap vonden de 'Nacht van Schmelzer1' en de discussies over de 'Drie van Breda' plaats. Onder zijn voorzitterschap werd bovendien de werkwijze van de Kamer gemoderniseerd en werd het Kamerwerk dichter bij de burgers gebracht (televisie-uitzendingen, hoorzittingen). Was afkomstig uit een Helmondse ondernemersfamilie. Werd in 1952 in het kabinet-Drees III2 de eerste minister van Maatschappelijk Werk en keerde in 1956 terug in de Tweede Kamer, waarvan hij namens de KVP eerder al vier jaar deel had uitgemaakt.
KVP
functie(s) in de periode 1948-1972: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, minister
Inhoudsopgave
Frans Joseph Frits Maria (Frans-Joseph)
geboorteplaats en -datum
Helmond, 19 december 1906
overlijdensplaats en -datum
Helmond, 2 juni 1993 partij(en)
-
-RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
-
-KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945
-
-advocaat en procureur te Helmond, van 1932 tot 1937
-
-directeur N.V. rijwielonderdelen- en buizenfabriek "Robur" te Helmond, van 1937 tot september 1952
-
-lid gemeenteraad van Helmond, van 5 september 1939 tot 1 september 1941
-
-lid tijdelijke gemeenteraad van Helmond, van november 1945 tot 2 september 1946
-
-lid gemeenteraad van Helmond, van 2 september 1946 tot 9 september 1952
-
-lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 juli 1948 tot 15 juli 1952
-
-minister van Maatschappelijk Werk, van 9 september 1952 tot 13 oktober 1956
-
-lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 3 juli 1956 tot 3 oktober 1956
-
-lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 6 november 1956 tot 7 december 1972
-
-lid gemeenteraad van Helmond, van 3 september 1958 tot januari 1963
-
-voorzitter NKWV (Nederlands Katholiek Werkgeversverbond), van 1 januari 1962 tot 12 juni 1963 (na fusie AKWV en KVW)
-
-voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 29 januari 1963 tot 7 december 1972
gevangenschap/internering
geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint-Michielsgestel, van 5 mei 1942 tot 23 mei 1942 (ontslagen op medische gronden) overzicht
-
-lid bestuur KVP afdeling Helmond
-
-lid bestuur Wit-Gele Kruis in Noord-Brabant, omstreeks 1948
-
-lid Ziekenfondsraad, van 1 januari 1959 tot 2 september 1952
-
-voorzitter Centrale Raad voor de Gezinsverzorging, van 1949 tot september 1952
-
-voorzitter Raad Katholieke Nationale Gezinszorg, tot september 1952
-
-lid bestuur Nederlandse Federatie Bejaardenzorg, vanaf 1957
-
-voorzitter Centrale Raad voor de Gezinsverzorging, vanaf januari 1957 (nog in 1970)
-
-voorzitter AKWV (Algemene Katholieke Werkgeversvereniging), van 7 januari 1958 tot 1 januari 1962 (tot fusie)
-
-voorzitter KVW (Katholiek Verbond van Werkgeversvakverenigingen), van 7 januari 1958 tot 1 januari 1962 (tot fusie)
-
-lid SER (Sociaal-Economische Raad), van 1 april 1958 tot januari 1963
-
-lid Stichting van de Arbeid, van 1961 tot januari 1963
-
-lid Nationale Raad van Advies voor Hulpverlening aan minder-ontwikkelde landen, vanaf 26 januari 1964
-
-lid Raad van Commissarissen N.V. Bierbrouwerij "Drie Hoefijzers" te Breda, omstreeks 1964
-
-lid Raad van Commissarissen N.V. CSM (Centrale Suiker Maatschappij), omstreeks 1964 tot 1977
-
-voorzitter Raad van Commissarissen N.V. Chocolade- en Cacaofabriek "Kwatta" te Breda, omstreeks 1964 tot 21 december 1965
-
-lid Raad van Commissarissen scheepswerf "De Schelde", omstreeks 1964
-
-lid Raad van Beheer Nationaal bezit Amsterdam-Schelde, omstreeks 1964
-
-lid Raad van Commissarissen verzekingsmaatschappij "Amstleven"
-
-lid Raad van Commissarissen Machinefabriek "Rijn-Schelde", vanaf 1966
-
-lid Raad van Commissarissen Delta-verzekeringen
-
-lid Raad van Commissarissen N.V. ABN (Algemene Bank Nederland)
-
-voorzitter Raad van Commissarissen VNU (Verenigde Nederlandse Uitgeversbedrijven), van 1973 tot 1977
-
-voorzitter Nationaal Comité Viering Regeringsjubileum 1973
-
-lid curatorium Oorlogs- en Verzetsmuseum te Overloon
-
-voorzitter Raad voor de Casinospelen, van 1 maart 1975 tot 1 juli 1979
afgeleide functies, presidia etc.
-
-lid Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad, van januari 1957 tot december 1972
-
-voorzitter Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 januari 1963 tot 20 september 1966
-
-voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 januari 1963 tot 20 september 1966
-
-voorzitter vaste commissie voor Buitenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 januari 1963 tot 20 september 1966
-
-voorzitter Commissie voor de Werkwijze (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 29 januari 1963 tot 7 december 1972
-
-voorzitter Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 20 september 1966 tot 7 december 1972
-
-voorzitter Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
voortgezet onderwijs-
-gymnasium-a, R.K. "Sint Willibrordus College" te Katwijk aan de Rijn, van 1918 tot 1925
academische studie
-
-Nederlands recht, Katholieke Universiteit Nijmegen, van 1925 tot 19 december 1930
stages e.d.
-
-stage advocatenkantoor te Eindhoven, van 1930 tot 1932
-
-Hield zich tussen 1948 en 1952 en tussen 1956 en 1963 vooral bezig met sociaal-economische zaken (industrie, ondernemingsraden, organisatiewet sociale zekerheid).
-
-Was in 1951 één van de woordvoerders van zijn fractie bij de behandeling van het wetsvoorstel inzake Goedkeuring van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
-
-Was in 1960 woordvoerder bij het debat over het wetsvoorstel tot goedkeuring van het Benelux-verdrag
opvallend stemgedrag (2/4)
-
-Behoorde in 1970 tot de vijf leden van zijn fractie die tegen een amendement-Maenen stemden tot verhoging van de wedde voor dienstplichtigen
-
-Behoorde in 1970 tot de acht leden van zijn fractie die tegen een wijziging van de Ziekenfondswet en de Coördinatiewet Sociale Verzekering over de loongrens en maximale premieloongrens stemden
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
als bewindspersoon (beleidsmatig)
-
-Kreeg als minister onder meer te maken met de opvang van Molukkers en met de opvang van de slachtoffers van de watersnoodramp
als bewindspersoon (wetgeving)
-
-Bracht in 1955 een wijziging van de Armenwet tot stand, waarbij bij in geval van verpleging of verzorging in een inrichting niet de gemeente waarin in de arme zich bevindt, maar die waar hij of zij vandaan komt, de kosten voor de onderstand op zich moet nemen. (3339)
-
-Was voorstander van integrale tv-uitzendingen van Kamerdebatten
-
-Tijdens zijn Kamervoorzitterschap werd (in 1966) het Reglement van Orde ingrijpend herzien, werd geëxperimenteerd met Openbare Commissievergaderingen en werden hoorzittingen ingevoerd
-
-Behoorde in 1965 tot de zes leden in de KVP-fractie die tegen tijdelijke afwijking van de structurele begrotingsnorm stemde, zoals vastgelegd in het ontwerp-regeereakkoord van het kabinet-Cals
-
-Schorste op 21 oktober 1969 het debat over justitiebegroting om op de publieke tribune aanwezige ex-gevangenen van Ravensbruck te kalmeren toen mogelijke vrijlating van de Drie van Breda aan de orde kwam. Legde daarover tijdens de vergadering een korte verklaring af.
-
-Werd in 1971 herkozen als Kamervoorzitter, hoewel de PvdA de grootste fractie had
uit de privésfeer
-
-Toen hij 13 jaar was, overleed zijn moeder
anekdotes en citaten
-
-Zei tijdens een ordebebat in de middagvergadering van de Tweede Kamer op 13 oktober 1966 dat het voornemen was om de algemene politieke en financiële beschouwingen zonodig 's nachts voor te zetten en dat het kabinet daartegen geen bezwaar had. Hij zei dat minister-president Cals hem had herinnerd aan de woorden van Gerbrandy, die ooit als fungerende Kamervoorzitter had gezegd: 'Wie flauw valle, valle flauw'. De vergadering duurde uiteindelijk tot 4.40 uur ('Nacht van Schmelzer').
verkiezingen
-
-In 1952 nummer 6 op de KVP-kandidatenlijst in de kieskring Den Bosch. Werd niet herkozen.
-
-In 1967 en 1971 nummer 2 op de KVP-kandidatenlijsten in Noord-Brabant bij de Tweede Kamerverkiezingen
niet-aanvaarde politieke functies
-
-lid Eerste Kamer, december 1952 (niet aangenomen)
U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.
literatuur/documentatie-
-A. van Kessel, "Thiel, Frans Joseph Frits Maria van (1906-1993)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)
-
-Wie is dat? 1956
-
-F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.
Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:
In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.
Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.
De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.
- 1.Het slot van de algemene beschouwingen over de begroting voor 1967 in de nacht van 13 op 14 oktober 1966 staat bekend als de Nacht van Schmelzer. Het debat eindigde namelijk in de nachtelijke uren met de aanneming van een door KVP-fractievoorzitter Schmelzer ingediende motie, die door het kabinet-Cals tot motie van wantrouwen was verklaard. Die stemmingsuitslag leidde tot de val van het kabinet.
- 2.Na de verkiezingen van 1952 kwam dit derde kabinet op brede basis tot stand. Het kabinet onder leiding van PvdA-voorman Willem Drees bestond uit ministers van de PvdA, KVP, ARP en CHU en telde verder een partijloze minister. Het was een van de rooms-rode coalities. De VVD, deel van het voorgaande kabinet-Drees II, werd als regeringspartij vervangen door de ARP.