Dr. H. (Henri) Polak - Hoofdinhoud

Socialistisch vakbondsman en politicus. Eerste SDAP-raadslid in Amsterdam en eerste SDAP-lid in de Eerste Kamer. In 1894 leider van een diamantbewerkersstaking. Drukte rond de wisseling van de negentiende en de twintigste eeuw nadrukkelijk zijn stempel op de Nederlandse sociaaldemocratie. Maakte van de door hem opgerichte diamantbewerkersbond een modelvakbond. Vond de bevordering van het geestelijk welzijn van de arbeiders even belangrijk als de verhoging van hun materiële welvaart. Pionier op het gebied van monumentenzorg, natuur- en milieubescherming. De Gemeente-Universiteit van Amsterdam verleende hem in 1932 een eredoctoraat.

SDAP
functie(s) in de periode 1913-1937: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer

• - 

  H. Polak, van 22 februari 1868 tot 28 juni 1932
• - 

  Dr. H. Polak, vanaf 28 juni 1932 (nadat aan hem door de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam een eredoctoraat werd verleend)

• - 

  SDB (Sociaal-Democratische Bond), van 1890 tot 1894
• - 

  SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), vanaf 1894

• - 

  diamantbewerker, atelier Andries van Wezel te Amsterdam, vanaf 1890
• - 

  voorzitter ANDB (Algemeen Nederlandse Diamantbewerkersbond), van 1894 tot 1940
• - 

  lid gemeenteraad van Amsterdam, van 28 januari 1903 tot 1 april 1906 (gekozen in district III)
• - 

  voorzitter NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen), van 1 januari 1906 tot 11 mei 1909
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 september 1913 tot 4 november 1913 (voor het kiesdistrict Amsterdam III)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 25 november 1913 tot 24 juni 1922 (voor Friesland)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1923 tot 8 juni 1937

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bestuur vereniging "De Hollandsche Molen" (in de jaren '20)
• - 

  lid bestuur Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten (in de jaren '20 en '30)
• - 

  lid Commissie van advies inzake bevordering der toonkunst van Rijkswege, omstreeks 1938
• - 

  lid bestuur Genootschap "Onze Taal"

• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 17 maart 1931 tot 30 juni 1931
• - 

  lid Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 21 september 1932 tot 8 juni 1937
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 28 maart 1934 tot 28 juni 1934
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 16 maart 1937 tot 21 september 1937

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Hield zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met buitenlandse zaken, onderwijs, defensie, waterstaat en financiën
• - 

  Kwam als Eerste Kamerlid op voor het natuurbehoud; stelde daarover regelmatig kamervragen

• - 

  Stemde in 1927 tegen het wetsvoorstel tot goedkeuring van het Verdrag met België
• - 

  In 1935 stemden hij en Moltmaker als enigen van hun fractie vóór een (verworpen) motie-De Savornin Lohman waarin de invoering werd betreurd van de spelling-Marchant zonder voldoende overleg met de Staten-Generaal

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Medeoprichter SDAP in 1894 (één der "12 apostelen")
• - 

  Werd op 23 december 1902 als eerste sociaaldemocraat in de Amsterdamse raad gekozen
• - 

  Was in 1913 tegenstander van regeringsdeelname door de SDAP
• - 

  In 1913 was het lidmaatschap van de Tweede Kamer voor hem nodig om tot Eerste Kamerlid te kunnen worden gekozen
• - 

  Was in 1935 kandidaat voor het fractievoorzitterschap in de Eerste Kamer, maar werd niet gekozen

• - 

  Medeoprichter coöperatie "De Dageraad", vanaf 1901
• - 

  Zijn broer, Ed. Polak, was wethouder van onderwijs van Amsterdam (1923-1926)
• - 

  Leed aan toenemende doofheid
• - 

  Zat in juni-december 1940 in gevangenschap in het Huis van Bewaring te Amsterdam

• - 

  Versloeg in 1913 bij een naverkiezing in het district Amsterdam III P. Otto (ul). Werd gekozen nadat Troelstra geopteerd had voor het district Leeuwarden.
• - 

  Versloeg in september 1913 bij een tussentijdse verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Friesland met 25 tegen 21 stemmen L.W. de Vries (chu)
• - 

  Werd in 1922 niet herkozen als Eerste Kamerlid. Kreeg in de Staten van Friesland vier stemmen (Van Kol kreeg er vijftien).
• - 

  Werd in 1923, 1929 en 1935 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

• - 

  Han van de Botermarkt (pseudoniem)
• - 

  Cirsium Palustre (pseudoniem)
• - 

  Quinbus Flestrin (pseudoniem)
• - 

  Socius (pseudoniem)
• - 

  Triboulet (pseudoniem)

• - 

  O. Mantagne en J. Winkler (red.), "Doctor Henri Polak. Van het vuur dat in hem brandde" (Amsterdam, 1948)
• - 

  S. Bloemgarten, "Polak, Henri", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel II, 107
• - 

  S. Bloemgarten, "Henri Polak. sociaal-democraat 1868-1943" (dissertatie, 1993)
• - 

  F. van Vree, "Polak, Henri (1868-1943)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 393
• - 

  J. Ramaer, "Henri Polak. Generaal van de arbeidersbeweging", in: P. Brill (red.), "Kopstukken van het Laagland. Een eeuw Nederland in honderd portretten" (1999)
• - 

  Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.