Mr. N.G. Pierson - Hoofdinhoud

Financieel en economisch deskundige die als minister met veel gezag sprak. Was afkomstig uit een Amsterdamse handels- en bankiersfamilie, die ook veel predikanten voortbracht. Behoorde tot de ethische richting in de Hervormde kerk. Hoogleraar economie in Amsterdam en daarna president van de Nederlandse Bank. Bracht als minister van Financiën in het kabinet-Van Tienhoven i een belangrijke belastingherziening tot stand. Leidde later een kabinet i dat bekend werd als 'kabinet van sociale rechtvaardigheid'. Nadien nog vier jaar liberaal Kamerlid voor het district Gorinchem. Stond als persoon bij velen hoog aangeschreven, vanwege zijn milde omgangsvormen, maar was politiek gezien wat naïef.

Liberale Unie
functie(s) in de periode 1891-1909: lid Tweede Kamer, minister

• - 

  leraar staathuishoudkunde, Handelsschool te Amsterdam, van 1864 tot 1 juni 1868
• - 

  directeur N.V. "De Nederlandsche Bank", van 1 juni 1868 tot 1 februari 1885
• - 

  hoogleraar staathuishoudkunde en statistiek, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 3 oktober 1877 tot 21 januari 1885
• - 

  president-directeur N.V. "De Nederlandsche Bank", van 1 februari 1885 tot 21 augustus 1891 (benoemd bij K.B. van 15 januari 1885)
• - 

  minister van Financiën, van 21 augustus 1891 tot 9 mei 1894
• - 

  ambteloos, van 9 mei 1894 tot 27 juli 1897
• - 

  minister van Financiën, van 27 juli 1897 tot 1 augustus 1901 (benoemd per 26 juli 1897)
• - 

  voorzitter van de ministerraad, van 28 juli 1897 tot 31 juli 1901 (formeel tijdelijk)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1905 tot 21 september 1909 (voor het kiesdistrict Gorinchem)

• - 

  kabinetsformateur, van 13 juli 1897 tot 22 juli 1897

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  voorzitter Centrale Commissie voor de Statistiek, van 1905 tot 1907
• - 

  president-lid curatorium Nederlandsch-Indische Bestuursacademie te 's-Gravenhage, van 1 april 1907 tot 24 december 1909

• - 

  voorzitter Commissie van Rapporteurs voor hoofdstuk XI (Koloniën) 1907 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van april 1907 tot september 1907

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Hield zich als Tweede Kamerlid vooral bezig met koloniale zaken, financiën en handel. Sprak ook bij de behandeling van de ontwerp-Wet op het arbeidscontract.

• - 

  Had in 1892 een belangrijk aandeel in de instelling van de Centrale Commissie voor de Statistiek
• - 

  Zijn kabinet stond bekend als "Het kabinet der sociale rechtvaardigheid" en bracht belangrijke (sociale) wetgeving tot stand (o.a. de Woningwet, de Ongevallenwet en de Leerplichtwet)
• - 

  Had in 1899 een belangrijk aandeel in de totstandkoming van het Centraal Bureau voor de Statistiek

• - 

  Bracht in 1893 een belangrijke belastingherziening tot stand. Er werd een gesplitste inkomstenbelasting ingevoerd in de vorm van een Bedrijfsbelasting en een Vermogensbelasting. Diverse accijnzen (zoals op zout) werden verlaagd, evenals de registratie- en hypotheekrechten en de grondbelasting. Hierdoor verschoof de belastingdruk van levensbehoeften naar kapitaal (grondbezit uitgezonderd). De Patentbelasting werd afgeschaft. De accijns op gedistilleerd werd verhoogd om het evenwicht op de begroting te handhaven. Het nieuwe belastingstelsel kende nog slechts een zeer beperkt progressief tarief. Er kwam administratieve rechtspraak die bezwaarschriften over de belastingheffing behandelt.
• - 

  Bracht in 1899 met Lely een wet tot stand inzake afschaffing van de rijkstollen op wegen en vaarwegen en bij bruggen en sluizen
• - 

  Bracht in 1901 een nieuwe Muntwet tot stand. Deze droeg het opperbeheer van de minister van Financiën over muntzaken op aan de muntmeester van 's Rijks munt te Utrecht en het toezicht op naleving van de wettelijke bepalingen inzake het muntwezen aan een controleur-generaal. Er bleef een 'hinkende' gouden standaard: er waren een gouden standaard munten van 10 en 5 gulden, en daarnaast zilveren (teken)munten.

• - 

  Schreef voor de inhuldiging van koningin Wilhelmina in 1898 een vierregelig vers dat door een koor aan het einde van de plechtigheid werd gezongen
• - 

  Sprak voor het laatst in de Tweede Kamer op 20 mei 1908
• - 

  Moest zich daarna om gezondheidsredenen terugtrekken uit het openbare leven

• - 

  Zijn broer Allard was hoogleraar klassieke archeologie, zijn broer Hendrik predikant
• - 

  Zijn zwager G. Waller was burgemeester van Oldenzaal (1864-1884) en van Losser (1864-1870)
• - 

  Overleed in Huize Gliphoeve, het huis van zijn zwager F.G. Waller

• - 

  Zijn milde en eenvoudige karakter bleek toen hij op weg naar zijn ministerie eens een man aantrof die onwel was geworden, en deze direct zijn arm aanbood en naar het departementsgebouw begeleidde.
• - 

  Na de aanneming van zijn belastingwetten verlieten anderen als hij binnenkwam soms de salon. Bij de Haagse sociëteit 'De Witte' werd voorgesteld hem te deballoteren.

• - 

  Werd in 1897 in het kiesdistrict Amsterdam V na herstemming verslagen door Th.M. Ketelaar (rad.) en in het kiesdistrict Delft na herstemming door H.A. van de Velde (arp)
• - 

  Werd in 1904 bij tussentijdse verkiezingen in het kiesdistrict Assen na herstemming verslagen door M.W.F. Treub (vdb)
• - 

  Versloeg in 1905 in het kiesdistrict Gorinchem L. van Andel (arp) met 100 stemmen verschil

• - 

  lid Tweede Kamer, juni 1897 (gekozen in het kiesdistrict Enschede, maar niet aanvaard in verband met benoeming tot minister)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  J.G.S.J. van Maarseveen, "Nicolaas Gerard Pierson (1839-1909). Handelsman, bankier en politicus", in: P.E. Werkman en R. van der Woude (ed.), "Geloof in eigen zaak, Markante protestantse werkgevers in de negentiende en twintigste eeuw", (2006), 97
• - 

  M. Fase, "De negentiende-eeuwse econoom en staatsman N.G. Pierson, in: Liberaal Reveil, jaargang 57, 3 (2016)
• - 

  N.R.C., 24 december 1909
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel V, 506
• - 

  Onze Afgevaardigden, 1905
• - 

  Ned. Patriciaat, 1964

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.