Mr. A.J. Duymaer van Twist

Hoogleraarszoon en advocaat uit Deventer met zachte stem, die als verzoenende liberaal zeer invloedrijk was. Leidde in het midden van de negentiende eeuw de gematigde liberalen (moderaten) in de Tweede Kamer. Hield als Kamerlid goed doorwrochte redevoeringen. In 1850 Tweede Kamervoorzitter. Als Gouverneur-Generaal¹ weigerde hij Douwes Dekker te ontvangen toen die wilde klagen over de corruptie en wantoestanden. Keerde nadat hij GG was geweest terug in het parlement, eerst vier jaar als afgevaardigde voor Amsterdam en daarna als senator voor Zuid-Holland. Speelde in laatstgenoemde functie in 1875 een belangrijke rol bij een korte kabinetscrisis.

Moderaat of gematigd liberaal, Pragmatisch liberalen
functie(s) in de periode 1843-1881: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

• - 

  moderaat of gematigd liberaal (voor 1849)
• - 

  'pragmatisch' liberaal (vanaf 1849)

• - 

  advocaat te Deventer, vanaf 1832
• - 

  procureur te Deventer, vanaf 9 maart 1835
• - 

  rechter-plaatsvervanger, rechtbank van eerste aanleg te Deventer, van 1 juli 1834 tot 1 oktober 1838
• - 

  rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te Deventer, van 1 oktober 1838 tot mei 1851
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 oktober 1843 tot 13 februari 1849 (voor Overijssel)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (voor het kiesdistrict Kampen)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 22 januari 1851 (voor het kiesdistrict Steenwijk)
• - 

  voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 12 oktober 1850 tot 22 januari 1851
• - 

  Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, van 15 mei 1851 tot 22 mei 1856 (benoemd bij K.B. van 21 januari 1851 in plaats van de nog voor zijn vertrek overleden tot Gouverneur-Generaal benoemde mr. George Isaäc Bruce)
• - 

  ambteloos, van mei 1856 tot 20 september 1858
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1858 tot 15 september 1862 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1865 tot 13 oktober 1881 (voor Zuid-Holland)

• - 

  minister van staat, van 1 augustus 1857 tot 3 december 1887

• - 

  lid Staatscommissie tot regeling van het Hoger Onderwijs, vanaf 1849
• - 

  enkele locale bestuursfuncties

• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 februari 1849 tot april 1849
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1849 tot november 1849
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1850 tot april 1850
• - 

  voorzitter Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 12 oktober 1850 tot 22 januari 1851
• - 

  voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 12 oktober 1850 tot 22 januari 1851
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1858 tot februari 1859
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van mei 1859 tot september 1859
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van april 1860 tot juli 1860
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1860 tot februari 1861
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juli 1861 tot september 1861
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van april 1867 tot september 1867
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van april 1868 tot juni 1868
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1868 tot april 1869
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1869 tot november 1869
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van mei 1870 tot september 1870
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van maart 1871 tot september 1871
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1871 tot januari 1872
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1872 tot juli 1873
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1873 tot september 1874
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1874 tot november 1875
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1875 tot september 1876
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van maart 1877 tot december 1879
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van april 1880 tot september 1880
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1880 tot augustus 1881

• - 

  erelid Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, omstreeks 1882
• - 

  honorair beschermheer Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in Nederlandsch-Indië, omstreeks 1882
• - 

  honorair beschermheer Vereeniging tot bevordering der geneeskundige wetenschappen in Nederlandsch-Indië, omstreeks 1882

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  Latijnse School te Deventer

• - 

  studie Atheneum Illustre te Deventer, vanaf 12 augustus 1825
• - 

  Romeins en hedendaags recht (gepromoveerd op dissertatie), Hogeschool te Leiden, van 18 mei 1829 tot 20 oktober 1832 (summa cum laude)

• - 

  Behoorde in 1847 tot de 23 leden die tegen hoofdstuk IV (Justitie) van de begroting voor 1848 en 1849 stemden. De begroting werd met 35 tegen 23 stemmen aangenomen.
• - 

  Behoorde in 1847 tot de meerderheid die tegen het wetsvoorstel over het stemrecht in steden en op het platteland stemde. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 27 stemmen verworpen.
• - 

  In 1848 woordvoerder van de middengroep der liberalen, die een gematigder Grondwetsherziening voorstond dan de Thorbeckianen
• - 

  Stemde in 1848 vóór alle wetsvoorstellen tot Grondwetsherziening, met uitzondering van hoofdstuk II (alleen in eerste lezing tegen)
• - 

  Na 1858 financieel en koloniaal specialist in de Tweede Kamer
• - 

  Stemde in 1860 tegen de ontwerp-Wet aanleg van spoorwegen voor rekening van de staat
• - 

  Stemde in 1869 vóór het voorstel tot afschaffing van het dagbladzegel
• - 

  Stemde in 1870 vóór het voorstel tot afschaffing van de doodstraf
• - 

  Interpelleerde in september 1875 in de Eerste Kamer minister Heemskerk over door de Staat gesloten overeenkomsten met de Rhijnspoorweg over een verbinding met Rotterdam. Een door hem ingediende en door de Eerste Kamer met 23 tegen 12 stemmen aangenomen motie hierover leidde tot een (korte) kabinetscrisis, die uiteindelijk overigens niet de val van het kabinet-Heemskerk tot gevolg had. De motie sprak uit dat met de overeenkomsten niet behoorlijk het belang van de staat was behartigd.
• - 

  Interpelleerde op 19 juni 1879 minister Kappeyne van de Coppello over de ministeriële crisis

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Nam in 1856 vanwege zijn gezondheid een benoeming tot lid van de Tweede Kamer voor Steenwijk niet aan
• - 

  Werd in 1874 pas op 23 september toegelaten als lid, omdat hij de gehele lijst met hoogstaangeslagenen als geloofsbrief had ingezonden, terwijl een uittreksel vereist was

• - 

  Zijn vader was hoogleraar rechten aan het Atheneum Illustre te Deventer (1797-1802) en aan de Hogeschool te Groningen (vanaf 1802)
• - 

  Zijn broer was hoogleraar rechtswetenschap in Deventer

• - 

  Werd in 1850 bij de algemene verkiezingen in het district Steenwijk met ruim 80 procent van de stemmen gekozen. Werd in het district Deventer verslagen door jhr. C.M. Storm van 's-Gravesande en in Zwolle door B.W.A.E. baron Sloet tot Oldhuis.
• - 

  Versloeg in 1856 bij de periodieke verkiezing in het district Steenwijk J. van Lennep en J.A. de Fremery. Werd in het district Almelo verslagen door W.R. baron van Hoëvell
• - 

  Werd in 1858 bij de periodieke verkiezing in het district Amsterdam in de eerste stemmingsronde gekozen. Kreeg ruim 96 procent van de stemmen.
• - 

  Werd in 1865 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 37 van de 73 stemmen herkozen
• - 

  Werd in 1874 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 59 van de 73 stemmen herkozen

• - 

  Weigerde een ministers-portefeuille (o.a. van Financiën en Koloniën) in 1849 en 1868
• - 

  Weigerde in 1857 het ministerschap van Binnenlandse Zaken

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Levensbericht door P.A. van der Lith, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1890/1, 408
• - 

  Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 1459
• - 

  M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië 1610-1888"
• - 

  J.A. Zwart, "A.J. Duymaer van Twist. Een historisch-liberaal staatsman. 1809-1887" (Utrecht, 1939)
• - 

  J.C. Smelik, C.M. Hogenstijn, W.J.M. Janssen, "A.J. Duymaer van Twist. Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië" (2007)
• - 

  Ned. Patriciaat, 1912

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

• 1. 

  De Gouverneur-Generaal (ook wel landvoogd of 'onderkoning') was de hoogste Nederlandse gezagsdrager in Nederlands-Indië. Hij oefende het bestuur uit over deze kolonie (later overzees gebiedsdeel) als vertegenwoordiger van de Koning, die formeel het oppergzag had.