Achtergrond: artikelsgewijze behandeling was lange tijd gewoon

DEN HAAG (PDC) - Het besluit van de Tweede Kamer om bij het wetsvoorstel Wet toekomst pensioenen artikelsgewijze behandeling te laten plaatsvinden, is in die zin bijzonder omdat dit lang niet meer voorkwam. Oorspronkelijk was dit echter de normale gang van zaken bij wetgeving, zeker als het complexere voorstellen betrof.

Over een wetsvoorstel werd eerst een algemene beraadslaging gehouden en vervolgens was er een artikelsgewijze behandeling. Er kon dan per artikel zonodig een debatje plaatsvinden, waarbij ook de ingediende amendementen werden betrokken.

Tot de jaren negentig vond wel incidenteel artikelsgewijze behandeling plaats in zogenoemde Uitgebreide Commissievergaderingen (UCV). Dat waren vergaderingen die zijn te vergelijken met het huidige Wetgevingsoverleg¹. Ook daarin kwam wel artikelsgewijze behandelingen voor, zoals in 2000 bij de wetsvoorstellen vanwege de belastingherziening.

Voorbeelden van wetsvoorstellen waarbij dit gebeurde waren de Invoeringswet van de boeken 3, 5 en 6 van het Burgerlijk Wetboek (1985), de ontwerp-Wet op de studiefinanciering (1986), de belastingherziening (Oort-voorstellen) (1987), de Gezondheids- en Welzijnswet voor dieren (1990), Uitbreiding van de wet bodembescherming (1993) en de nieuwe Politiewet (1993).

Vanaf begin jaren negentig zei de Voorzitter vrijwel steeds 'ik stel voor om af te zien van artikelsgewijze behandeling'. Die was namelijk nogal tijdrovend. En, hoewel het reglement van orde² de mogelijkheid biedt, werd daarvan geen gebruik meer gemaakt. De artikelen en amendementen worden dan betrokken bij de algemene beraadslagingen, waarbij de bewindspersoon er meestal in de tweede termijn een oordeel over uitspreekt.

• 1. 

  Een mondeling overleg van één of meer Tweede Kamercommissies met één of meer ministers of staatssecretarissen over een wetsvoorstel heet wetgevingsoverleg (WGO). Ieder lid (ook niet commissieleden) van de Kamer mag er het woord voeren en moties indienen. Deze overleggen zijn altijd openbaar.
   
• 2. 

  Een Reglement van Orde bevat regels over de gang van zaken in een vergadering, bijvoorbeeld van de Tweede en Eerste Kamer en van de ministerraad. Het gaat dan bijvoorbeeld om de wijze van besluitvorming, de volgorde van spreken door aanwezigen en het vastleggen van besluiten. Het reglement wordt door de organisatie waarvoor het van toepassing is zelf vastgesteld.