D66 en de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1983

D66 is sinds 1971 vertegenwoordigd in de Eerste Kamer. Hoeveel zetels behaalde de partij per verkiezing en wie was de lijsttrekker?

In het onderstaande overzicht vindt u de belangrijkste informatie rond D66 en haar deelname aan de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1983, toen de zittingstermijn van de Eerste Kamer van zes naar vier jaar ging. Naast de uitslag van de verkiezingen staat in het overzicht ook vermeld met welke kandidaten de partij meedeed aan de verkiezingen.

In de databank van de Kiesraad kunt u meer informatie vinden rond D66 en de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1971.

In onderstaand overzicht is per verkiezingsjaar de lijsttrekker en informatie over de kandidatenlijst opgenomen.

• * 

  (nog) niet beschikbaar

In onderstaand overzicht is per verkiezingsjaar de verkiezingsuitslag opgenomen.

Meer over

• 1. 

  Op maandag 27 mei 2019 kozen de leden van Provinciale Staten en kiescolleges op Bonaire, Sint Eustatius en Saba een nieuwe Eerste Kamer. De Statenleden en de kiescollegeleden werden op hun beurt op woensdag 20 maart 2019 direct door alle kiesgerechtigde Nederlanders gekozen. Het was voor het eerst dat ook in de Antilliaanse 'gemeenten' verkiezingen voor de Eerste Kamer plaatsvonden.
   
• 2. 

  Annelien Bredenoord (1979) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Sinds 11 juni 2019 was mevrouw Bredenoord fractievoorzitter. Zij was hoogleraar ethiek van biomedische innovatie in Utrecht en rector magnificus van Erasmus Universiteit Rotterdam. Eerder was zij universitair docent medische ethiek en lid van de Jonge Gezondheidsraad. Mevrouw Bredenoord was voorzitter van de D66 afdeling in Utrecht. In de Eerste Kamer hield zij zich behalve met het algemene beleid bezig met volksgezondheid (medische ethische vraagstukken, zorg). Sinds 1 september 2024 is zij voorzitter van het college van bestuur van de Erasmus Universiteit.
   
• 3. 

  D66 haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 27 mei 2019 7 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Annelien Bredenoord. D66 had voor de verkiezingen 10 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 4. 

  Op dinsdag 26 mei 2015 kozen de leden van Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. De Statenleden waren op hun beurt op woensdag 18 maart 2015 jl. direct door alle kiesgerechtigde Nederlanders gekozen. Op basis van de Statenverkiezingen was al duidelijk dat het kabinet-Rutte II (VVD, PvdA) een nog kleinere minderheid zou krijgen dan de 30 zetels in 2012-2015.
   
• 5. 

  Thom de Graaf (1957) is sinds 1 november 2018 vicepresident van de Raad van State. Daarvoor was hij van 7 juni 2011 tot 20 september 2018 Eerste Kamerlid voor D66. Van juni 2015 tot juni 2018 was hij tevens fractievoorzitter. In 2007-2012 was hij burgemeester van Nijmegen en van 1 februari 2012 tot 26 september 2018 was hij voorzitter van de Vereniging Hogescholen. De heer De Graaf werd op jonge leeftijd gemeenteraadslid in Leiden en was daarnaast topambtenaar op Binnenlandse Zaken. In 1994 werd hij Tweede Kamerlid. Hij was lid van de enquêtecommissie IRT. In 1997 volgde hij Wolffensperger op als fractievoorzitter en hij leidde de D66-fractie tijdens paars II en Balkenende I, maar stapte na de verkiezingsnederlaag van 2003 op. Keerde in het kabinet-Balkenende II terug als vicepremier en minister voor Bestuurlijke vernieuwing. Zag in 2005 zijn voorstel voor de gekozen burgemeester stranden in de Senaat en trad toen af.
   
• 6. 

  D66 haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 26 mei 2015 10 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Thom de Graaf. D66 had voor de verkiezingen 5 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 7. 

  Op maandag 23 mei 2011 werd een nieuwe Eerste Kamer gekozen. De (gedoog)coalitie VVD-CDA-PVV kreeg 37 zetels, net een zetel te weinig voor een meerderheid: De PVV komt voor het eerst in de Eerste Kamer met 10 zetels. De nieuwe patij 50plus, de partij van Jan Nagel, is met een zetel in de Kamer vertegenwoordigd. Door een stemfout van een Noord-Hollands D66-Statenlid, hij vulde zijn stembiljet met zijn blauwe ballpoint in en niet met het rode potlood, verloor D66 een zetel aan de SP. Het stembiljet werd namelijk ongeldig verklaard.
   
• 8. 

  D66-politicus die spoedig een gewaardeerd Tweede Kamerlid werd en in 1998 minister zonder portefeuille in het kabinet-Kok II belast met grotesteden-, integratie- en overheidscommunicatiebeleid. Was voor hij in de politiek kwam werkzaam bij de VNG, organisatie-adviseur, interim-manager en vicevoorzitter van de landelijke stichting projecten opvang asielzoekers. In de Kamer woordvoerder volksgezondheid en minderhedenbeleid en vicefractievoorzitter. Bracht een initiatiefwet tot stand over de aanstellingskeuring. Als minister net zo vlot en gewoon in de omgang als hij dat als Kamerlid was. Verliet de politiek na de verkiezingsnederlaag van 'paars' in 2002. Sinds 2003 was hij werkzaam bij zorgverzekeraar Menzis Zorg en daarvan was hij in 2004-2015 bestuursvoorzitter. Was daarna vijf jaar president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.
   
• 9. 

  D66 haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 23 mei 2011 5 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Roger van Boxtel. D66 had voor de verkiezingen 2 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 10. 

  Op dinsdag 29 mei 2007 kozen de Provinciale Staten, die op 7 maart 2007 zelf nieuw waren gekozen, een nieuwe Eerste Kamer. De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie haalden dankzij de winst van de ChristenUnie ook in de senaat een meerderheid. Door lijstverbindingen haalden SGP (verbonden met CDA en ChristenUnie) en D66 (verbonden met VVD en OSF) een iets gunstiger resultaat dan op 7 maart was voorzien.
   
• 11. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 12. 

  D66 haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 29 mei 2007 2 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Gerard Schouw. D66 had voor de verkiezingen 3 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 13. 

  Op 26 mei 2003 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. Door de verkiezingsuitslag kon het nieuwe kabinet-Balkenende II rekenen op een meerderheid van 41 van de 75 Eerste Kamerzetels: 23 van het CDA, 15 van de VVD en 3 van D66. De populaire Johan Stekelenburg was lijsttrekker voor de PvdA. Bij de VVD kwamen op basis van voorkeursstemen 6 kandidaten in de senaat, die op basis van de lijstvolgorde geen zetel verworven zouden hebben.
   
• 14. 

  Invloedrijke senator van D66, zowel in de Eerste Kamer als in eigen partij. Stond bekend als een zorgvuldig formulerende spreker, naar wie aandachtig werd geluisterd. Als lid en voorzitter van een kleine fractie hield hij zich met uiteenlopende onderwerpen bezig, maar onderwijs en financiën hadden zijn bijzondere aandacht. Was in het dagelijks leven directeur van een psychiatrisch ziekenhuis en voordien leraar Nederlands en kroonlid van het bestuur van de Open Universiteit. Voor hij in de Senaat kwam was hij gemeenteraadslid in Wassenaar en lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland. Speelde in 2005 een belangrijke rol bij het bestendigen van de regeringsdeelname van D66.
   
• 15. 

  D66 haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 26 mei 2003 3 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Eddy Schuyer. D66 had voor de verkiezingen 4 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 16. 

  Op 25 mei 1999 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. De drie regeringspartijen behaalden een kleine meerderheid: 38 zetels. Verlies was er vooral voor VVD en D66. GroenLinks was met een verdubbeling van het zeteltal de grote winnaar. De ouderenpartij verdween uit de Senaat.
   
• 17. 

  Op 29 mei 1995 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. Er deden zich flinke verschuivingen voor. Winnaar was de VVD, die met elf zetels winst bijna verdubbelde. Van de regeringspartijen ging de PvdA twee zetels achteruit en D66 vijf. VVD, PvdA en D66 vergrootten wel samen hun meerderheid van 40 naar 44 zetels. Het CDA verloor er acht zetels. AOV, SP en een samenwerkingsverband van regionale partijen en De Groenen waren nieuwkomers.
   
• 18. 

  In de op 28 mei 1991 gekozen Eerste Kamer was het CDA met 27 zetels veruit de grootste fractie. Na de slechte uitslag bij de Statenverkiezingen was al duidelijk dat de PvdA een fors aantal zetels moest inleveren. Dat werden er tien. Winst was er voor D66, GroenLinks en SGP. Regeringspartijen CDA en PvdA hadden samen een meerderheid van 43 zetels.
   
• 19. 

  Staatsrechtgeleerde die lange tijd een vooraanstaande D66-senator was. Aanvankelijk parlementair journalist bij onder meer NRC Handelsblad en later hoogleraar staatsrecht in Groningen. Als Eerste Kamerlid mede-initiatiefnemer van een voorstel voor een enquête en interpellant, toen minister Deetman buiten de Kamervergadering met aftreden had gedreigd om zo de CDA-fractie onder druk te zetten. Vooral door een heldere betoogtrant en een sterk analytisch vermogen had hij in de Senaat veel gezag. Had in 1994 als informateur een belangrijk aandeel in de totstandkoming van het eerste paarse kabinet. Sloot zijn loopbaan af als staatsraad. Mede-auteur van een standaardwerk over parlementaire geschiedenis.
   
• 20. 

  In de op 9 juni 1987 gekozen Eerste Kamer behielden regeringsfracties CDA en VVD samen slechts een meerderheid van 38 zetels. Dat kwam doordat de VVD vier zetels verloor. De partijen hadden hun lijsten verbonden. Bij de voorafgaande Statenverkiezingen speelde de vraag of de regeringsfracties hun meerderheid zouden behouden een belangrijke rol. De kleine linkse partijen leden verlies, terwijl de PvdA juist fors won dankzij herstel ten opzichte van de Statenverkiezingen van 1982.
   
• 21. 

  Op 20 mei 1986 kozen de Provinciale Statenleden een nieuwe Eerste Kamer. De verkiezing was nodig, vanwege aanneming van voorstellen in eerste lezing tot grondwetsherziening. De Eerste Kamer had tevergeefs aangedrongen op uitstel tot 1987. Voor het eerst stemden Statenleden uit Flevoland mee. Hoewel de samenstelling van de Staten nauwelijks was veranderd, verloor de VVD toch een zetel. In Drenthe vergisten twee VVD-Statenleden zich namelijk in het tijdstip van de verkiezing.
   
• 22. 

  Op 31 augustus 1983 kozen de Provinciale Statenleden voor het eerst tegelijk de nieuwe Eerste Kamer. Die Kamer werd ook voor het eerst voor vier jaar gekozen. Grote winnaar was de VVD en grote verliezer de PvdA. Winst was er verder voor alle kleinere partijen. Na totstandkoming van de Grondwetsherziening in 1983 was het nieuwe kiesstelsel voor de Eerste Kamer wettelijk geregeld en daarna de Eerste Kamer ontbonden.
   
• 23. 

  Staatssecretaris en senator van D'66 en ook enige tijd partijvoorzitter. Als rechtsfilosoof van grote faam en als politicus onafhankelijk en inspirerend denker van links-liberale snit. Was tijdens de bezetting leidinggevend in het studentenverzet. Werd met een artikel uit 1964 onbedoeld de geestelijk vader van de latere 'kroonjuwelen' van D'66: de gekozen minister-president en het (gematigde) districtenstelsel. Kwam als staatssecretaris van Justitie in het kabinet-Den Uyl in conflict met de ambtelijke top van het ministerie, waarna de minister (Van Agt) hem liet vallen. Een geluk bij een ongeluk voor D'66, want hij kreeg de tijd om met een onvoorwaardelijke persoonlijke inzet de partij, die op sterven na dood was, tot nieuw leven te wekken. Opgewekte wetenschapper, filosoof en vooraanstaande humanist.
   
• 24. 

  Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
   
• 25. 

  De 75 leden van de Eerste Kamer worden eens in de vier jaar door middel van 'getrapte verkiezingen' gekozen. Burgers kiezen de leden van de Provinciale Staten of kiescolleges en zij kiezen op hun beurt de leden van de Eerste Kamer. Dit gebeurt binnen drie maanden na de verkiezingen van de Provinciale Staten. Sinds een Grondwetswijziging in 2017 stemmen ook de inwoners van Bonaire, Sint-Eustatius en Saba over de samenstelling van de Eerste Kamer. Aangezien de bijzondere gemeenten geen Provinciale Staten hebben, gaat dit via afzonderlijk gekozen kiescolleges. In 2022 is er een vierde kiescollege toegevoegd, het kiescollege niet-ingezetenen. Door te stemmen voor dit kiescollege kunnen kiesgerechtigde Nederlanders die in het buitenland wonen, invloed uitoefenen op de samenstelling van de Eerste Kamer.