35771 - Zwijgbedingen in jeugdzorg, zorg en ondersteuning

Dit wetsvoorstel werd op 18 maart 2021 ingediend door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, De Jonge¹.

De afgelopen jaren is regelmatig bericht over het bestaan van zogenoemde “zwijgcontracten” in de zorg. De regering vindt dat zwijgbedingen over incidenten onaanvaardbaar zijn. Een zwijgbeding wordt overeengekomen tussen aanbieders en cliënten. Een geheimhoudingsbepaling is in algemene zin geoorloofd. Met dit wetsvoorstel wil de regering te verduidelijken dat een zwijgbeding met betrekking tot het verstrekken van informatie over incidenten in jeugdzorg, zorg en ondersteuning van rechtswege nietig is. Er hoeft dan niet meer, in geval van een geschil door tussenkomst van de rechter, beoordeeld te worden of er sprake is van nietigheid omdat de inhoud of strekking van het zwijgbeding is strijd is met de goede zeden of de openbare orde. Het wetsvoorstel regelt direct de wettelijke nietigheid van een zwijgbeding.

Wijziging van diverse wetten in verband met zwijgbedingen in jeugdzorg, zorg en ondersteuning

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van Internetconsultatiedocumenten en reacties, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Hugo de Jonge (1977) was van 5 september 2023 tot 2 juli 2024 minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was hij tussen 10 januari 2022 en 5 september 2023 minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in dat kabinet. Daarvoor was hij viceminister-president en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet nam hij op 19 maart 2020 de taken over van de afgetreden minister Bruins en werd hij met name verantwoordelijk voor de (medische) aanpak van de coronacrisis. De heer De Jonge was in 2010-2017 voor het CDA wethouder van onderwijs, jeugd en (sinds 2014) zorg in Rotterdam. Eerder was hij politiek assistent van de onderwijsbewindslieden Maria van der Hoeven en Marja van Bijsterveldt. Hij begon zijn loopbaan als onderwijzer en was later ook ambtenaar op OCW. Sinds 15 september 2024 is hij waarnemend commissaris van de Koning in Zeeland.
   
• 2. 

  Ulysse Ellian (1988) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de VVD. Na zijn rechtenstudie is hij werkzaam geweest als docent-onderzoeker privaatrecht aan de VU Amsterdam, en was hij daarna werkzaam als advocaat. De heer Ellian was tevens tot eind 2020 fractievoorzitter van de VVD in de gemeenteraad van Almere. Hij is van Iraanse afkomst en zoon van rechtsgeleerde Afshin Ellian. Als Kamerlid houdt de heer Ellian zich bezig met defensie, antisemitisme en constitutionele zaken. Hij was lid van de enquêtecommissie kinderopvangtoeslag en is voorzitter van de commissie voor de geloofsbrieven.
   
• 3. 

  Gidi Markuszower (1977) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. In 2015-2017 was hij Eerste Kamerlid. De heer Markuszower was directeur van VAT-it, een internationale onderneming op het gebied van teruggave van b.t.w. Eerder was hij adviseur van de VVD en woordvoerder van Likoed Nederland. In de Eerste Kamer was hij voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel en JBZ-zaken. Als Tweede Kamerlid houdt de heer Markuszower zich voornamelijk bezig met europese zaken. Hij is verder fractiesecretaris en lid van het Presidium.
   
• 4. 

  Songül Mutluer (1979) is sinds 17 februari 2022 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was dat voor de PvdA en sindsdien is zij lid van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Mevrouw Mutluer was sinds 2018 wethouder Wonen, jeugdzorg, ouderenbeleid en minimabeleid bij de gemeente Zaanstad en eerder als docent en onderzoeker verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij is gespecialiseerd in aanbestedingsrecht. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich bezig met justitie (veiligheid en recht, politie, femicide) en emancipatie.
   
• 5. 

  Raymond Knops (1971) was van 31 maart 2021 tot 7 februari 2023 Tweede Kamerlid voor het CDA. Eerder was hij dat van 11 oktober 2005 tot 26 oktober 2017 (met onderbrekingen in 2006-2007 en in 2010). Hij was staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. Deze functie werd van 1 november 2019 tot 14 april 2020 onderbroken, toen hij minister was op dit ministerie. De heer Knops was in 1999-2005 wethouder van Horst aan de Maas en daarvoor beroepsofficier. In 2011-2014 was de heer Knops voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken. Hij was voorts enige tijd fractiesecretaris. Als Kamerlid hield hij zich onder meer bezig met binnenlandse zaken, wonen, defensie, buitenlandse zaken, politie en justitie.
   
• 6. 

  Medeoprichter en voorman van DENK, waarvan hij fractievoorzitter en in 2017 lijsttrekker was. Van september 2012 tot november 2014 maakte hij deel uit van de PvdA-fractie, waarna hij, na een conflict, samen met Selcuk Öztürk een tweemansfractie vormde. Werd in Istanbul geboren en groeide op in Maassluis. Was zelfstandig adviseur publieke sector bij adviesbureau 'Beproefd Recept' en in 2008-2012, maart-juli 2018 en maart-december 2022 (tevens) gemeenteraadslid in Rotterdam. Hield zich als Kamerlid onder meer bezig met zorg, buitenlandse zaken, defensie, volksgezondheid, welzijn en sport. Verder was hij voorzitter van de commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, een functie die hij kundig vervulde.
   
• 7. 

  Michiel van Nispen (1982) is sinds 2 april 2014 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Hij was daarvoor medewerker justitie van die fractie. Hij woont in Breda. Als Tweede Kamerlid houdt hij zich eveneens bezig met het justitiebeleid en daarnaast is hij woordvoerder sportbeleid. De heer Van Nispen is lid (en sinds 2024 voorzitter) van het Presidium en van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening en voorzitter van de tijdelijke commissie Grondrechten en Constitutionele Toetsing.
   
• 8. 

  Romke de Jong (1984) was van 31 maart 2021 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Hij is eigenaar van een ijsfabriek en van biologisch plantaardig zuivelbedrijf. De heer de Jong was lid van Provinciale Staten van Fryslân, en eerder raadslid in Opsterland. Hij was woordvoerder belastingen, economische zaken, innovatie, toerisme, ruimtevaart en plattelandsgebieden.
   
• 9. 

  Caroline van der Plas (1967) is sinds 31 maart 2021 lid en voorzitter van de Tweede Kamerfractie van BoerBurgerBeweging (BBB). Zij komt uit Deventer en was werkzaam als journalist voor tijdschriften in de agrarische sector. Omschreef zichzelf als 'boerin zonder boerderij'. Behalve met het algemene regeringsbeleid houdt mevrouw Van der Plas zich als Kamerlid bezig met landbouw, natuur en voedselkwaliteit, zorg, beroepsonderwijs, arbeidsmigratie, openbaar vervoer en milieu. Sinds 2024 is zij voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken.
   
• 10. 

  Mirjam Bikker (1982) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Op 17 januari 2023 volgde zij Gert-Jan Segers op als fractievoorzitter en politiek leider van de ChristenUnie. Daarvoor was zij van 9 juni 2015 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer en in 2019-2021 fractievoorzitter. Mevrouw Bikker was zeven jaar gemeenteraadslid in Utrecht (tevens fractievoorzitter) en beleidsmedewerker van de ChristenUnie-fractie in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer was zij voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich behalve met het algemene politieke beleid bezig met onder meer zorg, justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, koninklijk huis, sport en Groningen.
   
• 11. 

  Tweede Kamerlid van GroenLinks. Was eerst vervanger van Linda Voortman en daarna zesenhalf jaar de woordvoerder zorg van haar fractie. Hield zich behalve met medische zorg en medische ethiek bezig met veiligheid en justitie en asiel en migratie. Medeinitiatiefnemer bij wetgeving, onder meer om de positie van vrouwen bij abortus te versterken. Was tevens vicefractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd adjunct-directeur van cultuurinstelling 'De Westergasfabriek' in Amsterdam en netwerkdirecteur bij een natuur- en milieufederatie. Sprak zich krachtig uit tegen verloedering van het publieke debat. Sinds 1 juni 2024 is zij hoofd Medische Programma's en plaatsvervangend directeur van Dokters van de Wereld Nederland.
   
• 12. 

  Marieke Koekkoek (1989) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van VOLT. Van 15 maart tot 5 juli 2023 werd zij tijdelijk vervangen wegens zwangerschaps- en bevallingsverlof. Zij was eerder werkzaam als advocaat-stagiair bij een kantoor in Amsterdam. Als Tweede Kamerlid houdt mevrouw Koekkoek zich bezig met onder meer buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, justitie, landbouw, natuur en voedselkwaliteit, sociale zaken en werkgelegenheid, Koninkrijksrelaties en volksgezondheid, welzijn en sport.
   
• 13. 

  Dilan Yeşilgöz (1977) is sinds 23 november 2023 fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Sinds 6 december 2023 is zij Tweede Kamerlid. Eerder was zij lid van 23 maart 2017 tot 3 september 2021. Van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 was mevrouw Yesigöz minister van Justitie en Veiligheid in het kabinet-Rutte IV. In het (demissionaire) kabinet-Rutte III was zij van 25 mei 2021 tot 10 januari 2022 staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. Mevrouw Yeşilgöz was eigenaar/senior adviseur van Bureau DenW in Amsterdam en daar raadslid. Eerder was zij bestuursadviseur veiligheid en zorg van het college van B&W van Amsterdam. Zij was lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen 2023.
   
• 14. 

  Lisa Westerveld (1981) is sinds 23 maart 2017 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was zij lid van de GroenLinks-fractie en sindsdien van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Mevrouw Westerveld was voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond en woordvoerder bij de Algemene Onderwijsbond. Verder was zij raadslid in Nijmegen en voorzitter van de commissie democratisering en decentralisering van de Universiteit van Amsterdam. Mevrouw Westerveld houdt zich als Kamerlid bezig met jeugdzorg/GGZ, gehandicaptenbeleid, passend onderwijs, maatschappelijke opvang, cultuur en vrouwen- en LHBTIQ-rechten.
   
• 15. 

  Maarten van Ooijen (1990) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 staatssecretaris voor Jeugd en Preventie (VWS) in het kabinet-Rutte IV. Hij was sinds juni 2018 namens de ChristenUnie wethouder in Utrecht. Eerder was hij voorzitter van PerspectieF, de jongerenafdeling van de ChristenUnie. Sinds november 2024 is hij voorzitter van de maatschappelijke adviesraad van de PO-Raad en sinds 2015 programmadirecteur van het Leger des Heils.
   
• 16. 

  Conny Helder (1958) was van 10 januari tot 2 juli 2024 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte IV. Eerder was zij van 10 januari 2022 tot 2 februari 2024 minister voor Langdurige Zorg en Sport. Die taken heeft zij als minister van VWS overigens ook. Zij is lid van de VVD. Sinds 2017 was mevrouw Helder voorzitter van de raad van bestuur van Stichting tanteLouise, die organisaties en instellingen in de zorg ondersteunt. Eerder was zij onder meer bestuurder van het Universitair Medisch Centrum Utrecht.