Verkiezingen op Vrijdag: SGP en SP

DEN HAAG (PDC) - PDC licht iedere vrijdag enkele ideeën uit op het gebied van bestuurlijke vernieuwing van twee partijen die aan de verkiezingen deelnemen.

Vandaag: SGP¹ en SP

SGP

• - 

  het staatshoofd moet naast zijn ceremoniële taken ook weer bij de kabinetsformatie betrokken worden
• - 

  de rol van de politieke partijen moet versterkt worden door een afzonderlijke stem in te voeren waarmee aangegeven wordt de lijst als geheel te steunen, naast de mogelijkheden voor voorkeurstemmen²
• - 

  lijstverbindingen³ moeten weer mogelijk gemaakt worden
• - 

  na een kabinetscrisis moet worden gekeken of er op basis van de laatste verkiezingen ook een andere meerderheid voor een regeringscoalitie mogelijk is. Pas als blijkt dat dit niet kan, moeten vervroegde verkiezingen worden uitgeschreven.

SP

• - 

  voorstander van een bindend correctief referendum⁵ op zowel nationaal, provinciaal als lokaal niveau
• - 

  invoeren van een 'volksinitiatief', waarbij mensen besluiten kunnen nemen over onderwerpen die politici laten liggen
• - 

  een republiek maken van Nederland, tot die tijd is de monarchie alleen houdbaar als het staatshoofd geen enkele politieke invloed heeft
• - 

  verbod op sponsoring door bedrijven en financiering vanuit het buitenland voor politieke partijen.

• 1. 

  De SGP is een behoudende christelijke (reformatorische) partij aan de rechterkant van het politieke spectrum, die strikt volgens Bijbelse normen politiek wil bedrijven. Politiek leider van de SGP is Chris Stoffer. De partij werd opgericht op 24 april 1918 en is daarmee de oudste nog bestaande partij van Nederland.
   
• 2. 

  Voorkeurstemmen zijn stemmen die niet op de nummer 1 van de kandidatenlijst (de lijsttrekker) worden uitgebracht, maar op een andere kandidaat van dezelfde lijst. Dit komt vaak voor. Zo zijn er bijvoorbeeld altijd veel kiezers die op de (hoogstgeplaatste) vrouwelijke kandidaat stemmen. Ook bekendheid van een kandidaat in een bepaalde regio speelt soms een rol.
   
• 3. 

  Tot 2017 konden partijen die deelnamen aan Tweede Kamerverkiezingen en die in alle kieskringen een lijst hadden ingediend, als lijstencombinatie (lijstverbinding) meedoen. Een voorwaarde daarbij was dat ze dat in alle kieskringen deden. In het verleden waren de lijsten van SGP en ChristenUnie vaak verbonden, maar ook zijn er recent bijvoorbeeld ook lijstverbindingen geweest tussen PvdA, SP en GroenLinks.
   
• 4. 

  De SGP had bij de verkiezingen van 17 maart 2021 Kees van der Staaij als lijsttrekker. De titel van het verkiezingsprogramma luidde 'In vertrouwen'.
   
• 5. 

  Er zijn vele soorten referenda die elk hun voor- en nadelen hebben. Zo kan het initiatief van een referendum bij de burgers of de overheid liggen. Referenda kunnen gaan over het terugdraaien van een overheidsbeslissing of over een initiatief van de burgers. Ook kan de uitslag van een referendum bindend of niet-bindend zijn. De volgende referenda zijn mogelijk:
   
• 6. 

  De SP had bij de verkiezingen van 17 maart 2021 Lilian Marijnissen als lijsttrekker. De titel van het verkiezingsprogramma luidde 'Stel een daad'. Vóór de verkiezingen had de SP 14 zetels, na 17 maart waren dit er 9.