Aan de slag in het Sociaal Ontwikkelbedrijf - Hoofdinhoud
Samen met de SP heb ik een initiatief geschreven. Hier kunt u dat lezen. Dit initiatief heb ik in de Tweede Kamer ‘verdedigd’. Gelukkig kon het op brede steun rekenen. Natuurlijk waren er vragen. Maar de richting is duidelijk. En wordt gesteund door SP, CDA, PvdA, Groen Links, CU, D66, en 50+. Dat is mooi. Maar dat is niet genoeg. Het is een begin. En nu doorpakken!!
Voorzitter,
Ik zeg het in vrijwel ieder debat. Maar een mens heeft naast eten, drinken en een dak boven zijn hoofd ook een arm om zich heen nodig. En een reden om uit bed te komen. We weten dat zelfs bestaanszekerheid niet voor iedereen goed georganiseerd is. Maar ook zonder sociale contacten en zingeving gaat het niet. We weten gewoon dat mensen die structureel afhankelijk zijn van de bijstand ook om die reden ongezonder en ongelukkiger zijn dan mensen met een baan. Ik weet de actuele cijfers niet. Maar er zitten bijna 500.000 mensen in de bijstand. En daarvan laten we grofweg de helft met rust. Daarvan accepteren we (heel sociaal) dat ze nooit meer aan de bak komen. We noemen dat het granieten bestand. Dat is niet sociaal. We laten ze in hun sop gaar koken. We accepteren dus dat deze mensen slecht af zijn en hebben daar structureel zo’n 16000 euro per jaar voor over aan uitkering en gemeentelijke kosten. En eigenlijk nog veel meer. Als we de kosten voor zorg, wmo en aanverwante zaken er bij op kunnen tellen. Volgens het scp is dat nog een drie tot vijfduizend euro. Onze stelling is dus dat participatie, meedoen, je eigen broek ophouden, sociale contacten en zingeving dus, de kern van het sociaal domein zou moeten zijn.
Voorzitter,
Samen met collega Jasper van Dijk heb ik heel wat gesprekken gevoerd. En ook heel wat werkbezoeken afgelegd. Om te illustreren wat we bedoelen neem ik u graag mee naar de IBN groep in Veghel. Daar spraken we met een man die na vier jaar bijstand aan het werk was. Hij maakte elektrische motoren. Prachtig technisch werk. Op zijn maat. Ja het was hard werken. Er moest productie worden gedraaid. ’s Avonds was hij kei moe. Maar hij was in jaren niet zo gelukkig geweest. Dat gunnen wij iedereen.
Voorzitter,
Ik ben blij met de mooie reacties op ons schrijven. En dankbaar voor de kans hier een en ander helder toe te lichten. Wij willen niet terug naar de oude SW. Daar was echt wel het een en ander aan te verbeteren. Maar het blijkt ook een misvatting dat mensen in de bijstand zonder begeleiding en zonder subsidie gemakkelijk aan het werk te helpen zijn. Natuurlijk zijn er veel sociale werkgevers. Meer van hen zullen we zeggen! En natuurlijk kunnen veel mensen zelf een plan maken om te re-integreren. Meer daarvan zeggen we tegen hen! Maar het blijkt dat er een infrastructuur nodig is. Een doorontwikkeling van de oude SW naar moderne sociaal ontwikkelbedrijven.
Voorzitter,
Wat we niet willen is een hele bureaucratie optuigen van indicaties, metingen enz. Er is echt geen groot verschil tussen mensen die jaren in de bijstand zitten en mensen die in de oude SW vallen. We hebben beschut werk. Dat blijft zo. En we hebben mensen die meer of minder begeleiding nodig hebben en meer of minder loonwaarde waarmaken. Daar gaat het om. Die begeleiding moet er komen. Die subsidie ook.
Voorzitter,
Terug naar Veghel en de IBN groep. Zij maken nog steeds winst. Maar ook zij geven kraakhelder aan dat er pakweg 7500 euro nodig is om iemand te begeleiden. En dat er maar 4000 euro beschikbaar is. Dat geld moet er komen. En dat kan op veel manieren. We hebben het CPB gevraagd om dit plan op kosten en baten door te rekenen. Ik ben geen rekenmeester. Maar tellen kan ik wel. Stel iemand zit al drie jaar in de bijstand. Het is statistisch gezien wel zeker dat die persoon er tot aan zijn pensioen in blijft. Dat kost dus 16000 euro per jaar. Nog los van de overige kosten. Als ik daar 10000 euro van zou gebruiken om hem of haar te helpen dan hou ik er zes over. Zo eenvoudig zien we dat. Geld kan dus nooit het probleem zijn.
Voorzitter,
Dan ga ik nu over tot het beantwoorden van de vragen.