Extra aandacht voor Waddenveren en gevolgen Waddeneilanden - Hoofdinhoud
De Coronacrisis raakt iedereen hard, zeker ook de Waddeneilanden. De economie van de Waddeneilanden draait op toerisme en recreatie, vrijwel alles is daarvan afhankelijk. Zonder de toeristen en recreanten ontstaat er een domino-effect dat alle bewoners en ondernemers van de Wadden raakt. De Waddenveren zijn de levensader, en als deze maar beperkt functioneert dan is dat een extra beperking ten opzichte van ondernemers op de wal, die het ook al zwaar hebben in deze Coronacrisis. In algemene zin willen de VVD Tweede Kamerleden Erik Ziengs en Aukje de Vries weten wat de economische en maatschappelijke gevolgen zijn voor de Waddeneilanden, en hebben onder andere ook gevraagd naar de capaciteit, het OV-protocol en de beschikbaarheidsvergoeding.
Inbreng schriftelijk overleg van de leden Aukje de Vries en Ziengs (beiden VVD) ten aanzien van de afspraak over tijdelijke lening Friese Waddenveren
De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van de afspraak over de tijdelijke lening Friese Waddenveren en hebben daarover en in het verlengde daarvan nog een aantal vragen en opmerkingen.
De leden van de VVD-fractie vinden de Waddenveren van levensbelang voor de Waddeneilanden, de bewoners en de ondernemers op de eilanden. De economie van de Waddeneilanden draait op toerisme en recreatie, vrijwel alles is daarvan afhankelijk. Zonder de toeristen en recreanten ontstaat er een domino-effect dat alle bewoners en ondernemers van de Wadden raakt. Waar bijvoorbeeld de supermarkten op de wal topomzetten draaien, hebben de supermarkten op de Waddeneilanden soms nog maar 10 of 20% van de normale omzet in deze periode, omdat ze het nu vooral van de eigen bewoners moeten hebben. Er zijn weinig alternatieven en andere verdienmogelijkheden. De Waddenveren zijn de levensader, en als deze maar beperkt functioneert dan is dat een extra beperking ten opzichte van ondernemers op de wal, die het ook al zwaar hebben in deze Coronacrisis.
De leden van de VVD-fractie vinden het een goede zaak dat de staatssecretaris heeft besloten de rederijen (TSM en WPD) tijdelijk een lening te verstrekken om te voorkomen dat de Waddenveren op korte termijn moeten stoppen met varen. De verstrekte leningen zullen in 2020 weer worden afgelost. Waarop is het gebaseerd dat het realistisch is dat de beide rederijen de lening al in 2020 af zouden kunnen lossen, want vanaf 1 juni krijgt het openbaar vervoer weliswaar meer ruimte, maar de capaciteit is nog steeds beperkt en het is nog zeker geen “business as usual”. In hoeverre zijn er voorwaarden verbonden aan de leningen als het gaat om de dienstregeling en capaciteit? In hoeverre is dit overwogen?
In het kader van de afspraken over het opschalen van het openbaar vervoer (OV) per 1 juni is de Friese Waddenveren gevraagd met een optimale inzet van personeel en materieel een zo maximaal mogelijke dienstregeling te varen. Waarom wordt er alleen gesproken over de Friese Waddenveren en niet Noord-Holland (Texel)? Hoe zit het met de TESO/Texel, wat zijn daar de afspraken?
De capaciteit van het OV is straks slechts 40%. In hoeverre geldt dit ook voor alle Waddenveren? En wat betekent een zo maximaal mogelijke dienstregeling? Welke capaciteit is straks gedurende het zomerseizoen beschikbaar? En welke harde afspraken zijn daarover gemaakt met de rederijen, bijvoorbeeld door het inzetten van meer afvaarten en extra veerboten om de capaciteit te vergroten?
Er is de Friese Waddenveren verder gevraagd om zich zoveel mogelijk te houden aan het OV-protocol. Dit geldt ook voor de TESO/Texel? Wat betekent het “zoveel mogelijk houden aan” precies? Hoe wordt de horecavoorziening op de veerdiensten gezien? Is dit een vorm van “afhalen” en dus mogelijk mits dit verantwoord kan worden geregeld? Wat zijn de afspraken hieromtrent of heeft de betrokken Veiligheidsregio ruimte om daar invulling aan te geven?
De leden van de VVD-fractie vinden het een goede zaak dat is afgesproken dat kan worden afgeweken van de generieke afspraak van het OV dat het alleen voor noodzakelijke reizen is (mits dat niet ten koste gaat van vervoer van de mensen waarvoor het OV toegankelijk moet blijven), omdat er voor de Waddeneilanden geen ander alternatief qua bereikbaarheid is en de economie van de Waddeneilanden afhankelijk is van toeristen en recreanten. De Coronacrisis en de beperkte capaciteit van de Waddenveren zorgen voor grote klappen voor de economie, de ondernemers en bewoners van de Waddeneilanden. Wat zijn de specifieke economische en maatschappelijke gevolgen voor de Waddeneilanden? De leden van de VVD-fractie willen weten welk overleg er specifiek vanuit het Kabinet met de Waddeneilanden en Waddenprovincies plaats vindt over de economische en maatschappelijke gevolgen vanwege de Coronacrisis? Wat is daar uit gekomen en wat is er nodig? Zo nee, waarom heeft dat overleg niet plaats gevonden? En is het Kabinet alsnog bereid om met de meest betrokken bewindspersonen in overleg te gaan de betrokken gemeenten en provincies, want heel veel zaken hangen met elkaar samen en is een keten, op een eiland met een mono-economie, ook qua maatschappelijke voorzieningen? Zo nee, waarom niet?
Vanuit de media vernemen de leden van de VVD-fractie dat er gesproken wordt door het Kabinet over een vergoeding aan de bedrijven in het openbaar vervoer vanwege de Coronacrisis in de vorm van een “beschikbaarheidsvergoeding”. Dit omdat het OV vanaf 1 juni in principe weer volgens de normale dienstregeling “rijden”, maar dat slechts 40% van de capaciteit wordt toegelaten. Wanneer kan hierover meer duidelijkheid worden gegeven? En in hoeverre en hoe worden de Waddenveren (de Friese Waddenveren én de TESO) daarin meegenomen?