Aanvullende vragen over een explosie in een koeienstal met een emissiearme vloer

Met dank overgenomen van W.J.H. (Helma) Lodders i, gepubliceerd op dinsdag 11 juni 2019, 2:30.

Begin dit jaar zijn we opgeschrikt door een explosie in een koeienstal met een emissiearme vloer. Samen met collega Erik Ziengs stelde ik hierover vragen. De minister geeft aan dat er geen reden is om aan te nemen dat een emissiearme vloer gevaarlijk is. Dat is gek want zowel de brandweer als de Brandweeracademie hebben in 2016 al hun zorgen geuit over deze vloeren. Ook geeft de minister aan dat er nog nooit specifiek onderzoek naar is gedaan en de commissie die nieuwe stalsystemen beoordeeld lijkt ook weinig tot geen aandacht te hebben voor veiligheid van mens en dier. Dat er een spanningsveld aanwezig is tussen strenge regels voor milieu en veiligheid voor mens en dier blijkt wel uit een opmerking in het Actieplan Brandveilige veestallen 2018-2022 :

“De overheid en de markt stellen steeds hogere eisen aan duurzaamheid, bijvoorbeeld op het gebied van dierenwelzijn of verlaging van emissies. Soms zijn deze eisen tegenstrijdig aan de eisen op het gebied van brandveiligheid”

Reden voor Erik en mij om aanvullende vragen te stellen. Veiligheid voor mens en dier dient voorop te staan.

Aanvullende vragen naar aanleiding van Kamerstuk 2019D21790 antwoord op vragen van de leden Lodders en Ziengs (beide VVD) aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het bericht “Familie in rouw na drama in stal: dertien koeien komen om in eigen mest na explosie” en het later verschenen bericht “Risico op ontploffing bij emissiearme stalvloeren al jaren bekend” *1 en “Brandweer waarschuwde al in 2016 voor explosiegevaar emissiearme stalvloer”*2

  • Herinnert u zich de beantwoording van de schriftelijke vragen van de leden Lodders en Ziengs onder Kamerstuk 2019D21790?
  • Herinnert u dat u in antwoord op deze vragen aangeeft dat u geen kennis heeft van eerdere vergelijkbare voorvallen bij een emissiearme vloer?
  • Bent u bekend met een soortgelijk incident op 25 juli 2014 in Lettele? Zijn er inmiddels andere incidenten bekend geworden? Zo ja, welke?
  • Kunt u aangeven op basis van welke argumenten en informatie u kunt stellen dat u vooralsnog geen reden heeft om aan te nemen dat emissiearme vloeren onveilig zijn?
  • Kunt u aangeven waarom u stelt dat er geen aanwijzingen zijn dat er een grotere kans bestaat op ontploffingen bij emissiearme vloeren terwijl dit nog nooit expliciet onderzocht is?
  • Kunt u aangeven waarom het rapport van de Brandweeracademie uit 2016 (online beschikbaar) en de uitspraak van de brandweer Markelo die in 2016 al repte over risico’s van moderne stallen, niet is betrokken bij de beantwoording van eerder genoemde vragen door de leden Lodders en Ziengs?
  • Kunt u aangeven op basis van welke argumenten en informatie u kunt stellen dat aanvullend onderzoek naar oorzaak van emissiearme vloeren niet nodig is?
  • Kunt u specifieker aangeven op welke veiligheidsaspecten de Technische Advies Pool (TAP) controleert en haar bevindingen meeweegt en rapporteert in haar beoordeling van emissiearme vloeren?
  • Wanneer is er aanleiding voor de deskundigen van de TAP (antwoord op vraag 11) om veiligheidsaspecten naar voren te brengen? Hoe vaak is bij een beoordeling van een emissiearme vloer het aspect veiligheid aan de orde geweest? Welke bevindingen zijn hierbij gemeld (over een periode van de laatste 5 jaar)?
  • Kunt u aangeven waarom het rapport Brandweeracademie uit 2016 (online beschikbaar) en de uitspraak van de brandweer Markelo die in 2016 al repte over risico’s van moderne stallen niet zijn betrokken bij het Actieplan Brandveilige veestallen 2018-2022?
  • In het Actieplan Brandveilige Veestallen 2018-2022, van het ministerie van Landbouw staat de conclusie dat milieueisen en veiligheid elkaar soms in de weg kunnen zitten: ‘De overheid en de markt stellen steeds hogere eisen aan duurzaamheid, bijvoorbeeld op het gebied van dierenwelzijn of verlaging van emissies. Soms zijn deze eisen tegenstrijdig aan de eisen op het gebied van brandveiligheid’. Kunt u aangeven waarom in dit actieplan niet gerept wordt over de (on)veiligheid van emissiearme vloeren? Kunt u aangeven hoe u met het in het actieplan omschreven dilemma omgaat? Kunt u toelichten waarom u tot op heden de nadruk hebt gelegd op milieueisen en in (veel)mindere mate aandacht voor het aspect veiligheid voor mens en dier?
  • Kunt u aangeven of u naar aanleiding van de vraag en het antwoord onder 17 opheldering heeft gevraagd aan de TAP over de ingediende voorstellen/adviesaanvragen die een (geringe) samenhang hebben met innovatieve oplossingen om de reductie van bijvoorbeeld ammoniak of andere uitstoot te reduceren? Weet u inmiddels hoeveel van deze adviesaanvragen er de afgelopen 3 jaar zijn gedaan en hoeveel van deze aanvragen tot een positieve beoordeling zijn gekomen? Hoeveel er niet in behandeling zijn genomen en waarom en hoeveel aanvragen er tijdens de procedure als nog zijn ingetrokken? Zo nee, bent u bereid dit alsnog te doen en de informatie met de Kamer te delen? Zo nee, waarom stelt u geen prioriteit aan nieuwe innovatieve ideeën om de emissie te reduceren in meer of mindere mate?
  • Realiseert u zich dat u emissiearme vloeren verplicht stelt of stimuleert waarbij er geen onderzoek is gedaan naar de veiligheid van mens en dier? Bent u op de hoogte dat er provincies zijn die een emissiearme vloer als voorwaarde stellen voor uitbreiding of nieuwbouw van stallen? Bent u bekend met de zorgen bij ondernemers (met al een bestaande emissiearme vloer en daar waar een emissiearme vloer een verplichting is bij uitbreiding of nieuwbouw) nu blijkt dat het veiligheidsaspect voor mens en dier onderbelicht was en is? Zo ja, wat vindt u hiervan?
  • Bent u bereid om onderzoek te doen naar de veiligheid van emissiearme vloeren en de Kamer hierover binnen een half jaar te informeren?

1*Volkskrant 5 maart 2019 https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/risico-op-ontploffing-bij-emissiearme-stalvloeren-al-jaren-bekend~bf5dcb5d/

2* https://www.tubantia.nl/hof-van-twente/brandweer-waarschuwde-al-in-2016-voor-explosiegevaar-emissiearme-stalvloer~a08e28ac/