Oplossingen van de VVD - Hoofdinhoud
Zorgen en ambitie
Steeds meer mensen maken zich zorgen over klimaatverandering. Ondernemers, boeren, banken, verzekeraars, de aandacht in de media wordt steeds groter. Ook de VVD denkt na over de toekomst van de aarde en voor onze kinderen. Mensen verwachten van de overheid een geloofwaardig klimaatbeleid. Met verstandige keuzes en liefst betaalbaar en zonder in te leveren op onze levensstijl.
In Europa -goed voor iets meer dan 10% van de wereldwijde uitstoot- hebben we een ambitieus klimaat- en energiepakket. Met dat pakket zijn we koploper in de wereld.
Hoe zorgen we voor verbetering?
De belangrijkste oplossing om uitstoot te voorkomen is het stellen van eisen aan fabrikanten. Dit noemen wij bronbeleid. Daarbij wordt uitstoot zoveel mogelijk aan de bron (dus bij de productie) voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld in het transport, de landbouw of bijvoorbeeld bij gebouwen door ze goed te isoleren. Voor andere sectoren zoals de energie-intensieve industrie en de energieopwekking zelf is het beprijzen van uitstoot een goed instrument. Via beprijzing van uitstoot betaalt de vervuiler en gaat deze nadenken over innovatie of methoden om uitstoot en milieuschade te verminderen.
Slimmer samen
De VVD wil dat wij allemaal onze eigen keuzes kunnen maken in ons leven. Geen dwang en inboeten op welvaart. Gelukkig hoeft dat ook niet. Het kan juist door slimmer om te gaan met energie en (schaarse) grondstoffen. Uiteindelijk wil de VVD de groeiende welvaart in de wereld samen laten gaan met behoud van een leefbare aarde. Voor nu én vooral in de toekomst. Voor al die 10 miljard mensen dadelijk op aarde in 2050 en daarna.
Noodzaak van innovatie
Emissiehandel als instrument voor beprijzing werkt nu onvoldoende. Versterking van dit systeem is volgens de VVD noodzakelijk. Dat kan het beste met een enkelvoudig doel, namelijk het verminderen van broeikasgassen. Als we maatregelen nemen kan uitstoot een eerlijke prijs krijgen. Het leidt niet alleen tot vermindering van uitstoot, maar ook tot vernieuwing van processen en besparing. Met nieuwe technologie. Technologie als oplossing voor tal van maatschappelijke problemen. Echter, met vijf euro per ton CO2 als huidige prijs lukt dat nog niet echt. Met een hogere prijs wel. Die nieuwe technologie hebben wij ook nodig om het klimaatdoel (CO2 reductie van >80% in 2050) te halen. We moeten daarbij niks uitsluiten en de markt zijn werk laten doen.
Onderhandelingen
De positie van het kabinet over versterking van de Europese emissiehandel komt grotendeels overeen met VVD-standpunten. Dankzij mijn moties en inzet wordt emissiehandel structureel versterkt. Ook in Europa groeit het draagvlak om te sturen op één doel. Toch ben nog niet gerust op de finale uitkomst in Europa. Dat is namelijk altijd een compromis. Hoe pakt het uit in de laatste fase van onderhandeling? De toewijzing van uitstoot rechten moet in ieder geval drastisch op de schop. Daar heb ik eerder voorstellen voor gedaan. Er is ook meer transparantie nodig over de cijfers, de gevolgen en het geld dat wordt afgeroomd voor allerlei (klimaat-)fondsen.
Banen!
Onvermijdelijk zal er een verschuiving van werkgelegenheid van de zware industrie naar nieuwe banen in de schonere, groene economie plaatsvinden. Het Planbureau voor de Leefomgeving komt in haar rapport uit op per saldo 0,1% negatief. Dat lijkt relatief weinig, maar het betreft toch gauw een verlies van 10.000(!) banen. Hoe gaan we mensen die hun baan verliezen nieuwe zekerheden bieden? De vakbonden roeren zich nu al. Ze krijgen steeds meer door welke invloed klimaatbeleid heeft voor de gewone mensen op de werkvloer.
Griekse kolen voor klimaat?
Ronduit bizar vind ik het bericht dat Griekenland (onder leiding van de socialisten) van Europees klimaatgeld twee nieuwe kolencentrales wil gaan bouwen. Nota bene van geld dat komt uit emissiehandel en juist een modernisering van de energiehuishouding als doel heeft. Kolencentrales bouwen zouden we in Nederland nu niet meer doen. Hierover heb ik schriftelijke vragen gesteld. Het is ook gek om in Nederland de meest moderne kolencentrales van de wereld te willen sluiten en in een andere lidstaat - Griekenland - juist nieuw openen. Dat deugt niet. Dus hoe borgen wij onze belangen en letten we op een goede besteding van klimaatgeld?
Geen dubbele heffing
Voor twee sectoren die nog niet in het Parijs akkoord vielen worden nu oplossingen bedacht. De luchtvaart wil de VVD mondiale internationale (ICAO) voorstellen omarmen. Daartoe hebben we per motie willen voorkomen dat er dubbele belastingen (zowel intercontinentaal, als Europees) gaan gelden, want dat kost namelijk milieuwinst en banen.
Scheepvaart
Voor de scheepvaart wil ik deze dubbele belasting eveneens voorkomen. Daarom sluit de VVD zich aan bij de eerste plannen die vanuit de internationale scheepvaart (IMO) komen. Het gaat om een CO2-belasting in te voeren, maar dan alleen op mondiale schaal. Geen aparte Europese rompslomp meer. Geen ingewikkeld handelssysteem met compensatie of administratieve lasten, maar simpel een gelijk wereldwijd speelveld. Daar zal ieder land en ieder zeeschip aan moeten meedoen. De extra heffing op bunkerolie voor zeeschepen wordt teruggesluisd in een fonds dat weer beschikbaar komt voor bijvoorbeeld zuinige scheepsmotoren of nieuwe brandstoffen. Zodoende is er een stimulans om uitstoot te verminderen en merkt iedere eigenaar de besparing direct in zijn portemonnee.
Rubberkorrels
Tenslotte vroeg ik aandacht over rubberkorrels op kunstgrasvelden. Een Europese en wetenschappelijke aanpak ter beoordeling van de risico’s lijkt ons verstandig. Het onderzoek van het RIVM kan hierbij een goede basis zijn. Wat de VVD betreft is het veilig of niet. Zwart-wit, niet vele tinten grijs. Ongeruste ouders, sporters en verenigingen moeten spoedig weten waar ze aan toe zijn. Welke garanties zijn er om na de winterstop de zorgen weg te nemen? De staatssecretaris zal ook op Europees niveau samenwerking te zoeken en onze lessen delen met anderen en andersom.