TROUW - Brussel: Turkije gooit deur naar EU dicht - Hoofdinhoud

Lees hier het artikel op Trouw.nl

Op tal van terreinen heeft Turkije zich de afgelopen tijd verwijderd van Europa. Voor een eventueel lidmaatschap van de EU is dan ook ‘significante vooruitgang’ vereist in de Turkse wetgeving en op het gebied van de rechtsstaat, stelt de Europese Commissie in een voortgangsrapport over de toetredingsonderhandelingen.

De ‘serieuze terugval’, vooral na de verijdelde coup in juli, deed zich voor op het gebied van de onafhankelijkheid van de rechtspraak, de vrijheid van meningsuiting en andere fundamentele vrijheden. Ook zijn er meldingen van ernstige mensenrechtenschendingen, waaronder marteling van gevangenen, zei EU-commissaris Johannes Hahn. De maatregelen van de Turkse regering, zoals de arrestatie van parlementariërs, militairen, academici en journalisten en het ontslag van rechters, zijn reden voor grote bezorgdheid, stelt Hahn. Samen met de eventuele herinvoering van de doodstraf is dit steeds minder verenigbaar met Turkijes wens om lid van de EU te worden, waarschuwt de Oostenrijker. Op het gebied van de rechtsstaat worden geen compromissen gesloten, zei hij. “Het wordt tijd dat Ankara ons vertelt wat het nu wil.”

Kritische stemmen

Kati Piri (PvdA), Turkije-rapporteur in het Europees Parlement, vindt dat de EU politieke consequenties moet trekken en de toetredingsgesprekken met Turkije onmiddellijk moet stoppen, nu Ankara met zijn acties ‘de deur naar de EU dichtgooit’. “Turkije drijft meer en meer weg van Europese waarden als respect voor de mensenrechten en mediavrijheid. De noodtoestand wordt gebruikt om de kritische stemmen die er nog zijn verder te onderdrukken.” Vanuit andere fracties klinken soortgelijke geluiden. Ondanks deze zorgen blijft Turkije een belangrijke rol spelen in de vluchtelingencrisis, verwees Hahn naar de EU-Turkije-deal van maart. Hij herhaalde dat afschaffing van de visumplicht voor Turken pas aan de orde is als aan alle voorwaarden is voldaan. Nu Turkije nog altijd weigert om onder meer zijn antiterreurwetgeving aan te passen, lijkt dat voorlopig niet haalbaar.

Als de Europese Unie besluit de lidmaatschapsonderhandelingen met Turkije stil te leggen, dan moet het de consequenties aanvaarden. Dat zei de woordvoerder van de Turkse president Erdogan als reactie op de boodschap uit Brussel. “Als ze terugvallen op dergelijke maatregelen, zullen ze moeten leven met de gevolgen”, zei Ibrahim Kalin in een televisie-interview. Mogelijk bedoelde hij daarmee dat de vluchtelingendeal op het spel komt te staan.