34558 - Initiatiefvoorstel Wet ter Bescherming Koopvaardij

Dit wetsvoorstel werd op 26 september 2016 aanhangig gemaakt door de Tweede Kamerleden Ten Broeke (VVD)¹ en Knops (CDA)² en werd laatstelijk verdedigd door de Tweede Kamerleden Koopmans (VVD)³ en Van Helvert (CDA)⁴.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is een wettelijke regeling te treffen op grond waarvan Nederlandse koopvaardijschepen bij de doorgang van gevaarlijke zeegebieden gebruik kunnen maken van gewapende particuliere maritieme beveiligers indien niet in militaire bescherming kan worden voorzien.

Voorstel van wet van de leden Koopmans en Van Helvert houdende regels voor de inzet van gewapende particuliere maritieme beveiligers aan boord van Nederlandse koopvaardijschepen (Wet ter Bescherming Koopvaardij)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Uit Twente afkomstige liberaal, die al jong lid van de VVD werd en voor die partij bijna twaalf jaar Tweede Kamerlid was. Hij was daarvoor onder meer politiek assistent van minister Jorritsma en hoofd public affairs van Koninklijke KPN. Had grote belangstelling voor internationale zaken en was als Tweede Kamerlid woordvoerder buitenlandse zaken en defensie. Hield zich verder bezig met Europese aangelegenheden en was in 2012-2018 voorzitter van de vaste commissie voor Defensie. Innemende afgevaardigde, met diplomatieke gaven. Moest noodgedwongen zijn Kamerlidmaatschap opgeven na het bekend worden van een 'ongelijkwaardige relatie' met een jongere fractiemedewerkster in 2013. Werkte daarna bij een denktank en is sinds 2025 chef van het kabinet van Eurocommissaris Hoekstra.
   
• 2. 

  Raymond Knops (1971) was van 31 maart 2021 tot 7 februari 2023 Tweede Kamerlid voor het CDA. Eerder was hij dat van 11 oktober 2005 tot 26 oktober 2017 (met onderbrekingen in 2006-2007 en in 2010). Hij was staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. Deze functie werd van 1 november 2019 tot 14 april 2020 onderbroken, toen hij minister was op dit ministerie. De heer Knops was in 1999-2005 wethouder van Horst aan de Maas en daarvoor beroepsofficier. In 2011-2014 was de heer Knops voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken. Hij was voorts enige tijd fractiesecretaris. Als Kamerlid hield hij zich onder meer bezig met binnenlandse zaken, wonen, defensie, buitenlandse zaken, politie en justitie.
   
• 3. 

  Diplomaat en jurist, die vier jaar Tweede Kamerlid voor de VVD was. Was in de periode 2017-2021 eerst woordvoerder constitutionele zaken en later buitenlands beleid en voorts voorzitter van de commissie voor de verzoekschriften en burgerinitiatieven. Gepromoveerd in internationaal recht aan de Universiteit van Oxford en advocaat bij Clifford Chance in Amsterdam. Was daarna voor de Verenigde Naties en de Europese Unie onder andere betrokken bij vredesonderhandelingen in Darfur, Kosovo, Mali en Syrië. Keerde in 2021 niet terug op de kandidatenlijst. Was na zijn vertrek speciale vertegenwoordiger van de Europese Unie voor het vredesproces in het Midden-Oosten.
   
• 4. 

  Martijn van Helvert (1978) was van 12 november 2014 tot 31 maart 2021 Tweede Kamerlid voor het CDA. Hij was fractievoorzitter van het CDA in Provinciale Staten van Limburg en onder meer persoonlijk medewerker van een gedeputeerde, gemeenteraadslid en campagneleider van het CDA in Limburg. Hij werkte als beleidsmedewerker bij de gemeente Heerlen en was zelfstandig adviseur. De heer Van Helvert was buitenland- en defensie-woordvoerder van de CDA-fractie. In 2021-2022 was hij wethouder van Roerdalen.
   
• 5. 

  Foort van Oosten (1977) was van 20 september 2012 tot 20 februari 2019 VVD-Tweede Kamerlid. Hij was in 2011-2012 wethouder van Schiedam en daarvoor advocaat en voorzitter van de Rekenkamer in de gemeente Leiderdorp. De heer Van Oosten was als Kamerlid woordvoerder justitie (onder meer aanpak criminaliteit, strafrecht, justitieel jeugdbeleid, rechterlijke organisatie, rechtsbijstand, uitvoeringsketen), alsmede koninklijk huis. Sinds september 2018 was hij voorzitter van de vaste commissie voor Europese zaken.
   
• 6. 

  Gidi Markuszower (1977) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. In 2015-2017 was hij Eerste Kamerlid. De heer Markuszower was directeur van VAT-it, een internationale onderneming op het gebied van teruggave van b.t.w. Eerder was hij adviseur van de VVD en woordvoerder van Likoed Nederland. In de Eerste Kamer was hij voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel en JBZ-zaken. Als Tweede Kamerlid houdt de heer Markuszower zich voornamelijk bezig met europese zaken. Hij is verder fractiesecretaris en lid van het Presidium.
   
• 7. 

  Kees van der Staaij (1968) is sinds 1 juni 2024 staatsraad bij de Afdeling advisering van de Raad van State. Hij was van 19 mei 1998 tot 6 december 2023 Tweede Kamerlid voor de SGP. De heer Van der Staaij was in 2010-2023 politiek leider van de SGP. Hij was eerder adjunct-chefjurist bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met algemene politiek onderwerpen, veiligheid en justitie, buitenlandse zaken, Koninklijk Huis en volksgezondheid, welzijn en sport. Hij zat verder een werkgroep voor die de herziening van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer voorbereidde en in 2021 een werkgroep over versterking van de positie van de Tweede Kamer. Bij zijn vertrek was hij de nestor van de Kamer.
   
• 8. 

  Kathalijne Buitenweg (1970) is sinds 1 juni 2021 staatsraad in de Afdeling advisering van de Raad van State. Zij was van in 2017-2021 Tweede Kamerlid voor GroenLinks en toen vicefractievoorzitter en woordvoerster justitie, politie en veiligheid. Van 1999 tot 2009 was mevrouw Buitenweg lid van het Europees Parlement. Daar zette zij zich met name in voor het tegengaan van discriminatie en een sterkere Europese justitiesamenwerking. In 2004 was zij lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Eerder was mevrouw Buitenweg actief in internationale jongerenorganisaties. Verder is zij medewerkster geweest van de fracties in Europees Parlement en Tweede Kamer. In de jaren 2010-2016 was zij docent en promovenda aan de Universiteit van Amsterdam. Zij was voorts lid van het College voor de Rechten van de Mens.
   
• 9. 

  Gedurende ruim veertien jaar een sociaal bewogen Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. Begon zijn loopbaan als hulpverlener in Irak en was later actief in de Christelijke hulpverleningsorganisatie Dorcas. Was korte tijd werkzaam voor enkele Tweede Kamerleden van de PvdA, maar verliet in 1994 die partij. Na onder meer fractiemedewerker en voorlichter van de CU te zijn geweest, werd hij in november 2006 Tweede Kamerlid. Hield zich bezig met buitenlandse zaken, immigratie en asiel, defensie, ontwikkelingssamenwerking, schulden, jeugdzorg en alcoholbeleid. Tevens was hij fractiesecretaris en vicefractievoorzitter en lid van het Presidium. Zette zich in het bijzonder in voor minderjarige asielzoekers. Na zijn Kamerlidmaatschap was hij enige tijd wethouder in Alkmaar. Vanaf 1 juli 2023 is hij directeur-bestuurder van de Stichting Tot Heil des Volks
   
• 10. 

  Madeleine van Toorenburg (1968) is sinds 13 juni 2023 lid van de CDA-fractie in de Eerste Kamer. Zij was gedurende veertien jaar Tweede Kamerlid voor het CDA, waarin het voorzitterschap van de parlementaire enquêtecommissie Fyra het meest in het oog sprong. Hield zich verder vooral bezig met justitie en veiligheid, asielbeleid en terrorismebestrijding en was zij vicefractievoorzitter. Maakte ook deel uit van het Kamerpresidium. Voor zij Kamerlid werd, was zij werkzaam in het gevangeniswezen en locatiedirecteur van jeugdinrichting "De Leij" te Vught. Mevrouw Van Toorenburg was in 2021-2023 lid van Gedeputeerde Staten van Limburg. Sinds 2 februari 2024 is zij waarnemend burgemeester van Nuenen, Gerwen en Nederwetten. Als Kamerlid houdt zich bezig met justitie, asielbeleid, Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken (incl handel en ontwikkelingshulp) en Defensie.
   
• 11. 

  Jasper van Dijk (1971) was van 30 november 2006 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. In de periode maart-juli 2023 werd hij tijdelijk vervangen door Frank Futselaar. Hij was medewerker van de SP-fracties in de Tweede Kamer en het Europees Parlement en gemeenteraadslid in Amsterdam. De heer Van Dijk was eerst woordvoerder onderwijs, sociale zaken en integratie en werd later woordvoerder defensie, buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking, Europa en asiel en migratie.
   
• 12. 

  Lilianne Ploumen (1962) was van 23 maart 2017 tot 22 april 2022 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Van 14 januari 2021 tot en met 12 april 2022 was zij fractievoorzitter en bij de verkiezingen van 2021 lijsttrekker. Van 5 november 2012 tot 26 oktober 2017 was mevrouw Ploumen minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet-Rutte II. Eerder was zij van 6 oktober 2007 tot 22 januari 2011 voorzitter van de PvdA. Daarvoor was mevrouw Ploumen onder meer werkzaam bij Plan International, Mama Cash en Cordaid. Bij laatstgenoemde organisatie was zij directeur in de periode 2004-2007. In de Tweede Kamer was zij tevens woordvoerster buitenlandse zaken en zorg (cure).
   
• 13. 

  Tweede Kamerlid uit Roermond, zoon van een Turkse fabrieksarbeider. Verliet in november 2014 met Tunahan Kuzu de PvdA-fractie, waarvan hij sinds 2012 deel uitmaakte, en richtte in 2015 de beweging DENK op, waarvan hij tot juni 2020 voorzitter was. Management­consultant en raadslid in zijn woonplaats en lid van Provinciale Staten van Limburg. Als Kamerlid onder meer woordvoerder binnenlandse zaken, economische zaken en defensie. Zijn filmpjes op sociale media van het stemgedrag van medeleden met een migratieachtergrond en felle debatbijdragen brachten hem soms in aanvaring met de Voorzitter. Was in de persoonlijke omgang 'rustiger'.
   
• 14. 

  Rotterdams D66-Tweede Kamerlid die naam maakte als voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Was verder actief als woordvoerder defensie en wapenexport en op het gebied van integratie en discriminatie. Maakte zich in 2021 sterk voor de veilige terugkeer van ambassadepersoneel uit Afghanistan. Enige tijd vicefractievoorzitter en lid van het Presidium. Was eerder zakelijk leider van theater 'de Appel' en hoofd personeelszaken bij het Scapino Ballet in Rotterdam en zat acht jaar in de gemeenteraad van Rotterdam (tevens fractievoorzitter).
   
• 15. 

  Thierry Baudet (1983) is fractievoorzitter van Forum voor Democratie (FVD) in de Tweede Kamer. Hij is lid van de Tweede Kamer sinds 23 maart 2017, met een onderbreking van drie maanden in 2025. De rechtsfilosoof Baudet is publicist, journalist en opiniemaker. Hij was oprichter-directeur van Popup University en voorzitter van de denktank Forum voor Democratie en daarna partijvoorzitter. Als eurokritische denker was hij betrokken bij Burgerforum EU en bij de campagne voor een raadgevend referendum over het EU-associatieverdrag met Oekraïne. Van 6 februari tot 29 maart 2023 was hij tevens Statenlid in Noord-Holland.
   
• 16. 

  Ferdinand Grapperhaus (1959) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Justitie en Veiligheid in het kabinet-Rutte III. Hij was advocaat bij onder meer het advocatenkantoor Allen & Overy in Amsterdam en deeltijdhoogleraar Europees arbeidsrecht in Maastricht. Hij is lid van het CDA en was in 2009 voorzitter van de programmacommissie van die partij. Verder was hij enige jaren kroonlid van de SER. Sinds 2023 geeft hij leiding aan de tak juridische dienstverlening van Deloitte. Tevens is hij bijzonder hoogleraar in Rotterdam.
   
• 17. 

  Utrechtse PVV'er die vier jaar in de Eerste Kamer zat. Eigenaar van een adviesbureau voor internationale investeringen in vastgoed en daarvoor onder meer werkzaam als vastgoedbeheerder bij ING en VastNed. Hij was fractievoorzitter van de PVV in Provinciale Staten van Utrecht, waarvan hij sinds 2011 deel uitmaakte. Later trad hij toe tot BVNL. Roerde zich als Eerste Kamerlid vooral in debatten over klimaat en energie, waarbij zijn veelvuldige interrupties opvielen. Daarnaast sprak hij onder meer over veiligheid (terrorismebestrijding) en justitie en over de zorg.
   
• 18. 

  Friese sociaaldemocrate die, na in het jeugd- en cultureel werk en de kinderopvang actief te zijn geweest, bestuurder van Leeuwarden werd. Na negen jaar wethouderschap werd zij in 1995 burgemeester van Winschoten en veertien jaar later gedeputeerde van Drenthe. Kwam na haar vertrek daar in 2011 voor de PvdA in de Eerste Kamer en bleef dat met een onderbreking van twee jaar tot en met 2019. Was enige tijd voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking en sprak onder meer over justitie, defensie en huurwetgeving. Tijdens haar Eerste Kamerlidmaatschap waarnemend burgemeester van De Wolden, van Marum, en in 2013-2015 van het Groningse Haren. In 2021-2022 was zij opnieuw waarnemend burgemeester van De Wolden.
   
• 19. 

  Voormalige marine-officier, die carrière maakte in het lokale bestuur. Was drieëndertig jaar burgemeester, respectievelijk in Venhuizen, Castricum, Maarssen en Middelburg. In laatstgenoemde gemeente was hij dat tien jaar. Kwam in 2011 voor de VVD in de Eerste Kamer en hield zich daar tijdens zijn achtjarige lidmaatschap vooral bezig met volkshuisvesting en justitie en veiligheid. Sportief ingestelde bestuurder, die vooral actief was in de wielersport. Zoon van een liberaal-socialistisch echtpaar. Zijn moeder was VVD-Eerste Kamerlid en minister, zijn vader PvdA-Tweede Kamerlid.
   
• 20. 

  CDA-politica uit Groningen, maar met Brabantse roots. Na haar studie in Nijmegen advocaat en daarna docent staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen en directeur van een wetenschappelijke uitgeverij. Verder zat zij korte tijd in de gemeenteraad van Groningen. Kwam in 2011 in de Eerste Kamer en keerde daarin, na in 2015 niet te zijn herkozen, in 2017 nog twee jaar terug. Hield zich vooral bezig met constitutionele zaken en binnenlands bestuur en stond met een door haar ingediende motie aan de wieg van een grondwetsartikel over eerlijke rechtspraak. Dochter van oud-minister, oud-Europees bestuurder en oud-Kamerlid Maan Sassen. De familie Sassen bracht meerdere Kamerleden voort.
   
• 21. 

  Tineke Strik (1961) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor GroenLinks. Zij maakt deel uit van de fractie van de Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Strik was van 12 juni 2007 tot 11 juni 2019 Eerste Kamerlid voor GroenLinks en vanaf 2015 fractievoorzitter. Zij was eerder onder meer werkzaam bij Vluchtelingenwerk en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks en was vier jaar wethouder van Wageningen. Zij promoveerde in 2011 op een proefschrift over het Europees asiel- en migratiebeleid. Sinds mei 2020 is zij in Nijmegen deeltijd-hoogleraar. In de Eerste Kamer hield mevrouw Strik zich onder meer bezig met justitie, asiel- en migratiebeleid, bestuurlijke vernieuwing, buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Zij is in het Europees Parlement lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken.
   
• 22. 

  Fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Eerste Kamer in de jaren 2011-2019. Was in 2007 lid geworden van de Eerste Kamer, waarin hij een gewaardeerde rol speelde in debatten over uiteenlopende onderwerpen. Hij was lector aan de Gereformeerde Hogeschool Zwolle en bijzonder hoogleraar wijsbegeerte in Rotterdam en daarna rector en buitengewoon hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen. Eerder was hij directeur van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. Verwierf veel waardering voor de wijze waarop hij het door een Eerste Kamercommissie uitgevoerde onderzoek leidde naar privatiseringen en verzelfstandiging van overheidsdiensten. Combineerde een scherpe geest en vasthoudendheid met public spirit en wellevendheid in het debat.
   
• 23. 

  SP'er met een lange politieke en bestuurlijke staat van dienst. Was als jurist werkzaam bij onder meer de NOS en later advocaat. Als deskundige op het gebied van beroepsziekten zette hij zich in het bijzonder in voor asbestslachtoffers. Hij was tevens gemeenteraadslid in Utrecht. Zijn Eerste Kamerlidmaatschap besloeg de periode 1998-2019, maar werd diverse keren onderbroken. Zo verliet hij in 2018 de Senaat om in zijn geboorteprovincie Limburg gedeputeerde te worden. Toen daar al na enkele maanden na een conflict een einde kwam, keerde hij nog een jaar terug in de Eerste Kamer. Was geruime tijd SP-fractievoorzitter en later woordvoerder justitie.
   
• 24. 

  Joris Backer (1953) was van 7 juni 2011 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij was directeur Corporate Legal van Schiphol. Voorheen was hij onder meer advocaat en werkzaam bij Shell. De heer Backer was voorzitter van de commissie die in 2006 en 2010 het D66-verkiezingsprogramma schreef. Hij hield zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met Europa, justitie, financiën (begroting) en wetenschap. De heer Backer was in de periode 2015-2019 tweede ondervoorzitter van de Eerste Kamer en van 11 juni tot 2 juli 2019 tijdelijk Voorzitter.