Column: De eerste week uit het leven van een Kamerlid - Hoofdinhoud
Maandag 18 januari 2016
De eerste week uit het leven van een kamerlid
Op zondagochtend poog ik me van mijn jetlag door de recente trip naar de VS te ontdoen, door een rondje te rennen in het Amsterdamse bos met mijn echtgenoot. Stralende zon, winterkou en onze vrolijk dartelende honden helpen de moeheid te verdrijven.
Thuis is het tijd voor vers brood en jus, de puberkinderen zien wakker te krijgen is nog de grootste uitdaging…De familie-brunch is één van die spaarzame momenten in de week waar de klok niet tikt en ieder de tijd neemt om elkaar te relativeren.
Middag
In de middag start het voorbereiden van de week: de fractiestukken met de plenaire debatten van die week lezen en becommentariëren en de eigen twee debatten van deze week voorbereiden. Het wordt een drukke week. We kiezen een nieuwe voorzitter en ik heb op zondag nog geen flauw idee wie dat gaat worden. Khadija Arib en Madeleine van Toorenburg zijn nog de enige kandidaten. Ton Elias beslist morgen of hij zich kandidaat stelt.
Maandag
Op de eerste maandag na het reces hebben we de gebruikelijke fractiedag waar ik met de trein naar toe ga om daarna direct door te kunnen naar Amsterdam CS voor de nieuwjaarsreceptie van de VVD Amsterdam. Het is altijd weer een plezier elkaar te zien na een paar weken relatieve rust, iedereen is heerlijk ontspannen en vol humor. We gaan eensgezind aan het werk om dit belangrijke seizoen in opmaat naar de verkiezingen van maart 2017 voor te bereiden. Tussendoor geef ik in overleg met mijn voorlichter telefonisch een reactie op het artikel van het FD van afgelopen zaterdag over het door Asscher gevraagde SER advies om ook zelfstandigen verplicht te verzekeren tegen ziekte. Door de late afloop van het programma lukt het helaas niet naar de nieuwjaarsreceptie van de VVD Amsterdam te gaan: jammer, maar helaas. Gelukkig mag ik op de terugweg meerijden met Joost Taverne en ben ik rond 22 uur thuis.
Dinsdag: file
Op dinsdagochtend sta ik in de file en kom later aan in Den Haag dan ik gepland had. Ik heb weinig tijd om met mijn medewerker de mail door te nemen. De fractievergadering duurt zo’n drie uur, dit is één moment in de week dat we met zijn allen bij elkaar komen, terugkijken en vooruitkijken en de debatten voorbespreken. Inmiddels hebben ook Ton Elias en Martin Bosma zich gemeld als voorzitterskandidaat.
’s Middags bereid ik me voor op het debat Loondoorbetaling bij ziekte op donderdag en dienen zich ook journalisten van Trouw, NRC, nu.nl en De Telegraaf aan om te spreken over beide debatten deze week.
Asscher en Marokko
In mijn eerste overleg met minister Asscher begin 2013 heb ik voorgesteld het uitkeringsverdrag met Marokko op te zeggen en sindsdien heeft zich een langdurig en bizar proces voltrokken. Als uitkeringen naar het buitenland gaan, moeten die worden verlaagd tot het prijsniveau van de kosten van levensonderhoud van dat land. Bij Marokko kan die wet niet worden toegepast, omdat het in 1972 gesloten verdrag daartoe in de weg staat. Dat moet dus worden aangepast, maar dat weigert het land. Ter vergelijking: de nabestaandenuitkering heeft nu de hoogte van vier keer het minimumloon van Marokko. In Nederland verdient minder dan 20% van de mensen vier keer het minimumloon. En een uitkering is er niet om rijk van te worden! Na vijf jaar onderhandelen was er in september een akkoord maar Marokko heeft half december ineens de eis gesteld dat de reikwijdte van het verdrag zou moeten worden uitgebreid naar de Westelijke Sahara. Geen staat ter wereld erkent de claims van Marokko op dit gebied, dus Nederland gaat dat ook zeker niet doen. Dan zit er maar één ding op, de motie van VVD en SGP uit 2014 uitvoeren en eindelijk opzeggen dit verdrag. Omdat ik ervoor gezorgd heb dat de wet op de kameragenda is gebleven, kunnen we de opzegging nu snel behandelen. Want in mijn achterhoofd heb ik altijd gehouden dat Marokko zich nog weleens op het laatste moment zou kunnen terug trekken.
Thuis eten
Ik werk door tot 19 uur en kan hierdoor gelukkig thuis eten. ’s Avonds help ik de kinderen met huiswerk en lees ik de notities van collega’s door, die we op woensdagochtend bespreken over de debatten over pensioenen, onderwijs en zorg.
Lange dag
Woensdag zal een hele lange dag blijken te zijn. Om half 8 ’s ochtends vertrek ik.
Tot 13.45 uur heb ik verschillende vergaderingen, interne afspraken om de inbreng bij het debat over Marokko af te stemmen, maar ook afspraken met arbodiensten en ondernemers om laatste input te krijgen voor het debat over loondoorbetaling bij ziekte. Met mijn persvoorlichter besluit ik om niet een half uur voor het geplande Marokko-debat live op de radio te gaan met Selçuk Öztürk, de afgescheiden PvdA-er. Hij heeft me eerder valselijk beschuldigd van mede-onderhandelen met Marokko en ik wil hem geen podium geven.
Humor
In de middag begint het debat met de kandidaat-voorzitters. De zelfrelativering en humor van sommigen spreekt mij aan. Zo onderbouwt Martin Bosma zijn managementkwaliteiten door aan te geven succesvol een onderneming te hebben gerund “totdat deze failliet ging” en “iedereen voor te trekken, behalve zijn eigen fractieleden, dat heeft hij van Geert Wilders geleerd”. Khadija Arib geeft aan qua beheersing van het Engels tussen “Frans Timmermans en Louis van Gaal in te zitten”. Bij de stemming blijkt dat de oppositie is verdeeld: Van Toorenburg krijgt minder stemmen dan ik had verwacht. In de laatste stemronde zijn Elias en Arib nog over, het wordt Arib!
Salade en sahara
Na de felicitaties en het snel naar binnen werken van een salade, begint om 22.10 uur het debat over het verdrag met Marokko. Er is mij veel aan gelegen om dit debat deze week af te ronden, de Eerste Kamer heeft nog maar kort om de wet te behandelen, zodat de opzegging in 2017 van kracht wordt. De tegenstanders van de wet, D66 en SP, protesteren: waarom kan dit niet later, we hebben een lange dag gehad…Er wordt gedreigd met obstructie, maar ik houd, met steun van de PvdA, voet bij stuk.
Eigenlijk loopt het debat heel soepel, Öztürk krijgt hoon van de rest van De Kamer door te pleiten voor Koenders in plaats van Asscher als onderhandelaar, en de uitkeringen ook naar de Westelijke Sahara te willen exporteren.
Mij is het erom te doen, Asscher scherp in de tijd te beperken met door-onderhandelen met Marokko. Dat lukt met een toezegging. Ik wil er zeker van zijn dat de uitkeringen per 2017 omlaag gaan. Om half één zijn we klaar. Er rijden geen treinen meer, dus ik geef mijn medewerker een Über en breng de beleidsmedewerker naar huis om eindelijk om 02.00 uur in mijn bedje te kruipen.
Vaart maken
Even geen wekker, want de ochtendafspraken zijn afgezegd. Dat blijkt risicovol, normaal word ik altijd rond half zeven wakker, maar door de korte nachten en resterende jetlag wordt dit 10.15 uur! Man en kinderen hebben me laten liggen. Heerlijk uitgerust, spoed ik mij snel naar Den Haag om mijn inbreng te timen voor het debat van die middag om 13 uur. We hebben altijd maar vier minuten spreektijd, dus je moet zeker weten dat de punten die je echt wilt maken in de eerste paar minuten passen. Ik wil dat de minister vaart maakt met de verkorting van loondoorbetaling bij ziekte. We willen niet dat hij zich achter het gevraagde SER advies verschuilt. Hij moet ook doorgaan met de uitvoering van een VVD-PvdA motie om ervoor te zorgen dat een zieke werknemer sneller bij een andere werkgever kan werken als dat bij zijn eigen werkgever door zijn ziekte niet langer meer kan.
VNO-NCW
Na het debat heb ik nog een receptie van VNO-NCW en MKB/Nederland waar ik vele Amsterdammers tegen kom en een afscheid van fractiemedewerkers in Nieuwspoort. De traditie dat de medewerkers de afscheidsspeech schrijven voor de vertrekkende medewerker blijkt ook vanavond weer een groot succes door de humoristische creatieve verhalen. Wat een talent zit er toch in de fractie!
Om 20 uur schuif ik nog net aan bij het eten thuis! Na het uitlaten van de honden, ben ik blij dat vrijdag een stuk rustiger wordt. Een afspraak met een hoogleraar in een koffietentje om de hoek, deze column afschrijven, reageren op wat brieven, maar ook lekker hardlopen en kickboksen!
Anoushka Schut-Welkzijn