BNR interview: “uitslag verkiezingen geeft aan dat Turken zelf verandering willen” - Hoofdinhoud

Vanochtend sprak ik bij BNR nieuwsradio over de uitslag van de Turkse verkiezingen. Lees hieronder het BNR verslag en luister het fragment hier terug.

De AK-partij van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zondag bij de parlementsverkiezingen de absolute meerderheid in het parlement verloren. Hij hoopte zijn macht te kunnen vergroten, maar kreeg juist het tegenovergestelde.

Kati Piri (Europarlementariër PvdA, Turkije-rapporteur EP): “De uitslag geeft volgens mij duidelijk aan dat de Turken zelf verandering willen”

Na het tellen van alle stemmen komt de AK-partij (AKP) uit op 258 zetels. De partij blijft wel de grootste, maar heeft niet meer genoeg zetels om alleen te mogen regeren. De AK-partij zal nu met andere partijen moeten onderhandelen om een coalitie te vormen.

De afgelopen twaalf jaar had de AK-partij een ruime meerderheid in het parlement. In de campagne had Erdogan zijn hoop uitgesproken op een nog grotere meerderheid, waardoor hij via een nieuwe grondwet meer macht kon krijgen.

Het pakte anders uit. “In plaats van 40 zetels erbij heeft de AK-partij nu 70 zetels verloren”, zegt Turkije-correspondent Marc Guillet.

Hij denkt dat veel Turkse kiezers teleurgesteld zijn over de economische situatie. Groeiende welvaart was de afgelopen twaalf jaar de sterkste troef van de AK-partij, zegt Guillet. “De economische groei is nu weggezakt tot onder de 3 procent. De afgelopen jaren was die altijd tussen de 5 en 6 procent. Een flinke achteruitgang. De werkloosheid is flink opgelopen tot 10 procent. De prijzen blijven stijgen. De Turkse lira heeft heel wat van zijn waarde verloren.”

Afglijden naar dictatuur

Maar ook om andere redenen hebben meer kiezers het gehad met de AK-partij, zegt Guillet. “Verder is een steeds grotere groep kiezers de arrogantie en het autoritaire optreden van president Erdogan zat. Velen zagen de verkiezingen - dat zag je ook in de campagne - als een strijd tussen óf afglijden naar een dictatuur, óf meer democratie.”

Opvallend was de opkomst van de pro-Koerdische partij HDP. Deze haalde voor het eerst de kiesdrempel. Guillet: “De partij heeft er nu bewust voor gekozen zich niet alleen op de Koerdische kiezer te richten, hij probeert ook de linkse Turken aan te spreken. Dat is tot ieders verrassing heel goed gelukt.” HDP heeft al laten weten dat een coalitie met de AK-partij er niet in zit.