Sport en mensenrechten: Spotlight op Azerbeidzjan! - Hoofdinhoud
Nederland heeft zich officieel kandidaat gesteld voor de Europese Spelen in 2019. Een nieuw, groot sporttoernooi dat ons land positief in de schijnwerpers kan zetten. Maar er is nog maar weinig aandacht in de Nederlandse politiek voor de schrijnende situatie van politieke gevangenen in Azerbaijan - het land waar de eerst editie van de Europese Spelen van 12 tot 28 juni gehouden zal worden.
Afgelopen week was ik medeorganisator van het event “Baku Games - Run For Human Rights”, waar in aanloop naar de Europese Spelen aandacht werd gevraagd voor het toenemende repressieve politieke klimaat en de drastisch verslechterde mensenrechtensituatie in Azerbeidzjan. Het land doet er alles aan om zich met de Spelen te profileren als een welvarend, vrij en democratisch land. Prestigieuze stadions worden uit de grond gestampt en de vele reclamespots laten Azerbeidzjan van zijn beste kant zien.
Helaas is niets minder waar. In aanloop naar de Europese spelen wordt iedere vorm van kritiek systematisch onderdrukt. Door middel van arbitraire wetten wordt het werk van NGO’s onmogelijk gemaakt, en mensenrechtenactivisten worden achter tralies gezet. Dinara Yunus, een van de gastsprekers op het evenement, deelde het verhaal van haar ouders Leyla en Arif Yunus. Vlak nadat haar moeder had opgeroepen tot boycot van de Europese Spelen werd zij gearresteerd voor hoogverraad en andere valse aantijgingen. Een paar dagen later werd ook de vader van Dinara gearresteerd. Hoe het momenteel met hem gaat is onbekend. De omstandigheden van de gevangenis waarin haar moeder zich bevindt zijn erbarmelijk, en Leyla maakt zich - terecht - zorgen over de vraag of haar moeder haar gevangenschap zal overleven.
De Europese Unie onderhoudt nauwe banden met Azerbeidzjan en kan daarom veel meer doen om het land onder druk te zetten. Ik pleit er dan ook voor dat Europese regeringsleiders onomstreden de vrijlating van politieke gevangenen bepleiten en de openingsceremonie van de Europese Spelen boycotten. Daarnaast moet de Europese Unie ophouden met het financieren van organisaties die duidelijk gelinkt zijn aan deze repressieve regering, en er moet meer gebeuren om mensenrechtenverdedigers in het land te helpen.
De meest bekende mensenrechtenverdedigers in het land zitten inmiddels allemaal achter slot en grendel. Laat er de komende weken aandacht zijn voor deze mensen: Leyla Yunus, Khadija Ismayilova, Rasul Jafarov, Intigam Aliyev, Anar Mammadli en Arif Yunus. Deze mensen horen niet in de gevangenis, maar zijn juist hard nodig om hun land te hervormen.