Geef vluchtelingen veilige routes naar Europa

Met dank overgenomen van K.P. (Kati) Piri i, gepubliceerd op dinsdag 12 mei 2015, 3:20.

Natuurlijk kunnen we niet iedereen Europa binnen laten. En natuurlijk moeten we de vluchtelingen die binnenkomen eerlijk over de Europese Unie verdelen. Maar het is onze dure plicht om iedereen te redden die voor onze kusten dreigt te verdrinken. Daarom moeten vluchtelingen de kans krijgen om gebruik te maken van veilige, legale routes om Europa te bereiken. Anders blijven gewetenloze mensensmokkelaars wanhopige vluchtelingen tegen woekerprijzen op gammele bootjes de dood in jagen.

De Europese Commissie komt morgen vervroegd met zijn plannen voor het asiel- en migratievraagstuk. De recente drama’s op Middellandse Zee maken pijnlijk duidelijk, dat we als Europa al veel te lang het vluchtelingendrama op zijn beloop hebben gelaten. Het is daarom de hoogste tijd om het probleem serieus aan te pakken.

Want denken dat je iedereen aan de grens kan tegenhouden, is je kop in het zand steken. Het is ook inhumaan en verwerpelijk. Als een van de rijkste continenten op aarde moet Europa zijn verantwoordelijkheid nemen voor de vluchtelingenstromen in deze wereld. In landen rond Europa zijn miljoenen mensen op de vlucht, omdat ze in eigen land hun leven niet zeker zijn. De meesten van hen worden in de eigen regio opgevangen. Maar buurlanden als Libanon en Jordanië kunnen de opvang van nog meer Syrische vluchtelingen niet meer aan.

De recente reactie van de EU-regeringsleiders op de acute noodsituatie in het Middellandse Zeegebied was en is niet adequaat. Het versterken van het Fort Europa lijkt bij de regeringsleiders de belangrijkste insteek. De herverkiezing van de Conservatief David Cameron als regeringsleider van Groot-Brittannië doet verder het ergste vrezen. Onze hoop als Europese sociaaldemocraten is nu, dat de Europese Commissie vandaag met betere voorstellen komt die verder gaan dan alleen symptoombestrijding, zoals het vernietigen van smokkelboten voor de Libische kust.

De sociaaldemocraten in het Europees Parlement stellen drie punten voorop.

  • Wij willen een meer permanente Europese reddingorganisatie in het gebied. Het EU-agentschap Frontex is daar prima toe in staat. Maar dan moet wel in de doelstelling van de missie duidelijk worden vastgelegd, dat het ook en vooral gaat om het redden van mensenlevens. Niet alleen voor onze kusten, maar óók op volle zee.
  • Daarnaast moeten vluchtelingen gebruik kunnen maken van meer veilige en legale routes om Europa te bereiken. Dat kan door zeer kwetsbare vluchtelingen, die nu in de regio worden opgevangen, een plek in Europa aan te bieden. Of ruimhartiger om te springen met de vereisten voor gezinshereniging. Of door de mogelijkheden te vergroten om humanitaire visa aan te vragen buiten Europa. Dit alles is nu al mogelijk, maar lidstaten maken er nauwelijks gebruik vanwege electorale redenen. De Europese Commissie zou de lidstaten daarom moeten verplichten wel voor deze humanitaire oplossingen te kiezen.
  • Dit zal allemaal niet voorkomen, dat asielzoekers blijven proberen de EU binnen te komen. Over zee, over land, of met een tijdelijk visum per vliegtuig. Momenteel is dit de grootste groep vluchtelingen. Een spreiding van deze stroom over de EU is onvermijdelijk. Als de solidariteit tussen de EU-landen niet leidt tot een vrijwillige oplossing moet de Europese Commissie kiezen voor een verplichte verdeelsleutel/quotasysteem. Het is onredelijk en niet uit te leggen dat alleen de landen van binnenkomst, zoals Italië en Malta, en de vaak rijkere landen, zoals Duitsland en Zweden, alleen voor deze opvang moeten opdraaien.

Het asielvraagstuk is een van de lastigste van deze tijd. Veel burgers voelen zich bedreigd. Alleen met een selectief toelatingsbeleid - strikt maar rechtvaardig - kunnen we daaraan tegemoet komen. Rechtvaardig voor al die vluchtelingen, die vanwege oorlog en vervolging veiligheid bij ons zoeken. Die mensen hebben onze prioriteit.

Strikt als het gaat om diegenen, die alleen om economische motieven komen. Onze torenhoge werkloosheid laat die instroom helaas niet toe. Voor al die migranten, die wel de EU binnen zijn gekomen maar geen schijn van kans op asiel hebben, is een effectief terugkeerbeleid van belang.

Als de Europese Commissie kiest voor zo’n brede, alomvattende aanpak kan zij rekenen op de steun van de sociaaldemocraten in het Europees Parlement. Op meer symptoombestrijding zitten we in een tragedie als deze niet te wachten.