De staat van de (sociaal-)democratie in Oekraïne, Moldavië, Georgië en Wit-Rusland - Hoofdinhoud

Freedom Wine uit Moldavië, Georgië en Oekraïne

De afgelopen twee dagen heb ik in Kiev doorgebracht om te spreken over de staat van de (sociaal-)democratie in Oekraïne, Moldavië, Georgië en Wit-Rusland.

Oekraïne

In Oekraïne blijft de veiligheidssituatie erg zorgwekkend. De nieuwe regering wordt momenteel gevormd en de hoop is dat de noodzakelijke hervormingen snel worden doorgevoerd. Naast het conflict in het oosten, heeft het land ook te kampen met een enorme economische crisis. De hoop is dat de Euromaidan activisten die in het parlement terecht zijn gekomen, een nieuwe soort politiek gaan bedrijven - zónder corruptie en mét verantwoording afleggen aan hun kiezers in plaats van aan hun financiers.

Moldavië

De Moldaviërs gaan over twee weken naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Het land is compleet verdeeld tussen voorstanders van enerzijds Europese en anderzijds Euro-Aziatische integratie. Het is maar de vraag of de pro-Westerse partijen een meerderheid zullen halen. Een pro-Kremlin partij die een paar maanden geleden niet eens bestond, scoort na een vermoedelijk fikse geldinjectie uit Moskou zo’n tien procent in de peilingen. Ik ben benieuwd wat de uitkomst van de verkiezingen zal zijn.

Georgië

In Georgië zijn er voorlopig geen verkiezingen. Vorige week is, na het ontslag van de minister van defensie, het hele buitenlandteam van de regering opgestapt en is één van de liberale partijen uit de regeringscoalitie getreden. De rol van de voormalig premier en miljardair Ivanishvili is onduidelijk. Formeel is hij niet meer in functie, maar achter de schermen lijkt hij nog steeds alle touwtjes in handen te hebben.

Ik hoop dat door deze regering de enorme werkloosheid in het land (zo’n 40%) eindelijk eens wordt aangepakt en het justitieel apparaat grondig wordt hervormd. Zorgen over de adequate bescherming van seksuele minderheden blijven bij mij bestaan.

Wit-Rusland

En dan Wit-Rusland, oftewel de laatste dictatuur op ons continent. Dappere activisten en politici uit het land vertelden over de interne situatie. De situatie in Oekraïne heeft de oppositie niet geholpen. In tegendeel. Het narratief is dat de oorlog in Oekraïne is ontstaan nadat het land toenadering zocht tot de EU. Maidan heeft dus geleid tot instabiliteit. De dictator Lukashenko daarentegen zorgt voor stabiliteit in Wit-Rusland, aldus de propaganda. Doordat Minsk het toneel werd voor de onderhandelingen tussen Kiev en Moskou, heeft Lukashenko zichzelf ook nog eens als vredestichter kunnen profileren. Tenslotte heeft de economie een boost gekregen vanwege de EU sancties tegen Rusland. Zo wordt bijvoorbeeld Noorse zalm nu via Minsk verkocht als Wit-Russische zalm om alsnog op de Russische markt terecht te komen. Bizar.

Tussen de sessies door is er ook veel gesproken over de rol van Rusland in de regio. Dit zorgde soms -begrijpelijkerwijs- voor hevig oplopende emoties, met name onder de Oekraïners.

Na dit weekend ben ik in ieder geval weer helemaal bijgepraat over de situatie in deze landen. Erg belangrijk dat we vanuit Europa aandacht blijven besteden aan wat hier gebeurt. Al was het alleen al omdat het ons ook rechtstreeks raakt. Het was ook leuk om met mijn collega uit de Tweede Kamer, Michiel Servaes, paar dagen op te trekken en de situatie in dit deel van Europa samen door te nemen.

Morgenochtend weer vroeg terug naar Nederland.