Blij met nieuwe wet tegen misstanden op arbeidsmarkt - Hoofdinhoud
Dit kabinet, met Lodewijk Asscher als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voorop, maakt méér werk van het aanpakken van uitbuiting, oneerlijke concurrentie en verdringing op de arbeidsmarkt dan al z'n voorgangers. Met de Wet Aanpak Schijnconstructies wordt een volgende noodzakelijke stap gezet tegen misstanden. Daar is de Partij van de Arbeid blij mee. Sterker nog: wij hebben daar als geen ander op aangedrongen. Eerlijk werk tegen fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden is immers hartstikke belangrijk, maar zeker niet vanzelfsprekend.
Het vrij verkeer van werknemers hoort bij Europa, maar kent donkere schaduwzijden. Met net doen of die niet bestaan of alleen roepen om lekker klinkende oplossingen die niet kúnnen en mensen dus voor de gek houden, komen we niet verder. Wél met het benoemen van de problemen en het aanpakken van hen die die problemen veroorzaken. Dat zijn niet de collega's die uit Midden- en Oost-Europa naar Nederland komen om hier de kost voor zichzelf en hun gezin te verdienen. Nee, het zijn de louche uitzendbureaus en foute werkgevers die vaak via allerlei schimmige schijnconstructies grof geld over de rug van werknemers verdienen. Naast het feit dat ze mensen uitbuiten die nauwelijks kunnen protesteren (omdat ze anders 'een enkeltje Warschau' krijgen), concurreren ze zo ondernemers die zich wél aan de regels houden uit de markt en veroordelen ze Nederlandse werknemers tot werkloosheid. Voor hen immers 'twee Polen, drie Bulgaren of vier Roemenen'.
De PvdA heeft dan ook stevig ingezet op het aanpakken van foute bedrijven en schijnconstructies. Met een motie riep ik het kabinet eind 2012 op met een actieplan te komen. Dat kwam er in april vorig jaar, als onderdeel van het met vakbonden en werkgevers gesloten sociaal akkoord. Bovenop onder meer een uitbreiding van het aantal arbeidsinspecteurs, het verstevigen van de 'aanpak malafide uitzendbureaus' en een nauwere samenwerking tussen Inspectie en sectoren komt minister Asscher vandaag dus met de Wet Aanpak Schijnconstructies.
Die wet bevat een aantal concrete maatregelen om misstanden tegen te gaan. Zo worden de bevoegdheden van de Inspectie uitgebreid, mag het salaris niet meer 'contant' worden uitbetaald (waardoor controle onmogelijk was) en is het 'verrekenen' van allerlei vaak vage betalingen en toelagen met het salaris niet langer toegestaan. Daardoor hield een werknemer vaak veel minder dan het wettelijk minimumloon over. De nieuwe wet introduceert ook een uitgebreide ketenaansprakelijkheid. Die maakt het makkelijker om bij ingewikkelde constructies, waarbij vaak een keten van bedrijven is betrokken, meer schakels dan alleen de directe werkgever aan te spreken. Blij is de PvdA ten slotte ook met het zogenaamde 'naming and shaming', waarbij bedrijven die bewust de fout ingaan met naam en toenaam worden bekend gemaakt.
De Wet Aanpak Schijnconstructies brengt eerlijk werk tegen fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden een stap dichterbij. De wet gaat nu eerst naar de Raad van State voor advies en komt na de zomer naar de Tweede Kamer.