Bezoek aan asielzoekers in Amsterdam - Hoofdinhoud
Gisteren had ik een bijzonder werkbezoek in Amsterdam. Een van de landelijke PvdA vrijwilligers, Gert-Jan, is heel erg betrokken bij het lot van asielzoekers in Nederland. Hij had voor mij een afspraak gepland met Mouthena, een ontzettend vrolijke jongen van 25 uit Mauritanië. Mouthena is de afgelopen twee jaar de drijvende kracht achter veel acties van de groep van onuitzetbare ongedocumenteerde migranten in Amsterdam.
We ontmoetten elkaar bij de Vluchtmarkt. Daar heeft de groep ‘Wij zijn hier’ een aantal woningen gekraakt waar ze nu bezig waren de ruimte bewoonbaar te maken. We spraken over de persoonlijke situatie van Mouthena, maar ook over de problemen waar zijn vrienden mee te maken hebben. Velen zijn ziek en kunnen geen gebruik maken van goede gezondheidszorg - alleen bij noodgevallen kunnen ze bij het ziekenhuis terecht. Ook vertelde hij over de verschillen tussen de opvang en omgang met (uitgeprocedeerde) asielzoekers in de verschillende landen binnen de EU.
In een grote garage waar ‘s avonds veel ongedocumenteerde migranten overnachten, toonde Mouthena ons zijn nieuwste kunstwerk. De muurschildering heet ‘open your eyes, open your heart’. Door het zogenaamde Dublin-verordening voelt Mouthena zich als een gevangene in Nederland. De Europese landen hebben afspraken gemaakt in welke gevallen een land verantwoordelijk is voor de behandeling van asielaanvragen. Deze zijn vastgelegd in de Dublinverordening.
In het algemeen geldt de regel dat het eerste land in Europa waar de asielzoeker aankomt of doorreist, verantwoordelijk is voor de behandeling van de asielaanvraag. Voor Mouthena is dit Nederland. Dus toen hij naar een protestactie van Europese asielzoekers in Italië wilde reizen, werd hij in Duitsland gearresteerd en gevangen gezet.
Daarna hebben we een bezoek gebracht aan de ‘Vluchthaven’, het voormalige huis van bewaring aan de Havenstraat die door de gemeente voor 6 maanden als tijdelijke opvanglocatie beschikbaar is gesteld aan 220 asielzoekers. Terwijl het mij een onaangenaam gevoel gaf om mensen die asiel zoeken in een gevangenis te zien, bleek mijn eerste indruk verkeerd. De bewoners waren blij met de Vluchthaven omdat ze veel meer privacy hadden dan in eerdere opvanglocaties. Daarnaast hadden ze wasmachines tot hun beschikking, werkende douches en was er ook voldoende gelegenheid om te koken. Maar de onzekerheid was groot. Volgende maand schijnen de bewoners er weer uit te moeten en er is nog niets bekend over waar ze dan heen kunnen.
We spraken met twee zwangere vrouwen die deel uitmaken van de groep. De ene vrouw kwam uit Algerije en woont al 7 jaar in Nederland. Ze is niet uitzetbaar, maar eerdere asielaanvragen zijn ook niet succesvol gebleken. Ze maakte zich erg veel zorgen over de toekomst van haar zelf en haar kind. Een andere jonge vrouw die we spraken was een 23-jarige uit Eritrea. Zeven maanden zwanger en sinds kort ook diabetes-patiënte. Ze vertelde dat ze geen familie heeft in Nederland en dat ze vanwege veiligheid de afgelopen twee jaar ook geen contact heeft gehad met haar moeder, die zelfs niet weet waar ze is en in verwachting is.
In de keuken ontmoetten we een van de andere groepsleiders, Qusai uit Soedan. Samen met Mouthena probeert Qusai politieke aandacht te vragen voor het lot van deze groep mensen. Ook bereiden zij samen met lotgenoten uit andere steden in Nederland, maar ook uit andere EU landen een grote Europese actie in Straatburg en Brussel voor.
Mouthena en Gert-Jan beloofd om contact te houden over de actie, maar ook om te kijken hoe ik de groep kan helpen om straks vanuit het Europees Parlement hun stem hoorbaar te maken. Over twee weken ga ik samen met Marit Maij, PvdA woordvoerder asiel en migratie langs bij het Centraal Orgaan opvang en asielzoekers (COA) in Ter Apel. Het COA is verantwoordelijk voor de opvang, begeleiding en uitstroom van asielzoekers in Nederland.
“Wij zijn “Wij Zijn Hier” - een collectief van vluchtelingen van wie de asielaanvragen zijn afgewezen maar die niet in de mogelijkheid zijn om terug te keren naar het land van herkomst. Wij mogen hier niet zijn, maar kunnen ook nergens anders naar toe. We leven in een politiek een juridische vacuüm. Wij zijn een groep van tweehonderd vluchtelingen die hun thuisland hebben moeten verlaten op de vlucht voor oorlog, onderdrukking en honger. Wij hebben de Nederlandse asielprocedures doorlopen maar ons verzoek om bescherming is afgewezen. De Nederlandse overheid heeft ons geprobeerd te deporteren maar zijn daar niet in geslaagd. Wij worden of niet langer als burger van ons thuisland erkend, of ons thuisland verstrekt geen inreisvisum, of wij zijn te kwetsbaar, of onze terugkeer zal marteling of zelfs de dood als gevolg hebben. In Nederland wordt ons bestaan structureel ontkend maar dit betekend niet dat wij niet bestaan. Wij Zijn Hier. Wij leven op straat of in tijdelijke opvanghuizen en zijn niet in de mogelijkheid een bestaan op te bouwen.”
Afbeelding: http://www.katipiri.nl/wp-content/uploads/2014/04/vluchtmarkt1.jpg
